devlette etikten 1 - Etik Türkiye.com

Tablo 18: Beyan Edilmesi Gerekenler Hakk›nda Ülke Araflt›rmas› Sonuçlar›
(Ülke Say›s›)
Kaynak: OECD, 2000.
Ç›kar çat›flmas› potansiyeli tafl›yan durum ve faaliyetler ülkelerin mevzuatlar›nda ve yukar›da
belirlenen belgelerde düzenlenmektedir. Bu durumlar hediye, menfaat kabulü ve riayet, kamu görevi
d›fl›ndaki faaliyetler ve pozisyonlar, ifl ç›karlar›, flirketteki paylar, ailevi iliflkiler, kiflisel iliflkiler,
yükümlülükler, borçlar ve malvarl›¤›yla ilgili çat›flmalard›r. Geliflmifl ülkelerin ço¤u bu durumlar›
kanunlarda yasaklam›fl ve k›s›tlam›fllard›r.
6.4.4. Portekiz
Portekiz’de etik giriflimler büyük bir kamu idaresi modernizasyon program› ba¤lam›nda tasarlanm›flt›r.
Bu giriflimlerin tarihi arka plan› Moniz (Portekiz) taraf›ndan “...yeniliklere direnen, kapal›,
fazlas›yla hiyerarflik ve gelenekçi” olarak tan›mlanan bir kamu sektörü yap›lanmas›d›r. ‹dari Usul
Kanunu (1991), Kamu Hizmeti Davran›fl Kurallar› ve Kamu Hizmeti Kalite Bildirgesi, Portekiz
Kamu ‹daresi’nin dayand›¤› üç ana metindir.
‹dari Usul Kanunu’nun bafll›ca dört amac› vard›r: “...devlet hizmetlerinin rasyonelleflmesi,
usullerin sistematiklefltirilmesi ve standardizasyonu, kararlar›n kamuoyunca bilinmesi ve saydaml›k,
kat›l›m ve hizmetleri ihtiyaç duyanlar›n yak›n›na getirmek için mekanizmalar›n oluflturulmas›”.
Bu son nokta kamuoyunun idari kay›t ve sicillere eriflimini kapsar. Kamu Hizmeti Davran›fl Kurallar›,
“arzulanan davran›fl›n olumlanmas›” amac›yla ve dolay›s›yla ‹dari Usul Kanunu’nun tamamlay›c›s›
olarak sunulmufltur. Bu belge kamu hizmetinin özünde yatan de¤erleri ortaya koyar. Ancak
kamu çal›flanlar›n›n görüfllerinin al›nmamas› ve davran›fl kurallar›n›n yukar›dan dayat›lmas› gibi sorunlar
da dikkat çekmektedir.
Yini de kamu görevlilerinin davran›fllar›n› düzenleyen kurallar›n tan›mlanmas› ve “fleffaf bir
çal›flma ortam› yarat›larak ihlallerin cayd›r›lmas›” yönünde önemli ilerleme oldu¤u kesindir.
Portekiz Kamu Hizmeti Davran›fl Kurallar›’na göre kamu hizmetinin temel de¤erleri flöyledir:
256