DE OPKOMST VAN HET NEDERLANDSCH GEZAG OOST-INDIE.

GO
bij de ontdekkingen, welke gedaan werden, bijna altijd meende
terug te vinden wat Ptolemaeus onder andere namen reeds had
vermeld.
Ptolemaeus, wiens invloed op zijne tijdgenooten betrekkelijk ge-
ring was, heeft in de 16de eeuw de aardrijkskunde bepaald
beheerscht.
De werken van Ptolemaeus, die zoo grooten invloed op de
nieuwere aardrijkskunde hebben uitgeoefend, waren de Almagest
en inzonderheid zijne Geographic Dit laatste werk was in acht
boeken vervat, waarvan de boeken II tot VII eene dorre tabel-
larische beschrijving geven van plaatsen, riviermonden, bergen,
enz., van de toen bekende aarde, met opgave der ligging op
breedte en lengte. In het achtste boek deelt Ptolemaeus de hem
bekende aarde in deelen en van elk dier deelen geeft hij het ontwerp
eener kaart, waarin hij met afwijking van de vorige boeken, de
plaatsen niet naar graad-afmetingstelt, maar de lengte uitdrukt in
uren afstands van den meridiaan over Alexandria en de breedte naar
den duur van den langsten dag. Het eerste boek eindelijk bevat
eene algemeene inleiding en leert de kaartnetten ontwerpen, waar­
van hij zich bediende bij het vervaardigen van zijne algemeene kaart.
Ptolemaeus gaf daartoe twee wijzen aan, de eerste was eene kegel-
vormige projectie; de andere stelt de evenachtslijn en de parallelen
voor als bogen van concentrieke cirkels, terwijl daarbij de meri-
dianen als bogen van ellipsen voorkomen.
De omvang der aarde, welke Ptolemaeus in zijn kaartnet en
zijne aardbescbrijving kon begrijpen, strekte zich Noordwaarts
uit, van den aequator tot 65°, waar Thule, het door Seneca
bezongen Ultima Thule gesteld was, terwijl de Zuidelijkste grens
der toen bekende wereld niet verder reikte dan tot de nabijheid
van het tegenwoordige Melinda k
1 Een belangrijk werkje is: Die construction der allgemeinen Karten des
Eratosthenes und Ptolemaeus aus den Quellen dargestellt, von Friedr.
Wilberg. Essen. Badeker 1834. Zie oolc Montucla, histoire des mathc'matitpies.
T, I, p, 306.