devlette etikten 1 - Etik Türkiye.com

Etik d›fl› faaliyetlerin siyasal sistemlere verdi¤i y›k›c› zararlar›n bilincine var›lmas›, ça¤dafl demokratik
ülkelerde, genel olarak kamuda ve özellikle de etik sisteminde ciddi reform hareketlerini
bafllatm›flt›r. Etik sisteminde reform hareketleri, mevzuatlarda da¤›n›k halde bulunan etik davran›fl
ilke ve kurallar›n›n bir bütün halinde, aç›k ve anlafl›l›r dille yaz›lm›fl etik davran›fl kodlar›nda
sistemlefltirilmesiyle bafllamaktad›r. Günümüzde, uluslararas› alanda genel olarak kabul görmüfl
etik davran›fl ilkeleri flunlard›r; tarafs›zl›k, hukukilik, dürüstlük, bütünlük, liyakat, nesnellik,
sadakat, liderlik, saydaml›k, hesap verebilirlik, profesyonellik, eflitlik, süreklilik, sayg›nl›k
ve güven.
Etik davran›fl ilkelerini yasalaflt›rmak, kamu yönetiminde belirlenen temel etik de¤erleri düzenlemenin
birincil yolu haline gelmifltir. Hemen hemen tüm demokratik ülkeler, kamu görevlilerinin
resmi bilgileri ve kamu kaynaklar›n› kullanma, hediye kabul etme, kamu d›fl›nda çal›flma
gibi ç›kar çat›flmas›na neden olabilecek durumlarda uymas› gereken standartlar› oldukça ayr›nt›l›
bir flekilde düzenlemektedir.
Kamu yönetiminde etik davran›fl ilkeleri, anayasada ve kamu yönetimi kanunlar›nda, ceza kanunlar›nda,
kamu yönetimi etik kodlar›nda ve k›lavuz ilkelerinde düzenlenmektedir. Geliflen kamu
sektörüne ve de¤iflen zamana ayak uydurulmas› amac›yla ilkeler, belirli aral›klarla güncellefltirilmektedir.
Bu noktada, kamu görevlilerinin ve vatandafllar›n güncellefltirme sürecine aktif olarak
kat›l›m›n›n sa¤lanmas›, kamu yönetiminde kat›l›mc›l›¤›n art›r›lmas› ve etik bilincinin yerlefltirilmesinin
kolaylaflt›r›lmas› aç›s›ndan tercih edilmektedir.
Etik Davran›fl Kodlar›
Etik davran›fl kodlar›, aç›k ve sade anlat›mlar›, çal›flanlar›n hak ve yükümlülüklerini net olarak
ortaya koyan yap›lar› sebebiyle, günümüzde oldukça yayg›n araçlar haline gelmifltir.
Kurum içinde davran›fl kurallar›n›n düzenlenmesinin bir yolu, yönetime iliflkin etik davran›fl
kodlar›n›n oluflturulmas›d›r. Kamu yönetiminde etik davran›fl kodlar›, kamu görevlilerinin do¤ru
davran›fl›na dair ilkelerin ve standartlar›n beyan›d›r. Raporun yapt›¤› önemli saptamalardan birisi
de etik davran›fl kodlar›n›n, kamu yönetiminde etik davran›fl ilkelerinin ve standartlar›n›n düzenlenmesinde
oldukça yayg›n araçlar haline gelmifl olmalar›d›r. Aç›k ve sade anlat›mlar›, hak ve yükümlülükleri
net ortaya koyan yap›lar› ve etik kurullar›nca haz›rlanabilmeleri, kamu yönetiminde
etik ilkelerin yerlefltirilmesi söz konusu oldu¤unda kodlar›n tercih edilmesini sa¤lamaktad›r.
22