DE OPKOMST VAN HET NEDERLANDSCH GEZAG OOST-INDIE.

199
gemerct het licht op soodaenige polus hoochte als doen de eylan­
den van Canarien 1.
De Portugysen gotuygen in hunne zoeschriften, dat men heeft
by zuyden het eylandt van Madagascar in Februarius en Martius
de winden uytton oosten endo zuyden ende van den 15 Aprilis
tot den laetsten van Meymaendt uyt den noorden en de noord-
wosten, Avaer mode men het eyland van de Romeres bequaemelick
kan bezeylen onde bijaldien men aldaer vonde westelicke winden,
soude geraden Avesen noch 150 off 200 mijlen verdor oostwaerts
aen to zeylen om van daer des to voorspoedelicker met de zuidt-
ooste Avinden te bezeylen de strate van Bantam.
Overmits dat men verstaet dat een seeckor persoon met groot
misverstant eenighe zeevaerders heeft gesoeht endo alsnoch zoeckt
wys le maecken, dat Bantam , een vermaerde cooptstadtin't eylandt
Java soude gelegen syn onder den 127 graed der langte oft immers
onder den 135 graed, gelyk hy nacderhandt acht graden daer by
gevoegt heeft, de graden der lengte beginnende van den eersten
merediaen der Averelt, wolcke loopt over de Vlaemscho eylanden
van Corvo onde Flores, so is nodich dat een Iegelyck voor soo-
danich misverstandt Avorde gewaerschouwt ende de oorsaecke syner
doolinghe grondelick versta, welcke is, dat hy meyndt, dat die
Spaensche, Portugysche, Engelsche ende andere zeevaerders, graden
der langte in hare gemeyne compascaerten stellen, daer nochtans
alien donghenen, die het A. B. C. van de zeevaert verstaen, wel
bokent is, dat mon iu soodauige zeecaerton geen graden en stelt,
dan alleenlick graden der breedte, welcko zyn graden vaii de
olevatie oft hoochte van den Pole der wcrelt onde dat men voorts
die landen legt op hare streckinghe eude behoorlicke distantio onde
verheit van plaetse, voor soo veel als in een gemeyne platte zee
caerte kan geschicden endo dattet oversulcx is van do voors.
eylanden Corvo ende Flores tot Cabo do Roca in Portugal, de verheit
van 19 graden en eon derdendeel dor breedte, Avelcke syn 290
Duytsche mylen, Avesondo op soodanige hoochte 24 graden ende 13
minuten der lengte, gemerckt eon graod der langte op sooda-
1 Namelijk Zuider breedte.