devlette etikten 1 - Etik Türkiye.com

SONUÇ
Etik bilincin devlet yönetiminde en tepeden afla¤›ya kadar var olmas›, bir siyasal sistemin
iyi iflleyiflinin garantilerinden birisidir. Geliflmekte olan ve hatta geliflmifl ülkelerin ekonomik,
siyasi ve sosyal sistemlerinin gelifliminin sa¤lanmas› için öncelikle at›lmas› gereken ad›m›n,
toplumda ve devlette etik standartlar›n yerlefltirilmesi oldu¤una dair bir görüfl birli¤inin var olmas›
hiç de flafl›rt›c› de¤ildir. Birçok ça¤dafl ve demokratik ülkede, bu bilinç y›llar önce oluflmufl, etik
sistemleri kurulmuflken, ülkemizde bu konunun önemi henüz kavranmaya bafllam›flt›r. Bu rapor,
etik sisteminin bütün unsurlar›yla ilgili bilgileri ve di¤er ülkelerdeki uygulamalar› ayr›nt›l› flekilde
sunarak bu sürece katk›da bulunmay› amaçlam›flt›r.
Etik d›fl› faaliyetlerin siyasal sistemlere verdi¤i y›k›c› zararlar›n bilincine var›lmas›,
ça¤dafl demokratik ülkelerde genel olarak kamuda ve özellikle de etik sisteminde ciddi reform
hareketlerini bafllatm›flt›r. Etik sisteminde reform hareketleri, mevzuatlarda da¤›n›k halde
bulunan etik davran›fl ilke ve kurallar›n›n toparlan›p aç›k ve anlafl›l›r dille yaz›lm›fl etik kanunlar›
ve etik davran›fl kodlar›nda sistemlefltirilmesiyle bafllamaktad›r. Etik kanunlar› etik davran›fl ilkelerini
belirlemekte, bu ilkelerin uygulamas›n› gözetmekle görevli bir etik kurulu kurmakta ve kurallar›n
ihlallerini yapt›r›ma ba¤lamaktad›r.
Etik standartlar›n belirlenebilmesi ve idarenin her kesiminde etik davran›fl›n zorunluluk haline
getirilmesi için, etik kurallar da resmileflmekte ve kanunlaflmaktad›rlar. Art›k hukukta oldu¤u
gibi, etik ilkelerin yapt›r›m› da maddi hale gelmeye bafllam›flt›r. Ülkeler, etik ilkeleri kodifiye etme
yoluyla bu ilkelere maddi birer karakter kazand›rmakta, aynen kanunlar›n ihlalleri gibi etik standart
ya da ilkelerin ihlali de devlet taraf›ndan maddi yapt›r›mlara tabi tutulmaktad›r. Yapt›r›mlar›n
cayd›r›c› özelliklerinin yan›nda, etik davran›fl kodlar›n› destekleyen rehberlik ve dan›flma mekanizmalar›
kamu yönetiminde etik davran›fl› teflvik etmektedir.
Kamu yönetiminde etik davran›fl ilkeleri, anayasa ve kamu hizmeti kanunlar›nda, ceza kanunlar›nda,
kamu hizmeti etik kodlar› ve k›lavuz ilkelerinde düzenlenmektedir. Geliflen kamu sektörüne
ve de¤iflen zamana ayak uydurulmas› amac›yla ilkeler, belirli aral›klarla güncellefltirilmektedir.
Bu noktada, kamu görevlilerinin ve vatandafllar›n güncellefltirme sürecine aktif olarak kat›l›m›-
n›n sa¤lanmas› kamu yönetiminde kat›l›mc›l›¤›n art›r›lmas› ve etik bilincinin yerlefltirilmesinin kolaylaflmas›
aç›s›ndan gereklidir. Günümüzde, kamu yönetiminde etik davran›fl kurallar›n›n
çerçevesi yasal düzenlemelerde çizilmekte, el kitapç›klar› ve broflürlerde örneklendirme
yöntemiyle, etik davran›fl kurallar› ayr›nt›l› olarak aç›klanmaktad›r.
275