Svalastog ferdig.pdf - TEORA - Høgskolen i Telemark

kropp når ein ser nedover seg sjølv. Dei andre kroppane i romet kan også sjåast
på same måte som gjenstandane fordi dei er romlege storleikar.
På den andre sida er kroppen likevel ikkje ein gjenstand. Den har ein annan
status som kan setjast i samband med eigenviljen og evna til rørsle. Kroppen er
ein føresetnad for identitet, den situerer mennesket som eit kroppsleg
persiperande individ. Eit trykk mot huda med ein viss motstand eller
ettergjevnad inneheld informasjon om tingen (ibid: 35). Tinga etterlet seg noko
me kan hugse. Og dei fører til improvisasjon i dei daglege handlingane (Abram
2005: 58).
Det ein ser vil skifte etter kor ein står slik horisonten i landskapet endrar seg
med at ein beveger seg i det. Blikket kan vendas mot det tome eller mot det som
er til stades. Kva blikket vandrar mot styrer også resten av kroppens rørsler.
Ting kan føre til mentale fokus, og påverke den kroppslege rørsla. Ved å sjå
kroppen som ein romleg storleik objektiverer ein kanskje subjektet, men
subjektet handlar med omsyn til det som er ikring. Subjektet er på staden
gjennom ein ”stad-væren” 3 .Ved å få fram dei subjektive historiane vert likevel
ikkje mennesket gjort til objekt. Kant slår fast at alt som eksisterer eksisterer i
tid og rom. For Kant er dette viktige erkjenningskategoriar (Lübcke 1996: 293).
Ein lyt forstå hans vekt på romkategorien gjennom å situere han historisk og
stadleg. Omgrepa rom og stad lyt som nemnd ofte til å bli knytt til to ulike
tankesett der det eine kan knytast til det mekanistiske verdsbiletet (rom) og det
andre kan knytast til kritikken av dualismetanken (stad). Men omgrepa stad og
rom kan diskuterast ytterlegare. Omgrepet stad situerer subjektet og ser det som
opplevande og erfarande innanfrå. Persepsjonen skjer i stader som ein dialektikk
mellom staden og mennesket. Gjennom sansinga opplevast staden innanfrå. Me
3 ”Stad-væren”: Eit omgrep som Inger Birkelands kom på under ei rettleiing og som viser til
at også staden har sin eigenart, sin ”væren”. Sjå avklaringa av omgrepet ”væren”.
32