DE OPKOMST VAN HET NEDERLANDSCH GEZAG OOST-INDIE.

220
VIII.
STUKKEN RETREKKELIJK DE U1TRUSTINGEN OP OOST-INDIE, ONDER­
NOMEN IN ZEELAND DOOR BALTHAZAR DE MoUC.HEB.ON
EN ZIJNE COMP.
Er bestond tot hiertoe nog menige onzekerheid omtrent de
uitrustingen naar Oost-Indie, welke in Zeeland zijn ondernomen;
ik geloof dat de navolgende stukken die onzekerheid zoo niet
geheel, dan toch voor een groot deel zullen wegnemen.
Op den 24 December 1597 verzocht en verkreeg Balthazar de
Moucheron, van de Staten-Generaal hulp in geschut en vrijdoni
van Convooy; dit blijkt uit bet stuk, geinerkt a. De expeditie
bestond uit twee schepen, genaamd de Leeuw en de Leeuwin,
onder het bevel van de Gebroeders Cornelis en Frederik de Houtman,
en de comnfiesen Guyon le Fort en Thomas Coymans. De hoogst-
belangrijke en voor de kennis dier expeditie leerzame stukken b, c
en d , bevatten de instructien welke Moucheron aan die personen
bij hun vertrek heeft uitgereikt. Eene dier instructien is A'oor
Moucheron het schoonste gedenkteeken, dat hij zich had kunnen
oprigten, want daarin lezen wij bet, in dien tijd zoo zeldzame en
daarom dubbel te Avaarderen, voorschrift, dat het hem, de Mou­
cheron, aangenaam zal wezen, «dat alle dese handel geschiet sonder
»bloet te storten , noch sonder eerfigen overlast aen de inwoonders
»des lants te doen.» De brief geinerkt e met de daarbij behoorende
geschriften, was in den aanvang niet zoo geinakkelijk te begrijpen.
Op grond evenwel van dit stuk en van eenige andere gegevens ,
geloof ik echter als vrij zeker te mogen aannemen, dat er omstreeks
de maand Mei 1600, door de Moucheron nogmaals 4 of meerdere
schepen onder het bevel van Joris Spilbergh en Willem Lode-
Avijcx zijn uitgezonden, met last om vooreerst in Brazilie handel
te drijven , alsdan Mononiotapa , Zofala en het eiland Vaccas,
nabij Cambaya aan te doen , vervolgens Atjeh of Bantam , des
noods Bali en Bala.nboeang te bezoeken. Deze vloot schijnt,