Nº 1991 - Asociación de Escritores en Lingua Galega
Nº 1991 - Asociación de Escritores en Lingua Galega
Nº 1991 - Asociación de Escritores en Lingua Galega
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
GALEUZCA<br />
Izpirituar<strong>en</strong> artekak<br />
AURELIA ARKOTXA<br />
Goizeko leh<strong>en</strong> hatsa, sabel ilunean arratsean itoko <strong>de</strong>na, iluntasunar<strong>en</strong> segurtasun<br />
goxoak ixtante jan<strong>en</strong> du<strong>en</strong>a. Jan, i<strong>de</strong>tsi, ezeztu. Ateratz<strong>en</strong> ez bada.<br />
Goizeko leh<strong>en</strong> hatsak utzi du sabela. Iraganik ez daki ba<strong>de</strong>nik ere. Ikasi behar<br />
berriz hatsa hartz<strong>en</strong> ximixt eta ortots barrunb<strong>en</strong> artean. Bizia bizi.<br />
Goizeko leh<strong>en</strong> hatsa min bilakatz<strong>en</strong> <strong>de</strong>larik.<br />
Karraxi. Odol. Xilko-hertzea gure litagin berriekin mozt<strong>en</strong> dugularik. Ahantzi<br />
zaigu sabela. Hatsa ez dakigu oraindik, mundu arrotz huntan, hartz<strong>en</strong>. Ximixt<strong>en</strong><br />
urradurek, ortots<strong>en</strong> burrunbek erakust<strong>en</strong> dauzkigut<strong>en</strong> mundu bete, mundu huts<br />
honetan.<br />
Hatsetik hitza ixurtz<strong>en</strong> da. Ene hitza munduko leh<strong>en</strong>a baita. Sekulan ez <strong>en</strong>tzuna.<br />
Ahantzia daukat nolakoa <strong>de</strong>n sabela. Bakarrik ezagutz<strong>en</strong> dut urradurar<strong>en</strong> gostu<br />
minberatsua. Eta alaitasun ikaragarri bat. Hitz. Pitz. Hitza. Piztu. Da.<br />
Ene hitza. Sekulan <strong>en</strong>tzun ez <strong>de</strong>n betiereko hitza. Ni baino leh<strong>en</strong>, garai<br />
frangoetako espiralean jadanik <strong>en</strong>tzuna. Berdina eta halere beti leh<strong>en</strong>a. Amodioa<br />
bezalaxe.<br />
Euskarar<strong>en</strong> «e<strong>de</strong>rtasunean» gor<strong>de</strong>tz<strong>en</strong> ez <strong>de</strong>n hitz metafisikoa. Euskara hitz bera<br />
atz<strong>en</strong>tz<strong>en</strong> baitzaigu hizkuntzar<strong>en</strong> ortzadarrezko itsas-bazterretara ailegatz<strong>en</strong> gar<strong>en</strong>ean.<br />
Ongia eta Gaizkiar<strong>en</strong> eremutik at <strong>de</strong>n hitz metafisikoa. Azk<strong>en</strong> eduzki<br />
printzea goizeko leh<strong>en</strong>bizikoarekin solasean ari <strong>de</strong>larik... Hizkuntza baitoa ilargi<br />
bete eta hutsar<strong>en</strong> pultsoan.<br />
Itsas zolan batasunezko kutxak eta ere euskalki<strong>en</strong> altxorrak. Axularr<strong>en</strong> itzala,<br />
Oih<strong>en</strong>art<strong>en</strong> neurt-hitza, Arestir<strong>en</strong> zuhaitz/harria... Hizkuntza baitoa, tasunak kerituz,<br />
keriak tasunduz.<br />
Haur sortu berriek ber<strong>en</strong> litagin xorrotxekin loturak moztu dituzte. Hizkuntza<br />
baitoa. Hizkuntza D<strong>en</strong>bora baita.<br />
Hitza, paper mutur urratuan. Hitza, haragi, zorne, askazi, umegai, umetoki, erro,<br />
orro eta irri. Irria preseski, irri ikara garria...<br />
Euskaraz eginez m<strong>en</strong>diko xilo ilun eta gor<strong>de</strong> batetik ura askatz<strong>en</strong> <strong>de</strong>n bezalaxe.<br />
Behar dir<strong>en</strong> bezalakotasunak udazk<strong>en</strong>eko osto iñartuek aberast<strong>en</strong> dut<strong>en</strong> buztin-lur<br />
gorrilunar<strong>en</strong> legear<strong>en</strong> arabera taxutuz eta ez preseski gramatika liburuetan tasunak<br />
beti keritz<strong>en</strong> dira geldia geldikeri bihurtz<strong>en</strong> <strong>de</strong>larik ... Eta sasiak murru. Eta<br />
murruak espetxe.<br />
77