DE OPKOMST VAN HET NEDERLANDSCH GEZAG OOST-INDIE.
DE OPKOMST VAN HET NEDERLANDSCH GEZAG OOST-INDIE.
DE OPKOMST VAN HET NEDERLANDSCH GEZAG OOST-INDIE.
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
78<br />
»2 jaren hadde gedediceert, die sonder jactantie gesproken, van<br />
»vele geleerde mannen seer geprezen werden en onder anderen<br />
»dat hy in Engeland diversche globen over omtrent 10 jaren<br />
xende daernaer gesneden hadde, waarvan eenighe de grootste<br />
xwaren, die ooit in 1 t licht by druk waren gekomen, gedediceert<br />
»aen de Majesteit van Engelandt, welke Zyne Excellence van<br />
»hem hadde gecocht voor de beste, die ooit gemaect waren<br />
» geweest.*<br />
Volgens zijn zeggen, had hij bet daarbij niet gelaten, maar<br />
«alsoo de ervarentheit dagelix leert, ende ook de werelt meer<br />
»en meer beseylt en ontdekt wordt, had hy ook alle neerstig-<br />
»heit aangewend, om alle dingen op zyn perfexst te brengen<br />
»en alle nieuwe ontdekkingen van landen, door diversche natien<br />
»geschiet te vergaderen en daaruit eene nieuwe globe te ver-<br />
uvaardigen, waarin hy niet alleen vorige fouten van diversche<br />
»autheuren, gelegen eensdeels in strekkingen van landen, linien<br />
»van den coinpasse en diergelycke had gebeterd; maar ook alle<br />
»nieuwe ontdekkingen daerop gebragt k»<br />
Houdius verkreeg voor de uitgaven van zoodanige aardglobe<br />
1 Hieruit ontstond groote twist tusschen de van Langerens en Hondius.<br />
De eersten beweerden dat door het octrooi aan Hondius verleend, hun, door<br />
een gelijk octrooi vroeger verkregen regt verkovt werd. De zaak werd van<br />
weerszijden voor de Staten-Generaal schriftelijk bepleit. Deze hooge vergadering<br />
verwees partijen naar de magistraat van Amsterdam. De van<br />
Langerens drongen er bij den officier van deze stad op aan, dat hij met<br />
geweld hun privilegie zou handhaven „ ende violentelyk de platen ende<br />
„ andere gereetschap uit den huyse van Hondius soude halen , maer den<br />
„ officier betoonde meerder discretie. " Het blijkt niet welk einde deze twist<br />
gehad heeft. Ik vond echter op het Rijks-Archief eene niet onbelangrijke<br />
„apologie of'te verantwoordinge" van Hondius, bij welke als bijlage gevoegd<br />
was zekere „ ouderrichtinge van sulcx als Hondius vernieut hadde op<br />
syne globe," die ik belangrijk genoeg geacht heb om achter deze mededeelingen<br />
te doen afdrukken. Overigens vergelijke men nog „ de Verhandelingen<br />
en berigten over het zeewezen van Tindal en Swart, nieuwe<br />
volgorde," Vde deel, lste stuk, pag. 87. Men vindt ook nog eenige<br />
bijzonderheden over Jodocus Hondius bij Chr. Kramm, De levens en werken<br />
der Nederl. kunstschilders. Amsterdam , Gebr. Diedrichs, 1858. Deel III,<br />
pag. 720, in voce Hondius.