'De vallende wethouder' (2011,pdf) - Harrie Aardema

positief. Een betrokkene: ‘Binnen onze partij werkt het zo dat je op het ene
moment alles bent, maar op het andere moment ben je niet eens meer
welkom.’ Een wethouder werd na de val benaderd door de burgemeesterslobbyist
van zijn partij in de Tweede Kamer. Hij had kunnen solliciteren,
maar heeft daarvan afgezien. Soms werd er na de val eens gebeld door een
partijbureau en / of helpt de partij bij het zoeken naar een nieuwe job,
maar dat was het dan wel, benadrukken enkele ex-wethouders.
De wonden likken
Diverse ex-wethouders verklaren na het vallen in een zwart gat terecht te
zijn gekomen. Van de ene dag op de andere van een hectisch en enorm
druk bezet bestaan naar een geheel lege agenda. In enkele van onze cases
kregen ex-wethouders gezondheidsproblemen. Een huisarts verklaarde de
klachten uit het feit dat het lichaam gewend was aan adrenaline en dat dit
door het wegvallen van het wethouderschap onvoldoende werd aangemaakt.
Het valt niet altijd mee om de val goed te verwerken, zeker niet in
het geval van de wethouder die zo boos was dat hij zelfs een afscheidsbijeenkomst
weigerde. Hij wilde zijn belagers niet weer tegenkomen.
Nagenoeg alle wethouders krijgen een afscheid aangeboden. Ze bewaren er
meestal goede herinneringen aan. De afscheidsbijeenkomst werkt dikwijls
louterend, omdat er ondanks de politieke moeilijkheden in de ambtelijke
organisatie en in de samenleving vaak toch veel waardering bleek te
(hebben) bestaan. Het zwarte gat treedt vooral op bij wethouders die erg
statusgevoelig zijn en ontredderd reageren op het onrecht dat zij in de
eigen beleving niet verdienden. Of bij wethouders die niet of onvoldoende
snel een nieuwe baan vinden. Het gemis wordt soms gecompenseerd met
alternatieve maatschappelijke activiteiten. Andere ex-wethouders ervaren
helemaal niet dat ze in een zwart gat zijn gevallen. Ze staan bijvoorbeeld de
eerste tijd na de val nog volop in de belangstelling van media en anderen,
of gaan meteen met vakantie, of met pensioen. Pas na een tijdje wordt het
dan stil.
‘Vreselijk.’ ‘Ik voelde mij een crimineel.’ ‘Ik moest meteen mijn computer
inleveren.’ ‘Het voelt alsof je de bons krijgt, alsof je verkering uit is. Ja, zo
voelde dat. Ik heb twee maanden nodig gehad om mijzelf op te laden.’
Maar ook: ‘Tranen bij de medewerkers.’ Ex-wethouders houden vaak
frustratie over aan hun val. Overigens niet altijd: ‘Zo werkt de politiek nu
eenmaal.’ Vaak is er ook persoonlijke teleurstelling in mensen die hen
hebben laten vallen. Dat kunnen bestuurders of politici zijn, maar soms
ook ambtenaren. Het vallen is doorgaans confronterend en ingrijpend. De
67