devlette etikten 1 - Etik Türkiye.com

Parlamentoda kamu makam›n› suistimal etme durumlar›, genellikle parlamenterin ayn› zamanda
yürütmenin de bir parças› olmas› durumunda ortaya ç›kmaktad›r. Dolay›s›yla, baflbakan ve
bakanlar›n hesap verebilirliklerinin sa¤lanmas› oldukça önemlidir. Bu noktada yap›lan hatalar yürütmeyi
kontrol edip hesap verebilirli¤inin sa¤lanmamas›ndan kaynaklanmaktad›r.
Siyasetin finansman› da ulusal bütünlük için oldukça önemli bir konudur. Dünya çap›nda yaflanan
skandallar, belli menfaat gruplar›nca finansman› karfl›lanan siyasal partilerin iktidara gelince,
o menfaat gruplar›n›n ç›kar›n› gözettiklerini ortaya ç›karm›flt›r. Dolay›s›yla, ulusal bütünlük sisteminin
geliflimi için, siyasetin finansman› konusunun üzerine titizlikle e¤ilinmesi gereklidir.
Birçok geliflmekte olan ülkenin bütünlük sisteminin önemli zay›fl›klar›ndan birisi, parlamentonun,
rollerin kar›flmas› sonucu, yürütmeyi denetleyen kurum olmaktan ç›k›p etik d›fl› faaliyetlere
bulaflm›fl kurum haline gelerek yolsuzlu¤u ve büyük etik d›fl› faaliyetleri körüklemeleridir. Kuvvetler
aras›nda kesin ayr›l›¤›n oldu¤u ülkelerde kamu yönetiminde etik d›fl› faaliyetler di¤erlerinden
daha az olsa da buradaki nokta hangi siyasal rejimin uygulanaca¤› de¤il, bu rejimin aktörlerinin
etik ilkelere ba¤l› olarak görevlerini ifa etmeleridir.
Türk siyasal sisteminde de yasama ve yürütmenin birbirini tam olarak dengeleyen ve kontrol
eden kurumlar oldu¤u söylenemez. Bu sorunun çözümü demokrasi, siyasi istikrar ve yönetimde
etkinli¤in sa¤lanarak sistemin iyilefltirilmesidir. Mevcut seçim sistemimiz, temsili demokrasinin AB
ülkelerinde kabul gören temel ilkeleriyle ba¤daflmamaktad›r. Türkiye’nin, yönetim istikrar›n› tesadüflere
b›rakmayan, temsilde adaleti kabul edilebilir ölçülerde sa¤layan, daha etkin ve demokratik
bir seçim sistemine ihtiyac› bulunmaktad›r. Siyasi partilerimizin iç iflleyifli ise, üye yaz›m›, teflkilatlanma,
delege sistemi, aday tespiti ve genel baflkanl›k gibi konularda demokratik esaslara uygun
hale getirilmelidir. Parti hesaplar›n›n ve seçim harcamalar›n›n saydaml›¤› ve bunlar›n denetimi
etkin biçimde sa¤lanmal›d›r. Siyasi parti yasaklar› ile ilgili maddeler ça¤dafl demokratik anlay›-
fla ve AB ilkelerine göre yeniden kaleme al›nmal›, siyasi partilerin kapat›lmas›na iliflkin maddeler
gözden geçirilmelidir. Temsil gücü yüksek bir parlamento, muhalefet ve denetim görevini daha etkili
biçimde yerine getirecek, toplumsal uzlaflman›n parlamento çat›s› alt›nda gerçekleflmesini sa¤layacakt›r.
Seçim ve siyasi partiler yasalar›nda yap›lacak bu de¤iflikler, ülkeyi temsil gücü daha
yüksek ve daha iyi iflleyen bir siyasal rejime kavuflturacakt›r.
5.1.1.2. Yürütme
Yürütme bir ülkenin ulusal bütünlük sisteminin infla edilmesi, devam ettirilmesi ve ona sayg›
gösterilmesi söz konusu oldu¤unda merkezi bir role sahiptir. Yürütmeden yüksek etik ilkelere ba¤l›
liderlik göstermesi ve yürütmenin politika ve programlar›n› uygulamakla sorumlu olan kamu hiz-
178