DE OPKOMST VAN HET NEDERLANDSCH GEZAG OOST-INDIE.

204
ende directie van Uwe Princelycko Exc ie . omme opt voors. schip
begifticht metten naeme van Uwe Exc'". ofte een van de andere
schepen ten Avelgevalle van Uwe Princelycke Exc ic gebruyckt te
werden voor twee reyscn ofte voyagen, buyten laste ende pericule
van de supplianten.
Dit doende etc. Op de marge stond, geappoincteert. De Staten van
Hollandt endo West Vrieslandt, gesien tscry vcnsende versouck van zyn
Excie. hebben tot voordeniisse ende verseeckertheyt van de voorge­
nomen reysein desen geroert, geconsenteert ende geaccordeert, conson-
teren on accorderen bij desen, dat de supplianten bij leeninge met
twee halve canons ofte twee drielinge sullen worden geassisteert
soe lange tyt geduyrende, tot dat by do voors. schepen twee roysen
alsvooren gedaen zullen wesen. Ordonnerende den commissaris van
de amunitien de voors. twee stucken geschuts, totkeuze van de sup­
plianten te laeten volge, onder behoorlycke receppisso , inhoudende
belofte van restitutie als vooren. Gedaen in den Hage den 9 cn Sep-
tembris XVc. vier ende tnegcntig. Onderstondt: ter ordonnantio
van de Staten voorn. Onderteeckent: de Rechtere.
[b) Articulen endo ordonnantie, die welcke Zijne Exc ic . Grave
Mauritz van Nassau, Stadhouder van Hollant ende Zee-
landt ende Admirael van der Zee ordonneert ende beveelt,
dat op de vier schepen varende by Oosten de Cabo de
bonne Esperance geduyrende deselve voyagie onderhouden
ende naergecomen zullen worden k
In den eorston. Soo wanneer des moreens ende des avonds van
ymandt daertoe gecommitteert, de gebeden gesproocken oft Goodes
1 Dat deze artikelbrief door Maurits werd afgegeven aan schepen welke
niet ten oorlog, maar ter koopvaardij uitgingen , vindt zijn grond in den
oorlogstoestand en omdat aan Graaf Maurits een zeer uitgebreid en weinig
omschreven gezag als admiraal-generaal was toegekend. Bij zijne aanstelling
kreeg Maurits van de Staten-Generaal den last om het opzigt en de
superintendentie te hebben over alle zaken en aangelegenheden het stuk
van der zee, der admiraliteit en den oorlog te water eenigzins rakende. Uit
art. IV blijkt het bovendien , dat deze uitrusting min of meer met eene
uitrusting van oorlog-schepen werd gelijk gesteld. Deze artikelbrief is
ook daarom belangrijk, omdat zij tot de vroegstbekende gerekend mag