Svalastog ferdig.pdf - TEORA - Høgskolen i Telemark

opplever aldri noko utanfor staden. Som Steven Feld seier det; ”as place is
sensed, senses are placed; as places make sense, senses make place” (Casey
1996:19).
Ein kan legge til at dette er eit fokus som søker å jorde mennesket til staden.
Men det kjem kan hende an på kva ein vil undersøke og med dette korleis ein er
situert fagleg. Her vil rett og slett omgrepet stad ikkje gå langt nok inn i huset,
sjølv om ein kan vera einig i at stader erfarast innanfrå og nedanfrå og at mange
perspektiv på stad er relevante for oppgåva.
Men i huset er der rom, det er slik me snakkar om det, me seier at husa har
rominndeling og ikkje stadinndeling. Slik at rom-omgrepet i utgangspunktet får
fleire tydingar her og det vil ikkje vera enkelt å sjå bort frå bruken av nokon av
dei to orda. Abram kan forklare kvifor dette er vanskeleg. For Abram er
forståinga av staden sett i samband med at det finst ei djupare oppleving av rom-
og-tid for mennesket. Han gjer dette synleg gjennom å knyte det til
verkelegheitsforståingar som finst i munnlege kulturar der det cartesianske
verdsbiletet er framand (Abram 2005).
Rom har to tydingar, romet er både utanfor staden og omsluttar den, og romet er
innanfor staden og med på gjera mennesket djupt forbunde med staden. Abram
set menneskets levde forståing av romet i tilknyting til ei sirkulær tidsforståing
(Abram 2005: 175). Det kan sjå ut for at han meiner at ein ikkje kan avvise eller
erstatte kategorien rom, men at ein lyt sjå at rom-omgrepet utdjupar staden og at
dette må knytast til den faktiske erfaringa av å vera til, altså til tida.
”Til forskjell fra lineær tid, kan ikke syklisk tid lett isoleres frå de romlige
omenene som eksemplifiserer den, for eksempel fra solens, månenes og
stjernenes løpebane. Ulikt fra en rett linje, markerer og omslutter sirkelen et
romlig felt. Det synlige rommet i en bolig er omsluttet av et uterom som igjen
er omsluttet av et sirkulært mysterium som vi har gitt navnet `horisont`.
Horisontens nøyaktige omriss varierer betydelig i forskjellig terreng, men når
33