Nº 1991 - Asociación de Escritores en Lingua Galega

zen du Lope de Vegak esandako koplatxo hura ( y escribo por el arte de los que
el vulgar aplauso pretendieron, porque como las paga el vulgo, es justo hablarle en
necio para darle gusto). Eta hau ikusirik, egile horren aurrean, Baudelaire eta
beren familiakoak ezetz erabakitzen dute. Horretarako ez duela merezi idazteak.
Hobe dela isiltzea. Isiltzearen beste aldea litzateke oso giro jakin baterako idaztea...
Baudelairen hitz batzu aipatu nahi nituzke orain. Zakurra eta perfumea
izeneko testu bat da. Bertan, zakur batekin egiten du hizketa, eta aurpegira
botatzen dio perfume bat jarri diola bere sudurrean, eta zakurrak atzera egin duela,
hasarretu egin dela eta zaunkaka hasi zaiola. Eta esaten dio zakurrari : aldiz, hiri,
inkariak eman izan banizkik, seguru oso pozik jarriko hintzala, seguru itsatsa
mugitu, eta beharbada, usaitu ezezik, jan ere jango hituake inkari horiek. Eta
bukatzen du bere pasarte hau esanez, hau zakur mixerablea, antza daukak
publikoarekin. Honi ere, ez eman gero perfumeak, baizik eta oso ondo aukeratutako
zaborra.
Jakina, gutxiengo batentzat idazten zuen batek lortu zezakeen gero, hurrengo
belaunaldian, gehiengo batean idazle izatea. Baudelaire kasuan, lortu zuen eragina
izatea gustu aldaketan. Baina nik ez dut erabiltzen hemen Baudelaire biografia
bezala, baizik, familia bateko seinale bezala, edo talde bateko mezulari bezala.
Bere aurrean, Patricia Highsmith hartu dut, beste familia batetik. Eta jakina,
publikoaren aurrean bere jarrera erabat desberdina da. Patricia Highsmithek
errespetoa dio publikoari, aintzat hartzen du, eta are gehiago, aintzat hartzen du
publiko horren izenean editorea bera ere.
Patricia Highsmithek argitaratu zuen suspense-ari buruzko liburu batean,
etxekoandre batek bezala, baina nere ustetan oso modu azkar eta argian,
literaturari buruzko gogoeta batzu egiten ditu. Ez dira batere pretenziosoak,
benetan lezio bat dira. Neretzat behintzat hala izan ziren. Halako ondo idazten
duen andre batek halako modu apalean hitzegitea. Eta horrela dio: harritu egiten
nau pertsonalki ezagutzen ditudan pintore batzuei entzutea, alegia, nahikoa
dutela beraientzat pintatzearekin, ez dutela erakusketa baten premiarik sentitzen;
ez diela axola koadro bat saltzeak edo ez saltzeak. Antza denez, lana perfekzionatzea
dute plazer iturri bakarra, eta batez ere, bakar lanean. Beren begien
aurrean soil-soilik. Arraroa ere badirudi jokaera honek. Izan ere, pintore horiek
edukiko dituzte lagunak, lagun intelijenteak ere, eta horiei ez erakustea... Nola
nahi ere, –gaineratzen du–, nik uste, pintore edo idazle horiei, gustatzen zaiela
beren lanak erakustea, oso ikusiak edo irakurriak izatea nahi ez arren. Emozionaltasunaren
ikuspegitik, harreman edo kontaktu inpresio hauek oso eragin
handia eta ona dute kemenean. Uste dut, oso aitorpen apala dela, baino oso
benetakoa, eta denok irakurri egin dugu, edo ikusi egin dugu, zein poz haundia
hartzen duen baita poetarik erromantikoarenak ere, irakurle bat aurkitzen duenean,
nahiz eta gero ez onartu, Patricia Highsmithek onartzen duen bezala.
Aitorpen hauetan zera ikusten da, idazle honek editoreari berealditako eskua
uzten diola, eta publikoari ere bai. Esate baterako, ari da bigarren borradorez kontu
batzu esaten, eta dio : gauza asko kendu behar izan nituen , eta halere ,
112 GALEUZCA