DE OPKOMST VAN HET NEDERLANDSCH GEZAG OOST-INDIE.

134
eene vereeniging tot stand te brengen, vooralsnog buiten octrooi.
De tusschenkomst van de stedelijke regering van Amsterdam en
de drang der omstandigheden, bragten de kooplieden van die stad er
eindelijk toe , om aan de raadgevingen der Staten gehoor te geven.
De Algemeene Staten van hunne zijde verloren evenmin als die
van Holland, den gang der zaken uit het oog.
Hunne wijze van beschouwen was natuurlijk van eenigzins
anderen aard en meer in betrekking tot de pligten tegenover de
Unie. In Augustus 1599, tijdens de nieuwe Brabantsche compagnie
tot stand kwam, werd er reeds in de vergadering van de Generaliteit
gesproken van «zekere ordre en politie die men in deze navigatie
en voorgenomen handeling op Oost-Indie zou hebben te volgen.»
Te dien einde werd deze aangelegenheid ter behandeling onder-
worpen aan de gecoinmitteerden van de adiniraliteits-collegien
van Holland, Zeeland en Vriesland. De admiraliteiten leverden
op den 17 December 1599 bij de Staten-Generaal een ontwerp-
connnissie en een ontwerp-instructie in, voor de coopvaarders
gedestineert naar Oost-en West-Indie ter Coopvaardye.
Deze commissie hield o. a. in, dat de bevelhebber van bet schip
in zijne voyage nieinand van wat natie, qualiteit ofte conditie
ook, vijandelijk zou mogen aantasten, maar dat hij zooveel des
nood zij , zelfs tegen vrienden en landgenooten zich in weere zou
mogen stellen en met alle mogelijke middelen zich meester maken
van degenen, die hem bij wege van feyten zouden willen aan­
tasten; dat bovendien de bevelhebber iedereen, die onderdaan
des Knifings van Spanje was, zou mogen aantasten en over-
weldigen. Ten slotte werden er bepalingen in gevonden om de
regten van het land en van den admiraal-generaal op de buit­
gelden te handhaven en een algemeen paspoort voor den houder.
Dit ontwerp werd op den 22 Dec. door de Staten-Generaal
goedgekeurd en vastgesteld, echter met deze slotbepaling, dat
nieinand tegen zijn wil gedwongen kon worden, deze commissie
aan te nemen. De instructie, waarmede «deze ordre ende politie
op de vaart naar Oost- en West-Indie» moest worden voltooid