<strong>de</strong>nguna estorbisa. En primer p<strong>la</strong>nu, cwtru ciriales conveles dtes <strong>de</strong> metru y mediu.Cuandu entama l'autu, yá ta <strong>de</strong>fitada nel confesadonuuna muyer probe, d'unos trenta años.LA CONFES~~N(A ConfissáojAutor: BERNARDO SANTARENO(Testu orixinal en llingua portuguesa)MUYER (cuitada): -...Yopaisanu, señor Cura.. .CURA: -¿Taiscasaos o nun tais?nun sé qué voi facer col mioMUYER: -iHome, po<strong>la</strong> Ilesia! iFoi usté'l que mos casó!. ..CURA: -Yá lo sé, fía; pero nun ta <strong>de</strong> más recordate quetas xiincia 2 3si home p~ rro sacrameníii: iEl santusacramentu <strong>de</strong>l matrimoniu! ¡Esto ye lo principal!MUYER: -iPero yo nun puedo, nun llevo vida con él!. ..CURA: -¿TienesMUYER: -Cuatru:fiyos, non?Tres rapazos y una neñina <strong>de</strong> dos años.Personaxes:- Cura- Muyer- Franwise- DP FelípaUna ilesia católica. Música d'armoniu. Visible diewtru'l templu, y <strong>de</strong>stacándose no escuro, una cristha coltema <strong>de</strong> ((Xesús y San Xuan Evmxelista, el discípzclu bienqueríun. Per esta cristalera entra lluz qu'dluma un confesadoriu,cerráu, nún <strong>de</strong> los l<strong>la</strong>os, por una p<strong>la</strong>ca <strong>de</strong> ma<strong>de</strong>racon metal furacao pe<strong>la</strong> parte amba y n'abertal lo otro.Les muyeres confiésense neZ l<strong>la</strong>u resgumdáu y los homes,ta c<strong>la</strong>ro, <strong>de</strong>l otru l<strong>la</strong>u, <strong>de</strong>fitándose a los pies <strong>de</strong>l cura ensin1 Toma <strong>de</strong> Caz105 Rubiera Tuya.MUYER: Los cuatru. Foi usté'l que los bautizó.. . iYá nuns'alcuerda?CURA: -Alcuérdome, alcuérdome. Pero quiero que tú tamiént'dcizer<strong>de</strong>s <strong>de</strong> que tienes cuatru fiyos, tuyos y <strong>de</strong>lto home. Cuatru fiyos bautizaos.MUYER (amargurada): -Pero,<strong>de</strong>lles veces, nun tengo quéda-yos.. . Bien sabe Dios cómu lo tamos pasando na miocasa. El mio paisanu, agora ta nel paru. Y, cuandu trabaya,ye pan pa giiei y fame pa mañana.. . iToi farta!Lo que yo gano, les más <strong>de</strong> les veces nun algama.. .CURA: -Dioste lo acrecientará. Nun tengas cuidao, miofiya. Lo que fai falta ye que <strong>la</strong> gracia <strong>de</strong> Dios reine nato casa, viva na to familia. La gracia, <strong>la</strong> gracia divinaye ,<strong>la</strong> única riqueza que verda<strong>de</strong>ramente val <strong>la</strong> pena. Elrestu ... jora, el restu! ... Mira: Ye boñica dorao, manoenllena d'espluma.. . Pos, si Dios nuestru señor curia<strong>de</strong> los llirios <strong>de</strong>l campu y vístelos co<strong>la</strong> ropa más guapoque nai<strong>de</strong> viera nesti mundu, jcómu nun va mirar por
ti y polos tos fiyos, que tienen alma, que son los sosfiyos? Fe ardiente, muncha esperanza y siempre caridá.Con esto ye abondo. Nun precises <strong>de</strong> más pa <strong>la</strong> salvación<strong>de</strong> <strong>la</strong> to ánima. Y mira que <strong>la</strong> llucha col Diiañu pa<strong>la</strong> salvación <strong>de</strong> <strong>la</strong> to alma ye una llucha qu'has tener!. ..El mundu escaezse d'esta verdá. Y va pagalo caro. ¿Túnun ves lo que pasa per en<strong>de</strong>, al rodiu nuestru, nestaciudá d'uviéu, nesti país, <strong>de</strong>n<strong>de</strong> ... <strong>de</strong>n<strong>de</strong> que tiraronlos remos a <strong>la</strong> mar y <strong>de</strong>xaron el barcu a <strong>la</strong> <strong>de</strong>riva? Raruye'l día que nun se ven <strong>la</strong>s cais enllenes d'una reciel<strong>la</strong><strong>de</strong> llobos esfamiaos, dando al<strong>la</strong>ríos, cabaxo esto, abaxoaquello, fuera con ésti, fuera con aquél», siempre conesti requilIoriu; venga pimdir rnás,más. que nai<strong>de</strong> nün seconforma colo que tien! iNun hai torga pa ellos!. . .Pero, ¿qué ye lo que pi<strong>de</strong>n?: Más perres, bayura, ihastarefalfiar! Más, siempre más! Pa esa xente l'ánima nunesiste. Dios ye lletra'n papel moyao. illibertá, Ilibertá!,. . Llibertá pa pecar, llibertá pa vistise co<strong>la</strong> pelleyasarnosa <strong>de</strong>l Diañu. Ten cuidao, muyer, nun te <strong>de</strong>xesengatar: Mira que <strong>la</strong> to responsabilidá ye gran<strong>de</strong>.. .MUYER: -LOSCURA: -Toc<strong>la</strong>ro!mios fiyos pasen fame.se cría nesti mundu. ¡Co<strong>la</strong> gracia <strong>de</strong> Dios,MUYER: -¡Pero yo sufro muncho.. .!CURA: -Más sufrió Dios nuestru señor por ti. iAprofita'1sufrirnientu, muyer, sáca-y provechu, comu formientu<strong>de</strong> santidá, pa <strong>la</strong> salvación <strong>de</strong> <strong>la</strong> to ánima.MUYER: -Nun aguanto má,s.. .CURA: -Co<strong>la</strong>MUYER: -Elgazán.. .gracia <strong>de</strong> Dios pues aguantalo y sobra.mio paisanu nun quier trabayar, ye un fol-CURA: -iNun quier, nun quier.. .! L'bome ta nel paru,¿qué va facer? Eso ye lo que mos trixo <strong>la</strong> Democracia:Paru, paru y más paru. Voi fa<strong>la</strong>r con D." FelipaCueto-Regueroso y Bernaldo <strong>de</strong> Quirós: Pue que'l so maridutenga un furacu, yá sabe.. .MUYER: -Nunfai nada, señor cura: Cuandu tien traba-yu, déxalu voláu: va unos díes y <strong>de</strong>mpués nun apaezmás per eUí.. . Siempre foi ansina. Rampúñame toles perresque pue<strong>de</strong>, nun quier saber nada <strong>de</strong> los fiyos, móñasey zúrrame.. . ! iAi, yo sufro muncho! ! !CURA: -¡MásDios!!MUYER: -Andasufrió <strong>la</strong> Vimen María, que yera madre <strong>de</strong>con otres muyeres.CURA: -Pero <strong>la</strong> última carta será <strong>la</strong> tuya. Cada vez qu'éltome a ca sa..., <strong>de</strong>mpués d'andar per ehí a picos pardos,atoparáte a ti recoyía nel sagrariu <strong>de</strong>l liar, virtuosa, cal<strong>la</strong>day obediente. iEsta será <strong>la</strong> to vitoria! Muyer cristiana,palomba <strong>de</strong> paz y amor. Ábrsy los brazos y recíbelucon tol (cariñu. Too eso, esos disgustos que'l to maridu teda, son pinchos <strong>de</strong> <strong>la</strong> corona <strong>de</strong> Cristu; son migayines<strong>de</strong> pan divinu que valen p'alimentar <strong>la</strong> to ánima, pafacer crecer en ti <strong>la</strong> santidá. Aprofita los tos sufrimientos,jnun los disprecies, fiya!MUYER: Él nun me respeta. L'añu pasáu apegóme una gafez,mal <strong>de</strong> muyeres. ..CURA: -Nun yes tú <strong>la</strong> primera. ¡Has lleva10 con sufrencia,dígotelo yo! Y fai cuenta qu'esi tortoriu, esa cruzque tú acostines con tanta repunanza, tate na cuenta,fiya, que son mimos <strong>de</strong> Dios nuestru señor; otres tantesprebes <strong>de</strong>l so amor por ti.MUYER (con rixu): -Peroél ye un vaina. iPaez que nina los fiyos quier! iY a min dame duelu velos ansina,ensin nada, ensin po<strong>de</strong>r da-yos un bucaín <strong>de</strong> carne, unafruta tan siquiera!. . .CURA: -Has dir fa<strong>la</strong>r coles monxes <strong>de</strong> San Vicente, a versi elles te dan una hosna: Pidir pol amor <strong>de</strong> Dios nunye <strong>de</strong>nguna vergoña.. .MUYER: ¿Y qué fici yo to<strong>la</strong> vida, más que pidir? Pidirles sobres qu'otros nun quieren. iTamos nel iviernu,señor Cura! Los mios fiyos an<strong>de</strong>n mal tresnaos, al aguay al fríu, ensin un mal abrigu.. . iYo nun puedo compra-posropa, señor Cura! Póngwyos <strong>la</strong> ropa vieyo que
- Page 5 and 6:
La presencia de la llingua nos rnu
- Page 8 and 9:
Una encuesta Ilinguística nel sieg
- Page 10 and 11:
29 .O) i Qué consecuencies importa
- Page 12 and 13:
Herr 13, encontiando l'esporpolle d
- Page 14 and 15:
de Bouhours, qu'esborria la distinc
- Page 16 and 17:
es xoncíes a un llinguax francu, p
- Page 18:
grupu humán nel que la llingua ye
- Page 21 and 22:
2. Na marina oriental asturiana rep
- Page 23 and 24:
«juntos y unánimemente dijeron: Q
- Page 25 and 26:
13) La Moría (Llanes):Barriu d,e l
- Page 27 and 28:
Siend,o abondos los exemplos del to
- Page 29 and 30:
Per otra parte, estos testimonios a
- Page 31 and 32:
que poder iguar aquellos; de mou es
- Page 33 and 34:
otra mora - more, de non fácil int
- Page 35 and 36:
c 1 a v i c u 1 a > llavía (Llena)
- Page 37 and 38:
qu'enantes señalé na llingua. D'o
- Page 39 and 40:
gurada por circunstancias política
- Page 41 and 42:
4.-¿Sedesprende una consecuencia?D
- Page 43 and 44:
presente d'e la lengua. En efecto,
- Page 45 and 46:
en el extranjero, se instaló en Ca
- Page 47 and 48:
ta sociolingüística en todo el Pr
- Page 49 and 50:
Vieyu altu alemán: sten (stan). Vi
- Page 51 and 52:
a prehistórica n7Asturies7 preindo
- Page 53 and 54:
(n > nn > E) con ciarru de la e en
- Page 55 and 56:
Celta-bretón: barf 'barba'. Llítu
- Page 57 and 58:
11.-CONTAMÍN ('CONTAP'IINATIO') DE
- Page 59 and 60:
le lleonés. FALISGA < fauvent)isca
- Page 61 and 62:
26.-ASTURIANU: GUARAR pro GORAR ( G
- Page 63 and 64:
Esti sistema na crianza de pallabre
- Page 65 and 66:
doropéu ten-/tan- 'estirar', 'este
- Page 67:
Llatín-asturianu: YA < et (casteil
- Page 70 and 71:
nel!a tamién 10s fitotopónimos de
- Page 72 and 73:
les. Pertenez a éste últimu. 'Hai
- Page 74 and 75:
entá quedan restos de lo ,que foi
- Page 76 and 77:
iLArtosina ya Artedal ufiertan una
- Page 78 and 79:
llinguas xermánicas. Ya d'orixen d
- Page 80 and 81:
z g ; 3E K . M WO'Z k cjC O c dam 3
- Page 82 and 83:
La cibiella ya una atadura feita pr
- Page 84 and 85:
a. La Fayona: Monte, nlUrria.b. El
- Page 86 and 87:
d. Suffresnu: Prau, tierra, El Cout
- Page 88 and 89:
i a 64, ta presente nel nome .dlun
- Page 90 and 91:
LIV. MIXACANEl mixacán ou meixacá
- Page 92 and 93:
dente. En Somiedu güei yá nun se
- Page 94 and 95:
Ya probable que 1 ya a vengan d'un
- Page 96 and 97:
-ada < - a tu m, - a t a m val tami
- Page 98 and 99: touza); lleonesas ya aragonesas (to
- Page 100 and 101: .SS A 9z.z 'd '.U .o :ape!l3 .yy'9E
- Page 102 and 103: del Arca, gestada en ambientes no o
- Page 104 and 105: matúrgicas con la tierra humedecid
- Page 106 and 107: Texto de la Crónica Rutenm:(Segund
- Page 108 and 109: 'PPZ 'd '(986L 'l!P3) se!JWW :-!J9S
- Page 110 and 111: Cintu. ElColgaes de la sierra La Fa
- Page 113 and 114: La vía del CintuLos LlanosLa Mozqu
- Page 115 and 116: humancs, aunque se conceptualicen c
- Page 117 and 118: familia con documentación tanto hi
- Page 119 and 120: 4. Cuatro hablaron en presente y do
- Page 121 and 122: pensaciones, en dinero y especies,
- Page 123 and 124: sólo no son incompatibles, sino ne
- Page 125 and 126: ción de la propia ralidad. Esta ve
- Page 127 and 128: cue~ztio, que val pa tener pol cumb
- Page 132 and 133: LLETRES VIEYESCarta de 188~En marzu
- Page 134 and 135: duras, ij nó ,dice có la su" alta
- Page 136 and 137: messura de la Ilingua. E 9 mUchu y
- Page 138 and 139: á ñeruássu, facen el cuchu pa cu
- Page 140 and 141: Campanes les de Toledu:Rollu el de
- Page 142 and 143: vn seruiciu al tené cuEta del babl
- Page 144: i háto comu hacienda, llamaos ási
- Page 147: TRESS NOTES D'AMORÑidies les palla
- Page 151 and 152: MUYER: iYe polos fiyos polo que yo
- Page 153 and 154: lo soilutos): -Perdóneme,padre; se
- Page 155 and 156: porque esti tipu de «shows» (desa
- Page 157 and 158: TRAVESTI: Nun puedo. Yeren muyeres.
- Page 159 and 160: niéndose). Siga. Pero seya breve.
- Page 161 and 162: nin muyer, voi quedar una risión,
- Page 163 and 164: cia, muncha gracia! ¿Entendederes
- Page 168 and 169: CARTA OFICIAL A LA R.A.E.Ilmo. Sr.
- Page 170 and 171: -$4: p;.*1UTe a s3-e'~8 3'Si! o * g
- Page 172 and 173: Dende'l pasáu mes d'mhobre «La Vo
- Page 174 and 175: Telvino González, Evanxeliu de Sm
- Page 176 and 177: y los homes quixeren más les teneb
- Page 178 and 179: Hui dellos años, mumhos de nós, d
- Page 180 and 181: Tamos falando de diferencies ente l
- Page 182: nun tenga muita importancia, con ou
- Page 185: ACABÓ D'EMPRENTASENOS TALLERESARTE