DE OPKOMST VAN HET NEDERLANDSCH GEZAG OOST-INDIE.

40
en met welke, groote hoeveelheden van inlandsche manufacturen
waren uitgevoerd, terwijl aan grondstoffen, ivoor, gommen, huiden
als andere goederen meer was ingevoerd dan het binnenlandsch
vertier beboefde, zoodat daarmede weder andere takken van
handel werden gevoed. Bovendien werd er elk jaar over de tweedui-
zendponden fijn goud hier te lande ingebragt, dat op de Munte van
het land, volgens der Staten ordonnantie, tot munt gestagen werd k
De invloed, welken zoodanige uitvoer op de nijverheid en nering en
zoo aanzienlijke invoer van goud op de geheele maatschappij moeten
hebben uitgeoefend, zal zonder twijfel zeer merkbaar zijn geweest
en de bekendheid, welke men nu daarvan uit de stukken verkrijgt,
geeft aan den eersten handel op Guinea veel grooter beteekenis dan
men daaraan tot hiertoe heeft toegekend.
Weinig minder belangrijk in de gevolgen voor de nijverheid en
meer bijzonder voor de visscherijen hier te lande, was de ontdek-
king van zouthoudende eilanden in den grooten Oceaan. Sedert de
belemmeringen, welke onze handel in de havens van Spanje en
Portugal ondervond, was het zout van Setuval en San Lucar aan-
zienlijk in prijs gestegen en zelfs bij hooge prijzen schaars te verkrij.
gen. Groot was dus de verrassing en het voordeel, toen een Enkhuizer
schipper op een eiland, ter hoogte van Canarie, het zout op het
strand vond liggen en in 16 weken tijds eene voile lading te huis
bragt. De behoefte aan zout dreef spoedig meerdere schepen naar
dezen nieuw gevonden overvloed en stichtte de nieuwe vaart op de
zoogenaamde Zoute-eilanden ~.
Gelijk de Hollanders en Zeeuwen den weg naar Brazilie door de
Portugezen leerden kennen, zoo wisten zij de vaart en den handel
op de Spaansche-Indien, van hunne vijanden, de Spanjaarden, af te
zien. In de berigten ons door Linschoten verschaft, treft men telkens
Nederlanders aan, die door de Portugezen in hunne handelszaken
of op hunne schepen werden gebruikt. Hetzelfde had plaats bij de
1 Remonstrantie bovengenoemd. Manuscript Rijks-Arehief. Bundel Guinea
1607, enz.
2 Brandt, Hist, van Enkhuizen. fol. 272.