Show publication content!

170
Hubert Mącik
Wydziału Humanistycznego (stary) oraz budynki klinik weterynaryjnych.
Najstarsze obiekty dydaktyczne w zespole – dwa socrealistyczne
budynki Fizyki i Chemii Małej, stanowiące jednolitą
stylistycznie pierzeję wschodnią Placu Marii Curie-Skłodowskiej,
zachowały oryginalne bryły (w mniejszym stopniu budynek
Fizyki, do którego od tyłu w l. 1969-1972 dostawiono
budynki tzw. Fizyki Doświadczalnej 4 ), pierwotny wygląd elewacji,
detal architektoniczny oraz w znacznej części wystrój
wnętrz. Wygląd z okresu budowy zachował jak na razie także
gmach Fizyki Doświadczalnej. Stan ten nie potrwa długo, bowiem
w trakcie budowy jest nowy budynek Informatyki, zlokalizowany
przy Chemii Małej, od strony ul. Akademickiej,
przylegający od południa do Fizyki Doświadczalnej.
Gmach Biblioteki, autorstwa Tadeusza Witkowskiego,
wzniesiony w latach 1963-1967 5 zachował się niemal w stanie
niezmienionym. Co prawda dobudowano doń w l. 90-tych XX
w. od strony zachodniej nowe skrzydło biblioteki, jednak dobudowa
ta, głównie ze względu na małą skalę, nie spowodowała
zbyt dużych zmian w odbiorze masywnej i jednolitej bryły
budynku, zwłaszcza w widoku od Placu Marii Curie-Skłodowskiej,
którego północną pierzeję gmach Biblioteki stanowi. Zachował
się w znacznej części wystrój wnętrz, w tym malowidła
i mozaiki, a nawet znaczna ilość mebli z okresu wyposażania
budynku bezpośrednio po jego budowie.
Dom Usługowy Studenta, tzw. Chatka Żaka, z lat 1962-
1965, projektu Krystyny Różyskiej 6 , została przekształcona
dotąd w niewielkim stopniu. Bryła budynku jest zachowana,
podobnie znaczna część detalu i wnętrz, malowideł na ścianach
zewnętrznych 7 i wewnątrz budynku oraz rzeźbiarskich elementów
wystroju zewnętrznego oraz charakterystyczne – również
dla pozostałych obiektów na obszarze miasteczka UMCS,
projektowanych przez Krystynę Różyską (starsze akademiki)
– okładziny przyziemi elewacji budynku, o urozmaiconej
fakturze naśladującej kamień lub z charakterystycznym pionowym
żłobkowaniem. Największym jak dotąd przekształceniem
budynku było zamurowanie części okien dawnej stołówki
w połowie lat 90-tych XX w. Drobnym, ale zauważalnym dysonansem
w odbiorze budynku jest brak wertykalnego akcentu,
jaki stanowiła iglica nad słupkiem podtrzymującym daszek nad
wejściem do budynku, usunięta w 2007 roku. Planowany jest
obecnie szeroko zakrojony remont i przekształcenie Chatki.
Budynek Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi, zaprojektowany
przez Czesława Gawdzika i wzniesiony w l. 1960-1963 8 ,
jest jednym z najpełniej zachowanych obiektów w zespole.
4 Z. Kowalski, op. cit., s. 103.
5 Tamże, s. 151.
6 Z Kowalski, op. cit., s. 171.
7 Oryginalne, z okresu wykańczania budynku, jest abstrakcyjne,
geometryczne malowidło na zewnętrznej ścianie sali widowiskowej,
od strony ulicy Radziszewskiego. Budynek jest też pokryty
późniejszymi malowidłami z l. 90-tych XX w., o różnym poziomie,
niedostosowanymi do późnomodernistycznych form architektonicznych
Chatki.
8 Z. Kowalski, op. cit., s. 119.
Jego bryła została częściowo zniekształcona rozbudową – w l.
90-tych XX w., kiedy wzniesiono nowe skrzydło budynku od
strony wschodniej. Zasadnicza część budynku z lat 60-tych XX
w. zachowała się bez istotnych przekształceń zarówno w architekturze
zewnętrznej, jak i wystroju wnętrza, gdzie zachowały
się nawet meble na wyposażeniu części sal wykładowych.
Budynek Wydziału Humanistycznego z lat 1962-1964,
projektowany przez Czesława Gawdzika 9 , przeszedł co prawda
w ostatnich latach znaczący remont wnętrz, jednak zachował
zasadniczy układ przestrzenny, a przede wszystkim zachował
pierwotną kompozycję bryły budynku składająca się z trzech
zestawionych ze sobą prostopadłościanów: niskiego bloku auli
od strony Placu Marii Curie-Skłodowskiej i podłużnego pięciokondygnacyjnego
bloku zasadniczego budynku wydziału,
ustawionego prostopadle do auli, skontrastowanych ze sobą
pierwotnie kolorystycznie i za pomocą faktury tynków oraz
pięciokondygnacyjnego skrzydła od strony ulicy Sowińskiego.
Zachowały się także pewne elementy pierwotnego wystroju
i wyposażenia oraz tarcze dwóch zegarów na południowej
i północnej elewacji budynku. Do budynku dostawiono
w ostatnich latach od południa nowy gmach dla Wydziału
Humanistycznego, o znacznie większej skali, który co prawda
zdominował wizualnie „stary Humanik” w widoku od strony
zachodniej, ale który w widoku od Placu Marii Curie-Skłodowskiej
jest w znacznej mierze za nim ukryty.
Budynki klinik weterynaryjnych, zlokalizowane przez
Czesława Gawdzika po południowej stronie ul. Głębokiej
(wówczas Alei PKWN), wznoszone stopniowo w drugiej połowie
lat 50-tych XX w. 10 , zachowały niemal w pełni historyzującą,
inspirowaną formami tzw. renesansu lubelskiego,
architekturę zewnętrzną, zwłaszcza charakterystyczne szczyty
zwieńczone sterczynami i obeliskami. Ponadto w ich wnętrzach
zachowany jest częściowo pierwotny wystrój. Ponieważ
były to budynki użytkowe, przeznaczone do dydaktyki i badań
związanych z leczeniem przebywających tam zwierząt, wnętrza
nie uzyskały szczególnych elementów wystroju plastycznego:
mozaik, malowideł itp., tak charakterystycznych dla innych
budynków dydaktycznych i usługowych Miasteczka.
Wśród pozostałych obiektów na terenie Miasteczka
Akademickiego istotne znaczenie urbanistyczne – jako dominanta
całego zespołu, ma budynek Rektoratu, wzniesiony według
projektu Stanisława Fijałkowskiego 11 wraz z budynkami
dydaktycznymi Wydziału Prawa i Wydziału Ekonomicznego.
Mało przekształcona pozostała architektura zewnętrzna zespołu
budynków Rektoratu i Wydziału Prawa 12 oraz pierwotny
9 Tamże, s. 111.
10 Tamże, s. 135 i nast.
11 Projektowany w latach 1965-1975, P. T. Szafer, Współczesna architektura
polska, Warszawa 1988, s. 180-181.
12 Planowany jest w tej chwili remont połączony z wymianą elewacji
zachodniej budynku, przetarg na prace budowlane ogłoszony
został w maju 2010 roku, Wykonanie remontu elewacji zachodniej
Wydziału Prawa i Administracji UMCS w Lublinie przy placu Marii
Curie Skłodowskiej 5 w Lublinie (PN/09-10/DTI) tryb dostępu:
http://www.przetargi.umcs.lublin.pl/infobiz_server.php?mod=102&pid=258,
data dostępu: 12. 07. 2010.