DE OPKOMST VAN HET NEDERLANDSCH GEZAG OOST-INDIE.

200
nige hoochte nyet meer en heeft dan llf Duytsche mylen, alzoe
oock als men de wyde en streckinghe stelt van Cabo de Roca
tot Cabo Verde ende van daer voerts van hoeck tot hoeck, tot Cabo
de Bona Esperana ende van daer voorts tot de eylanden van Sumatra
endo Java, soo sal men bevinden dat Cabo Verde is gelegen op den
17en graed der langte, Cabo de St. Augustyn in Brasilia op den
7en graed , Cabo de Bona Esperana op don 37en graed, de eylanden
van Antipera, leggende by het suydoostoynde van Madagascar op
87 graden ende 20 minuten ende die koopstadt Bantam op den 150
graed dor langte, welcke plaotse de voors. persoon seer qualyck stelt
op 12£, en den oersten 53, 78 ende 135 graedt der langte, doch nader-
hand heeft hy eenigen van do voorz. plaetsen 2 graden oostelicker
gestelt k
Mon moet bedenckon dat do Portugysen onde andere volckeu
die Guyneesche, Brazilische ende Oost-Indiesche zoo over de hondert
jaren bebouwet hebben, onde dat zy overzulex goede middelen van
Avetenschap hebben om zoodaenige landen op hare behoorlicke
distantie ende streckinge wel to leggen 2 .
IV.
DE EERSTE UITRUSTING NAAR OOST INDIE.
Van de drie belangrijke stukken, Avelke hieronder volgen, bevat
het eerste (a): het verzoekschrift door de eerste reeders op Oost-
Indie aan de Staten van Holland en aan Graaf Maurits gerigt,
waarin zij verslag geven van de beweegredenen waaroni en de
middelen waarmede, zij van voorneinen zijn, de eerste reis naar
1 Uit deze redenering zou men vermoeden, dat ook dit tweede geschrift
door Plancius is opgesteld, want volgens de theorie der miswijzing van
Plancius, stelde hij Bantam op. 150° O. L.
2 Hier volgt nu in het handschrift eene lengte-berekening voor ons van
weinig belang en waarbij bovendien in het handschrift zoovele fouten zijn
gemaakt, dat zij onverstaanbaar is.