'De vallende wethouder' (2011,pdf) - Harrie Aardema

124
deze mogelijke aanvullende interventies rollen niet zozeer uit de in het
kader van dit onderzoek gevoerde gesprekken. Fleurke acht de
Commissaris van de Koningin het meest aangewezen om in een situatie
die bestuurlijk uit de hand dreigt te lopen proactief te interveniëren: ‘In
zijn ambt zijn het criterium van nabijheid en de noodzaak van bestuurlijke
afstand het meest optimaal verenigd.’ 149 Deze auteur bepleit een
tweejaarlijks ambtsbezoek van de Commissaris van de Koningin aan de
gemeenten, waarbij de staat van de gemeente expliciet aan de orde wordt
gesteld en het monitoren van gemeenten middels periodieke
bestuurskrachtmetingen tenminste eens in de zes jaar. Korsten beschrijft
een ‘politieke griffier’ die een antenne heeft voor de ins en outs van het
politieke machtsspel; 150 ook de griffier kan mogelijk een signalerende rol
vervullen waar bestuurlijke situaties uit de hand dreigen te lopen, zo is wel
eens gedacht. 151 De praktijk is tot nu toe dat griffiers zelden of nooit een rol
spelen in het functiebehoud van wethouders.
De rol van de media:
In hoofdstuk 4 was een van de constateringen dat de media ‘erbovenop
zitten’ waar het gaat om het vallen van wethouders: er wordt veel aandacht
aan besteed. In de meeste gevallen heeft dit geen invloed op de case, maar
in enkele andere gevallen wel: focus op oneliners, niet correct weergeven,
aandikken of verzinnen. Op de kans van een ‘mediahype’ moeten
wethouders extra alert zijn. Wethouders en raadsleden zijn erg bezig met
‘hoe zij overkomen’ in de krant en zijn erg gevoelig voor negatieve
publiciteit. Politiek wordt in toenemende mate aanvullend bedreven via de
(sociale) media, merkten we op in hoofdstuk 4. Ook door de digitale
omgangsvormen komt de autoriteit van gezagsdragers steeds meer onder
druk te staan.
Ad b) Kan zodoende een scherpere definiëring worden verkregen van bestuurlijke
probleemsituaties?
Bestuurlijke probleemsituaties kennen meestal elementen van de in het
voorgaande geschetste patronen, door de drie gehanteerde analyseniveaus
heen, per betrokken gemeente in wisselende intensiteit wat de
onderscheiden elementen betreft. Het wordt voor wethouders extra lastig
in bestuurlijk risicovolle gemeenten, waar meestal meerdere
conflictaanjagende factoren versterkt op elkaar inwerken, zo zagen we in
hoofdstuk 3. In hoofdstuk 4 merkten we op dat de lokale bestuurscultuur
149 Fleurke 2008: 29.
150 Korsten 2009: 67.
151 Korsten 2009: 74.