Nº 1991 - Asociación de Escritores en Lingua Galega

nen cualitativamente o marco disfuncional e xerárquico ou poña en dúbida
o seu basamento ideolóxico. Galego, si, sempre que sexa pouco e controlado
seria a divisa autonómica.
Posibelmente non sexa lícito esixir-lle á criadora ou ao criador literário máis
esforzo do que deposita na elaboración da sua obra. Porén, e, desde logo, no caso
galego, cremos que se pode afirmar claramente que hoxe existe unha política
oficial absolutamente lesiva para os intereses de crecimento, expansión, distribución
plural e liberdade de criación da literatura galega. Denunciamos o nepotismo
–entendido no seu sentido lato– o control ideolóxico, a existéncia dunha
¨Nomenklatura» que controla prémios, certames, subvencións, axudas á criación,
tradución e investigación, coa sua rede de «fontaneiros» que impoñen os seus
produtos literários e proscreben os que cometen o pecado de escreber en
liberdade... Pensamos que as escritoras e escritores –pola conta que lles ten– non
poden, ou non deberian, ser alleos a este clima represivo. Alternativas? Claro que
hai alternativas. Lingüísticas, culturais, editoriais. Mais, hoxe por hoxe –e sen
entrarmos a xulgar calidades– teñen díficil a resisténcia. Como alternativas privadas
ou de base, non contan coa cobertura intitucional pública, encanto que aquelas
privadas, adictas ao aparato autonómico, parasitan os fundos públicos e reforzan
a sua oferta. A escritora ou o escritor galego do hoxe, se quer ser editado e
publicitado, ten perante si dous camiños: ou fai-se adepta/o da confesión oficial
ou busca a vida nas editoras alternativas. Máis ca nunca, portanto, impón-se a
necesidade de reclamar –desde o campo estritamente literário–:
1. Planificación de usos de galego
2. Respeito da liberdade e pluralidade de criación
3. Cobertura ecuánime por parte das institucións públicas galegas de todos
os produtos literários galegos.
Dunha banda, as propostas da legalidade; doutra, as propostas da necesidade:
só cun idioma nacional con vitalidade funcional e plenitude de usos, a literatura
adquirirá o seu sentido como institución cultural integrada na sociedade á que
pertence e á que se dirixe. Do contrário, pode acabar en resorte compensatório
dunha política lingüística que, lonxe de reducir a diglósia, sofistica as suas
aparéncias, criando un espellismo de normalidade cultural cada vez máis alonxado
da realidade social.
GALEUZCA
33