DE OPKOMST VAN HET NEDERLANDSCH GEZAG OOST-INDIE.

32
met de meeste eenvoud en zonder eenig vertoon van ijdelheid, in
verlaten en eenzame zeeen, de grootste daden van zelfopoffering zijn
verrigt of ontdekkingen en waarnemingen gedaan, welke in verschil-
lende opzigten voor zeevaart en wetenschappen nuttig zijn geweest.
§ 2. De opkomst en ontwikkeling van de vaart der Nederlanders
naar de westkust van Afrika en naar Amerika.
Gelijk uit de eerste togten naar de Witte Zee, het zoeken naar de
noordoost-passage is ontstaan, gaf dat onderzoek, zoo als wij gezien
hebben, op zijne beurt weder aanleiding dat de weg naar China
ook ten noord-westen van de pool gezocht werd. Als een noodzakelijk
gevolg van dit laatste streven moeten beschouwd worden de ontdek­
kingen van Hudson in 1609 en de verkenningen, welke J. C. May,
in 1611 en 1612, op last der Algemeene Staten deed, op de kusten
van Nova Francia. Het is toch niet zeer lang na die togten en ook
naar aanleiding van andere meer toevallige omstandigheden, dat
de plannen van kolonisatie in Noord-Amerika, welke men reeds
zag doorstralen in de instructie, door de admiraliteit van Amster­
dam in 1611 aan Jan Corn. May gegeven, een begin van uitvoering
crlangden.
Ondanks de gewone gebeinizinnigheid der Oost-Indische Com­
pagnie , kon bet verslag hetwelk Hudson van zijne reize had over-
gelegd niet onbekend blijven, toen sommigekooplieden, die tevens
bewindhebbers der Oost-Indische Compagnie waren, er gebruik van
maakten en met anderen vereenigd, in 1610 een scheepje uitzonden
naar de door Hudson ontdekte rivier. l Lang voor dien tijd vindt
men evenwel in de resolutien van de Staten van Zeeland een berigt,
waaruit men zou kunnen opmaken, dat men reeds veel vroeger
uit die provincie op Noord-Amerika gevaren is. Zoo als wij gezien
hebben, zondMoucheron, in het voorjaar van 1597 , een schip naar
Terre-Neuve. Onder dagteekening van 18 November 1595 , vindt
l De Laet, Boek III, cap. 10, fol. 101.