Müfredat Programı

durulmaktadır. Ardından kendini sözlü olarak ifade etme becerilerine ağırlık verilmektedir.
Bu amaçla düşüncelerini mantıksal bütünlük içinde sunma, farklı düşünmeye yönlendiren
ifadeleri kullanma, karşılaştırma yapma, sebep-sonuç ilişkisi kurma, sınıflama,
değerlendirme, özetleme gibi anlamayı ve zihinsel becerileri geliştirici etkinliklere yer
verilmektedir. Ayrıca konuşma kurallarını uygulama, günlük ilişkilerin gerektirdiği farklı
durumlara uygun konuşma, eğlenmek ve bilgi edinmek için konuşma, eleştirel, ikna edici ve
betimleyici konuşma gibi tür, yöntem ve teknikler de verilmektedir.
c. Okuma
Okuma, öğrencinin zihinsel gelişimine en büyük katkıyı sağlayan öğrenme alanıdır.
Okuma sürecinde duygu, düşünce ve bilgiler zihinsel kavramlara çevrilmekte,
anlamlandırılmakta ve zihinde yapılandırılmaktadır. Bu nedenle Türkçe öğretiminde okuma
alanına ayrı bir önem verilmektedir.
Okuma; görme, algılama, seslendirme, anlama, zihinde yapılandırma gibi göz, ses ve
beynin çeşitli işlevlerinden oluşan karmaşık bir süreçtir. Bu süreç görme, anlama ve zihinde
yapılandırma olmak üzere üç aşamayı içermektedir. Görme aşamasında yazıdaki çizgi, harf ve
semboller algılanmaktadır. Ardından bunlara dikkat yoğunlaştırılarak kelime ve cümleler
tanınmakta, ilgi duyulan ve gerekli görülenler seçilmektedir. Seçilen bilgiler, sıralama,
sınıflama, sorgulama, ilişki kurma, eleştirme, analiz-sentez yapma, sorun çözme ve
değerlendirme gibi zihinsel işlemlerden geçirilerek anlamlandırılmaktadır. Bu aşamada
metinde sunulan görsellerden de yararlanılmaktadır. Öğrencinin ilgisi, güdülenmesi, okuma
amacı, ön bilgileri ve okuma deneyimleri anlama sırasında belirleyici olmaktadır. Son
aşamada ise anlamlandırılan bilgiler ön bilgilerle birleştirilerek bütünleştirilmekte ve zihinde
yapılandırılmaktadır. Okuma becerileri bu üç aşamadaki çalışmalarla geliştirilmektedir.
Okuma sürecinde öğrencinin kelimeleri doğru tanıması çok önemlidir. Yazılı bir kelime
harf,hece, telaffuz gibi çeşitli ipuçlarından tanınmaktadır. Kelime tanıma, öğrencinin zihinsel
sözlüğünü kullanarak kelimenin anlamını belirlemesi sonucu gerçekleşmektedir. Kelimenin
anlamı belirlenirken ön bilgiler kullanılmaktadır. Kelimeleri yanlış anlama cümleleri,
paragrafları ve giderek bütün metni yanlış anlamayı getirmektedir. Bu nedenle okuma ve
anlama becerilerini geliştirmek için kelime çalışmalarına gereken önem verilmeli, öğrencinin
söz varlığı zenginleştirilmelidir. Kelime tanıma becerilerini geliştirmek için yazılı kelimeleri
ayırt etme, anlamını araştırma, bulma, çeşitli zihinsel etkinlikler yapma gibi çalışmalar
yapılmalıdır.
Öğrencilerin okuma becerilerini geliştirmeleri ve okuma alışkanlığı kazanmaları
genellikle ilköğretim düzeyinde şekillenmektedir. Bu nedenle ilköğretim birinci sınıftan
itibaren okuma becerilerini geliştirmeye gereken önem verilmelidir. Sınıf düzeyleri
yükseldikçe öğrencilerin okuma becerileri de gelişmektedir. Okuma becerileri öğrencilerin
diğer derslerde ve alanlarda başarılı olmalarına katkı sağlamaktadır. Bu becerilerin gelişimi,
öğrencinin kişiliğini geliştirmesi ve yaşadığı toplumla sağlıklı ilişkiler kurması açısından da
önemlidir. Caddelerdeki trafik işaretlerini, satış ilanlarını, günlük gazeteleri etkili bir şekilde
okumak, televizyonda izlenen bir programı anlamak, vatandaşlık hak ve sorumluluklarını