devlette etikten 1 - Etik Türkiye.com

5. KAMU YÖNET‹M‹NDE ET‹K, ULUSAL BÜTÜNLÜK S‹STEM‹
VE ‹Y‹ YÖNET‹fi‹M
5.1. Ulusal Bütünlük Sistemi
“Hiç bir miras bütünlük kadar zengin de¤ildir.”
W. Shakespeare
Toplumda etik bilincin yerlefltirilmesi, ancak devleti meydana getiren bütün organlar›n ortak
çabas›yla mümkün olabilir. Devleti meydana getiren bütün organlarda etkili olacak bir etik altyap›
oluflturulmal› ve hesap verme mekanizmalar›yla desteklenip faaliyete geçirilmelidir. Ulusal bütünlük
sistemi, etik standartlar›n bir garantisi, yolsuzlu¤a karfl› mücadelenin de olmazsa olmaz unsurudur.
Bunun için, Uluslararas› Saydaml›k Örgütü, ülkelerin etik altyap›lar›n› ve sistemlerini inceleyerek
afla¤›da örne¤ini gördümüz gibi bir ulusal bütünlük sistemi gelifltirmifltir. 303
Dünya çap›nda kamu yönetimlerinde ortaya ç›kan temel problemler, bürokratlar›n bireysel
olarak yetersizliklerinden ziyade, parças› olduklar› anayasal rejimle ilgilidir. Kamu idaresindeki yetersizliklerin
kayna¤› ço¤unlukla sisteme dayanmaktad›r. 304 Yetersiz ve s›n›rl› bir sistemde, etik d›-
fl› faaliyetlerin ortaya ç›kma ihtimali her zaman mevcuttur.
Ayn› zamanda, bir kontrol ve dengeler sistemi olan bütünlük sistemi, devletin üç erki ve birçok
kurum ve kurulufllar› aras›nda hesap verebilirli¤i sa¤layabilmek amac›yla tasarlanm›flt›r. Bu sistem,
kamuda ç›kar çat›flmalar› yönetiminin sa¤lanmas›, gücün etkili bir biçimde da¤›lmas› ve ç›kar
çat›flmas› durumlar›n›n s›n›rland›r›lmas› ifllevlerini görür.
Sistem, hesap verebilirli¤i, saydaml›¤›, etik d›fl› faaliyetleri önlemeyi ve yapt›r›m mekanizmalar›n›
ihtiva etmektedir. Bütünlük sistemi, idari usullerle (yöneticilik kodlar›, kurumsal de¤iflim, yasal
reformlar, bürokrasilerde usul reformlar› vb.) ve kamu yönetimi reformlar› arac›l›¤›yla kamu yönetiminde
etik d›fl› faaliyetleri iflaret eden kapsaml› bir reform görüflünü bünyesinde bar›nd›r›r. Kamu
yönetiminde etik d›fl› faaliyetler sistematik hatalar›n bir sonucudur. Bu ba¤lamda, sistematik
hatalar› ortadan kald›ran reform çal›flmalar›, büyük önem arz etmektedir. Bu reform çal›flmalar›, tek
bir alan odakl› olmamal›, bütünlük sisteminin bütün sütunlar›n› kaplayan bir alanda yeniden yap›-
lanma fleklinde olmal›d›r.
303
304
Bkz. TRANSPARENCY INTERNATIONAL SOURCE BOOK, 2000, www.transparency.org.
Bkz. John A. Rohr, Constitutionalism and Administrative Ethics: A Comparative Study of Canada, France, the United Kingdom,
and the United States, in TERRY L. COOPER ED., HANDBOOK OF ADMINISTRATIVE ETHICS, (2001), s. 671. Ayr›ca bkz. J. Q.
WILSON, BUREAUCRACY: WHAT GOVERNMENT AGENCIES DO AND WHY THEY DO IT, (1988).
173