devlette etikten 1 - Etik Türkiye.com

zenlemektedirler. Hukuki belgelerin biçimleri de¤iflmektedir. Örne¤in, Türkiye’de oldu¤u gibi davran›fl
standartlar› anayasada belirlenmekte ya da Danimarka, Fransa ve Macaristan’da oldu¤u gibi,
kamu yönetimine iliflkin mevzuatta düzenlenmektedir. Davran›fl standartlar› idari usul kanunlar›, ifl
kanunlar› ve memurlarla ilgili kanunlarda da bulunmaktad›r. Amerika’da oldu¤u gibi davran›fl standartlar›
kodunda ya da Portekiz’de oldu¤u gibi disiplin kanunlar›nda veya Kanada’da oldu¤u gibi ç›-
kar çat›flmas› ve kamu görevi sonras› istihdam kodlar›nda da düzenlendi¤i görülmektedir.
Etik davran›fl kodlar› (Fransa, ‹talya) ve kamu yönetimi kodlar› (‹ngiltere), etik standartlar›n belirlendi¤i
kaynaklar›n bafl›nda gelmektedir. Bununla birlikte, müflteri hizmetleri ana sözleflmeleri
(Avustralya), genelgeler (Norveç, ‹rlanda), kamu kurum ve kurulufllar› taraf›ndan yay›nlanan el kitaplar›
(‹ngiltere), hukuk ilmi (Fransa) ve kamu hizmeti e¤itimleri (Finlandiya) etik davran›fl standartlar›n›n
di¤er kaynaklar›n› oluflturmaktad›r.
Etik standartlar›n gerçekten ifllevsel olmas› isteniyorsa kurumsal kültürün 122 bir parças› olmalar›
gerekir. 123
Kurumsal kültürün bir parças› halini alan etik standartlar, kurumsal dürüstlü¤ü ve
hesap verebilirli¤i gelifltirir. Bu aç›dan, kurumsal kültürle bütünleflmesi oldukça önemlidir. 124
Bununla
birlikte, kamu görevlilerinin bir kamu güveni unsuru olan bu standartlara uyum konusunda
büyük bir sorumluluk tafl›d›klar› hakk›nda hemfikir olmalar› gerekir. Kamu görevlilerinin, kamu
hizmeti görevine bafllamalar›yla tabi olduklar› etik davran›fl standartlar›n›n, kendilerinden beklenen
kabul edilir davran›fl›n minimum standartlar› oldu¤unu ve asl›nda toplumun kamu görevlilerinden
daha fazlas›n› bekledi¤inin de fark›nda olmalar› gerekir. 125 Nihayetinde toplumun gözünde
kamu hizmetinin amac›, vatandafllar›n beklentilerine maksimum düzeyde cevap vererek kamu
menfaatinin sa¤lanmas›d›r.
122
123
124
125
“Kurumsal kültür bir kurumun bilgi, ideoloji, de¤erler, kanunlar ve gündelik ifller sistemidir.” Bkz. GARETH MORGAN, IMAGES
OF ORGANIZATION, (1986), s. 112. Benzer bir tan›m için bkz. E. H. SCHEIN, ORGANIZATIONAL CULTURE AND LEADER-
SHIP, (1985), s. 6. “Kurumsal kültür genellikle kurumsal kültürün oluflturulmas›na, kurum içi motivasyonun sa¤lanmas›na,
çal›flanlar›n kuruma kendilerini adamalar›na ve genel olarak yeni çal›flanlar›n kurum içi çal›flmalar›n›n kontrolüne yard›mc›
olur.” Bkz. Julianne Mahler, The Quest for Organizational Meaning: Identifying and Interpreting the Symbolism in
Organizational Stories, ADMINISTRATION AND SOCIETY 20, (Kas›m, 1988), s. 344-368. Kamu yönetiminde etik ve kurumsal
kültür hakk›nda daha ayr›nt›l› bilgi için bkz. Leigh E. Grosenick, Pamela A. Gibson, Governmental Ethics and Organizational
Culture, in TERRY L. COOPER ED., HANDBOOK OF ADMINISTRATIVE ETHICS, (2001), s. 243-261; M. E. GUY, ETHICAL
DECISION MAKING IN EVERYDAY WORK SITUATIONS, (1990); W. M. TIMMINS, A CASEBOOK OF PUBLIC ETHICS AND
ISSUES, (1990); D. G. Carnavale, B. Wechsler, Trust in the Public Sector: Individual and Organizational Determinants, ADMIN-
ISTRATION AND SOCIETY, 23(4), (1992), s. 471-495; J. S. OTT, THE ORGANIZATIONAL CULTURE PERSPECTIVE , (1989).
Bkz. J. S. Bowman, Ethics in Government: A National Survey of Public Administrators, PUBLIC ADMINISTRATION REVIEW,
(May›s-Haziran 1990), s. 345-353.
Bkz. TERI J. TRAAEN, A MATTER OF ETHICS: FACING THE FEAR OF DOING THE RIGHT THING, (2000), s. 55.
Bkz. R. C. Chandler, The Problem of Moral Reasoning in American Public Administration: The Case for a Code of Ethics, PUB-
LIC ADMINISTRATION REVIEW, (Ocak-fiubat 1989), s. 32-39.
96