devlette etikten 1 - Etik Türkiye.com

sam›, “... yönetim kurulu üyelerinin görev ve sorumluluklar›, denetim düzenlemeleri, aç›kl›k ve hesap
verebilirlik ve varl›klar›n beyan› gibi konularda yönlendirme sa¤lar.”
‹ngiltere’deki kamu yönetiminde etikle ilgili giriflimler ciddi yap›sal de¤iflikler veya kamu sektöründeki
parçalanma ba¤lam›nda rol ve sorumluluklara aç›kl›k kazand›rmaya yöneliktir. Bu flekilde
bütün kamu görevlileri, yaln›zca önemli noktalardaki devlet memurlar› de¤il, etik bir çerçeve
kapsam›na al›nm›flt›r. Nolan Komisyonu’nun devaml› bir etik denetçisi gibi çal›flmas› kamu sektörünün
de¤iflti¤i ve yeni etik sorunlar›n do¤du¤u bir ortamda bu konular›n sürekli gündemde tutulmas›n›n
gere¤ine iflaret eder.
6.5. Dünyan›n En Temiz Ülkelerinin Etik Sistemlerinin K›-
sa Bir Analizi
Uluslararas› standartlar göz önüne al›nd›¤›nda, Kanada yolsuzluk alg›lama indeksinde üst s›-
ralarda yer almas›yla dünyan›n en temiz ülkeleri aras›nda bulunmaktad›r. Bir devletin kamu yönetiminde
etik sisteminin iyi iflleyifliyle etik d›fl› faaliyetlerin azl›¤› aras›nda her zaman do¤rudan bir
ba¤lant› kurulamasa da etik d›fl› faaliyetlerin en az rastland›¤› ülkelerdeki baz› e¤ilimlerin vatandafllar›n
devlete olan güveninin sa¤lanmas›nda pozitif etkilerinin oldu¤u da aç›kt›r. Dünyan›n en
temiz ülkelerinden Finlandiya, Kanada, Yeni Zelanda ve ‹zlanda’n›n kamu hizmeti etik sistemlerinin
hangi noktalarda benzediklerini ve farkl›l›k gösterdiklerini incelemekte fayda vard›r.
• Yaklafl›m: Kanada, Finlandiya, Yeni Zelanda ve Norveç, kamu çal›flanlar›n›n ifllerine kamu
menfaatini sa¤lamak amac›yla yaklaflmalar› gereklili¤ini tan›maktad›r. Bu ülkelerden Kanada ve
Yeni Zelanda, kat› bir hukuki çerçeve yerine “kamu menfaatinin sa¤lanmas› ilkesini”, kamu yönetiminde
bütünlü¤ü sa¤lamak için etik ilkelerin ve davran›fl kurallar›n›n temeli olarak kullanmaktad›r.
Finlandiya Anayasas›, kamu yönetiminde etikle ilgili bir çal›flman›n gerekli olup olmad›¤›na
karar vermek için kamunun alg›lamas›n› dikkate almaktad›r. Bu tarz bir düzenleme di¤er ülkelerin
hukuki çerçevelerinde mevcut de¤ildir.
• Uygulama: Kanada’da etik mevzuat›n›n uygulamas›n› gözetleyen etik dan›flman› vard›r.
Finlandiya’da Parlamento Ombudsman› etik ilkeler ve ç›kar çat›flmas› k›lavuz ilkelerinin uygulanmas›ndan
sorumludur. Ombudsman kamu çal›flanlar›na karfl› dava aç›lmas›n› tavsiye etme yetkisine
de sahiptir. ‹zlanda ve Yeni Zelanda’da, Yeni Zelanda Say›fltay› ve Kontrol Dairesi’yle, ‹zlanda
Denetim Dairesi’nin sorumluluklar› oldukça benzemektedir. Bu kurumlar idareyle ilgili düzenli raporlar
yay›nlamak ve kurum faaliyetlerinin gözden geçirilmesiyle görevlidirler.
264