30.04.2013 Views

22. Estudios y rechiras arredol d´a lengua aragonesa y a suya ...

22. Estudios y rechiras arredol d´a lengua aragonesa y a suya ...

22. Estudios y rechiras arredol d´a lengua aragonesa y a suya ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

III TROBADA (UESCA-ALQUEZRA, 2001)<br />

A macro-estructura semántica de a poesía de Chusé Inazio Nabarro, a <strong>suya</strong><br />

temática, poderba ser enunziata en una frase que responda de modo simple á<br />

ra pregunta ¿de qué charra iste poeta en os suyos libros? Partindo de os tetulos,<br />

subtetulos, parolas-claus e repetizions, podérbanos enunziar a ipotesis<br />

siguién: "Narrazión poética de a esistenzia d'un ombre que bibe en un país<br />

quiesto, con una luenga morediza que cal debantar a trabiés de a parola, e con<br />

unos sentimientos fren á o paso de o tiempo, á ra Muerte e a l'Amor que li fan<br />

escullir o camín de a escritura en poesía ta poder bibir os suenios e as asperanzas<br />

que poderban amagar a felizidá en ista bida".<br />

Ta poder chustificar ista definizión prebia de a produzión poética de Nabarro,<br />

emos elaborato un estudio de as isotopías (u cambos semánticos) que presenta<br />

en cada libro.<br />

O mirallo de chelo<br />

a) A isotopía OMBRE-MULLER-BIDA-TIEMPO; drento d'iste cambo serban<br />

tamién os sentimientos: AMOR, RICUERDOS, SUENIOS... L'ombre de O mirallo de<br />

chelo ye un guerrero, o suyo cambo de batalla puede estar que siga a luita contra<br />

o paso de o tiempo, u a luita contra l'albandono, a soledá e o silenzio de a<br />

<strong>suya</strong> tierra. A muller ye MAI en os recuerdos de a nineza; a relazión de l'ombre<br />

e a muller ye l'amor e o plazer.<br />

b) A isotopía TIERRA, que incluye no sólo aquers elementos de o paisache<br />

d'Aragón, a bechetazión sobre tot, sino tamién o espazio zarrato de as tabiernas.<br />

Por enzima de a TIERRA bi ha referenzias á o MUNDO en cheneral e a dos<br />

ziudaz d'Europa: Venezia e Chinebra, puntos de partida de dos poemas de O<br />

mirallo.<br />

c) A isotopía de os DIOSES, os Inmortals, almiratos por Nabarro porque han<br />

estato bitoriosos en a baralla contra o tiempo que dalla a bida de os ombres. En<br />

os poemas son muito zercanos á o poeta al igual que d'atros presonaches de o<br />

mundo clasico ya cuaternatos. Atra funzión de os dioses ye nimbiar a inspirazión<br />

á os poetas. Dios, en minuscla, ye o interlocutor de Nabarro en a <strong>suya</strong><br />

demanda d'aduya ta caminar por a bida.<br />

d) A isotopía de a LUENGA e de a ESCRITURA capaz de fer-la perbibir. Os bersos,<br />

feitos con a matiera de os suenios e de as remeranzas renueban á ra luenga<br />

a punto de desaparixer.<br />

Respeuto á ras indicazions temporals, ye a nuei o inte pribilechiato ta os<br />

encuentros en as tabiernas e ta l'amor. Mayo reculle o tópico de a renobazión<br />

primaberenca, mientres que o berano (chulio, agosto) ye o tiempo de as cullitas,<br />

de as trobadas d'amor en plena naturaleza, de os retornos ta ra nineza. Agüerro<br />

o nuestro pai, precursor de os fríos ibiernos con as nieus eternizas e o chelo,<br />

ye o encargato de ranear as fuellas de os árbols e de dar o fruito de as binas.<br />

En esfensa de as tabiernas y atros poemas<br />

Treze añadas más tarde, Chusé Inazio Nabarro publica iste segundo poemario,<br />

en o cualo, as metáforas emprezipian a estar muito frecuens e dibersas.<br />

O tetulo nos indica ya una de as isotopías dominantes: as tabiernas, cuaternatas<br />

ya en O mirallo de chelo e qu'ocupan un amplio espazio en a topografía<br />

d'iste libro.<br />

a) A isotopía de a BIDA de 1'oMBRE e de a MULLER (mesachas, endinos diosas,<br />

mullers gripias). Astí a bida ye como a fruita, que se puede minchar, e BIBIR, un<br />

sinónimo frecuén de BEBER. OS ombres continan estando guerrers en as luitas<br />

257

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!