Svalastog ferdig.pdf - TEORA - Høgskolen i Telemark

Men Skårderud meiner at Lasch tek feil. For Skårderud handlar det snarare om
at skamma er transportert frå ei kollektiv til ei individuell norm. Medan den
kollektive norma kan diskuterast er den individuelle norma udiskutabel. Såleis
misser ein språket om skamma (Skårderud 2003: 140 – 141). Kva som fører til
skam styrer kulturen fordi det samstundes har ein motsats i kva som er
verdigheit. Verdigheit, ideal og normalitet er nøkkelomgrep i forståing av ære.
At den norske samtidskulturen er ein æreskultur er ein kulturell blindflekk. Me
hevdar ofte at den muslimske æreskulturen er eit trugsmål mot den norske
kulturen. Det kan vera fordi dei to formene for ære ikkje fluktar med einannan.
Me ser ikkje ein gong kva som driv æra i vår eigen kultur. Men om
resonnementet hittil er rett, så er ting ære. (Jfr intervjuet med Anne).
5.1.3 Er ting dokumentariske for identiteten?
For denne studien er oppdaginga av objekta ein føresetnad. Blikket sjåast her
som kontekstualisert i ein kultur der vekta på overflatene har konsekvensar for
naturen og kulturen. Allereie Charles Baudelaire (f 1821- d 1867) skildrar
korleis kunsten og moten appellerer til det moderne mennesket, og i ein hyllest
til sminkekunsten legg han ut om korleis sminke foredlar og forsterkar kvinnas
utsjånad (Baudelaire 1987: 101-121). Han set omsorga for overflata, altså
utsjånaden og det kunstnariske opp mot naturen. Naturen tvingar mennesket til
mat og søvn. Medan trongen til å ta seg ut ved hjelp av sminke og klede ligg tett
på kunsten og dermed kulturen.
Forholdet mellom subjekt og objekt gjev ein fordel til det subjektet som er i
stand til å objektivere seg sjølv og dei andre. Den som veit å posere er urban,
verdsvant og har kunnskap om kulturen. Dette trekk opp eit skilje mellom den
som gjev seg naturen i vald og den som let seg kultivere. Beviset på det
kultiverte mennesket finst i objektas overflate i moten, sminkekunsten og
125