DE OPKOMST VAN HET NEDERLANDSCH GEZAG OOST-INDIE.

20
deel gezamentlijk de terugreis naar het Vaderland aan, waar het den
16 September behouden het anker vallen liet.
Het schijnt wel, dat deze eerste togt meer ten doel had om de ge-
steldheid van de zee en de kusten in het hooge noorden te verkennen,
dan wel bij deze eerste reize tot China door te dringen. Door hetgeen
men bevonden had, was men vol moed en hoop en door demeesten
werd aan eenen goeden uitslag niet meer getwijfeld. De aanvoerders
van den togt deden verslag van hetgeen er verrigt en gevonden was,
aan de Staten van Holland, in tegenwoordigbeid van een afgevaar-
digde van de provincie Zeeland, eveneens aan Maurits en de Staten-
Generaal. De tresorier Valcke liet inmiddels niet na door Emanuel
van Meteren , die zich toen ter tijd in Engeland bevond, bij den be-
roemden Richard Hackluyt nog meerdere berigten in te winnen.
Hoewel hetopstel, hetwelk Hackluyt voor eene som gelds aan van
Meteren over deze zaak overhandigde, verloren is gegaan , blijkt het
uit dat gedeelte der briefwisseling, welke van Meteren op het em de
des jaars 1594 en in het begin van 1595 met Valcke voerde, het­
welk nog op het Rijks-Archief bewaard wordt, dat Hackluyt hem
had medegedeeld, wat hij betrekkelijk eenen noordoostelijken door­
togt uit de oude schrijvers en uit de berigten zijner landgenooten
had bijeenvergaderd.
Hackluyt zelve, hoewel onbekend gelaten met de uitkomsten
van den togt der Nederlanders, scheen aan de mogelijkheid van
eenen goeden uitslag niet meer te twijfelen. Zoo liepen alle berigten
te zainen om tot bet voortzetten dezer gewigtige onderneming aan
te inoedigen. Ook buiten 's lands had de zaak reeds zooveel geruchts
gemaakt, dat «overmidts de jalousie die alreede diesaangaande
« was gerezen ende oock van Vrankrijck stond te verwacbten,»
de Staten van Holland bepaalden, dat «secretelijk en met alle
discretie tegens de aenstaende bequame tydt de vaert» weder moest
worden ondernomen. Bij sommige van Holland's staatslieden was
de overtuiging van het welslagen der onderneming zoo sterk en de
vrees voor navolging zoo groot, dat deze voorsloegen straat Waygats
op staatskosten als eene tweede Sond te versterken en door forten