Svalastog ferdig.pdf - TEORA - Høgskolen i Telemark

sett med haldningar. Den eine er ekskluderande og høyrer til identitetens skilje
mellom meg og dei andre. Medan den andre er inkluderande og høyrer til
integriteten som ei inkluderande haldning som fører til inkluderande handlingar,
her verkar intersubjektiviteten. Mellom inklusjonen og eksklusjonen finst
toleransen.
2.4.6 Tid
Alt som eksisterer eksisterer i tid. Tankar om tida er ikkje universelle. Til dømes
spring ulikskapen mellom og kategoriseringa av syklisk og kronologisk tid ut frå
to ulike tankesett. Desse tankesetta vert gjerne knytt til skilnaden mellom det
førmoderne og det moderne. I den kronologiske tida som er den dominerande
uttrykte vestlege førestellinga om tid, er tida irreversibel (Høystad 1994: 103).
Bevisstheita om at individet eksisterer i tida mellom fødsel og død gjev tinga ein
særskilt posisjon. Dei kan forlenge eigarens eksistens gjennom å bli verande i
verda etter eigarens død. Dei kan også intensivere livskjensla fordi dei vert
transformert til bevis på handling, dei statuerer val, ønskjer og begjær. Begjæret
er knytt til draum og fantasi (Baudrillard 1996: 96-97). Ein ting som ser konkret
ut, som eit faktum for meg, kan vera lada av (usynleg) meining for deg.
På musea vert ting kontekstualisert i historisk tid. Arkeologien fortel om
utviklinga etter ei linær tidsforståing. Dette kan gjerne knytast til ideen om
evolusjon, der hendingar etter einannan i tid fører til at ein art utviklar seg i ei
bestemt retning (Høystad 1994: 65). Men mest av alt er kanskje dette eit resultat
av medvetet om den ufråvikelege historisiteten (ibid:103) som også Gadamer er
oppteken av i sin hermeneutikk (Krogh 1996: 245).
Samanblandinga av det rasjonelle og det kjenslestyrte i kvardagen gjer det til ei
utfordring å skilje ut tankar om tid i høve til tinga. Tankar om tid ser ut for å ha i
seg ei rekkje posisjonar der menneskesynet er ein komponent i tenkinga.
42