devlette etikten 1 - Etik Türkiye.com

lunamazlar. Bu yükümlülük sadece kadrolu ve sürekli kamu çal›flanlar›na tan›nmam›flt›r. Kadrosuz,
yar› zamanl› ve geçici kamu çal›flanlar› ve bakanl›k çal›flanlar› da bu yükümlülü¤e sahiptir. Yürütme
içerisinde söz konusu yasal düzenlemeyle ba¤l› k›l›nmayan çal›flan nerdeyse yoktur. Profesyonel
faaliyet flu anlama gelmektedir: gelir getirmesi flart›yla sürekli, geçici ve hatta ara s›ra ifltirak
edilen serbest meslek, ticari ya da maafll› faaliyet.
Kamu görevi d›fl›ndaki bu istihdam yasa¤› Fransa’da en çok önem verilen etik kurallardan birisidir.
‹hlali halinde disiplin yapt›r›mlar› uygulan›r. Bu yapt›r›mlar basit bir uyar›dan iflten ç›karmaya
kadar varabilir. Fransa’da oldukça önem verilen kamu görevine kendini adamayla ilgili bu temel
prensip az say›daki ihlallere ra¤men kamu çal›flanlar› aras›nda yayg›n olarak kabul edilmifl gözükmektedir.
Kanunda düzenlenmifl etik ilkelerden olan “tarafs›zl›k”la, kamu çal›flanlar›n›n do¤rudan veya
üçüncü bir taraf arac›l›¤›yla idarenin denetim ve kontrolüne tabi bir flirkette menfaat sahip olmalar›
yasaklanm›flt›r.
Kutu 29: Fransa’da Disiplin Yapt›r›mlar›
Hem disiplin hem de cezai tedbirlerin al›nd›¤› Fransa’da, kamu yönetiminde ç›kar çat›flmalar›n›n
ihlali sonucu uygulanan disiplin yapt›r›mlar› flunlard›r:
• Uyarma,
• Terfi listesinden ç›karma, derece indirimi, en fazla on befl günlü¤üne görevden geçici
al›nma, görevin transferi,
• Rütbe indirme, üç aydan iki seneye kadar görevden alma,
• ‹fle son verilmesi.
Kaynak: OECD, 2003.
Bir çok meslek grubu için etik davran›fl kodlar› bulunmaktad›r. Hükümet taraf›ndan onaylanan
bu etik davran›fl kodlar›, bu meslek gruplar›n›n özellikleri de dikkate al›narak düzenlenmektedir.
Kodlar, çal›flanlar›n profesyonel sorumluluklar›n› s›ralamakta ve özellikle vatandafllarla veya ifl arkadafllar›yla
iliflkilerinde tabi olduklar› etik davran›fl ilkelerini ortaya koymaktad›rlar. Bu meslek gruplar›
meslek birlikleri halinde organize olmaktad›rlar ve etik düzenlemeleri ihlal edildi¤inde meslek
birliklerinin meslek mensuplar›ndan oluflan disiplin kurullar›nca (disiplin kurullar› meslek mensuplar›ndan
oluflmaktad›r) disiplin cezalar› verilmektedir. Yapt›r›mlar basit bir uyarmadan, meslek birli-
¤inden ihraca kadar varmaktad›r. ‹hraç edilen kifliler, mesleklerini art›k idari teflkilat içinde sürdüremezler.
Bu etik kodlar›, kamu çal›flan› statüsünde olan bütün meslek mensuplar›na uygulanmakta-
258