'De vallende wethouder' (2011,pdf) - Harrie Aardema

van deze types melden in hun interview dat ze mogelijk wel wat meer
hadden mogen investeren in netwerken, of hun achterban, dat ze die
mogelijk wat verwaarloosd hebben. Ook drijven ze graag hun zin door en
zijn ze soms wat hoekig in hun optreden, zowel naar de raad als naar de
media. Ze zijn gebaat bij correctie en aanvulling uit de andere drie
kwadranten.
Ook vinden ex-wethouders zichzelf vaak een omgevings- en burgergericht
type (in het schema: geel, rechtsonder). Dit type vraagt zich primair af wat
de samenleving wil en nodig heeft: ‘Ik probeer altijd een oplossing te
vinden voor de burger.’ Wethouders die veel van dit type hebben, vinden
recepties niet verschrikkelijk en geen ‘inhoudsloos gekakel’ (zoals een
resultaatgerichte ex-wethouder het noemde), maar zien deze als kans om
te netwerken en zaken te doen. Ze zijn zelf goed benaderbaar, ze leggen
noodzakelijke contacten en weten deze later goed te gebruiken. Ze zijn
vaak strategen en soms tegelijk joviale Bourgondiërs. Aan de andere kant
kan dit type soms weer tekortschieten in dossierkennis of het onderhouden
van interne netwerken - men is te veel onderweg en buiten de
deur.
Sommige wethouders zien zichzelf - al dan niet gelijktijdig met bijvoorbeeld
een omgevingsgericht type - vooral als een ‘mensenmens’ en/of een
teamplayer (in het schema: groen, linksonder). Zij zitten sterk op het
proces: ‘Komen alle stakeholders aan zet?’ 44 Zij letten vooral op de
persoonlijke verhoudingen, ook in relatie tot de ambtelijke organisatie. Ze
zijn gevoelsmensen. Ze hebben meestal de nodige souplesse in de omgang
en weten gemakkelijk mee te bewegen met onverwachte wendingen en
compromissen te sluiten. Wie populair en amicaal is maakt veel vrienden,
maar ook vijanden. Door jaloezie en irritatie kan grote populariteit
plotseling omslaan en tegen de wethouder worden gebruikt. Ook is dit
type wethouder soms te aimabel, hij stelt zich dan soms onvoldoende hard
op bij disfunctioneren van anderen - hetgeen hem dan uiteindelijk zelf de
kop kan kosten, zoals in een van onze cases bleek. Ook doortastendheid bij
het nemen van beslissingen kan een probleem zijn.
Weinigen laten zich er graag op voorstaan vooral een organisatiegerichte
stijl te hebben c.q. - wat daar nauw mee samenhangt - een inhoudelijk
deskundige te zijn of vooral met de beleidsuitvoering bezig te zijn (in het
schema: blauw, linksboven). Dan wordt men al snel geassocieerd met
44 Procesgerichte competenties als flexibiliteit, interpersoonlijke effectiviteit en handigheid in het
organiseren van draagvlak zijn niet zo populair onder wethouders. Ze worden in het onderzoek
van Vulperhorst nauwelijks genoemd (Vulperhorst 2010: 68).
53