DE OPKOMST VAN HET NEDERLANDSCH GEZAG OOST-INDIE.

196
den 5 Novembris in den jare 1598 wesende by Cabo de Monte op
de hoogte van zes graden by noorden de middellinie, in een nacht
6 oft 7 Duytsche mylen door de loopstroomen, over stuer westwaerts
aen is gedreven geworden , met welcke stroomen men bequaemelyck
van den lande can afseylen na de middellinie ende voorts nae de
eylanden van Martin Vaaz oft Trinidad , want dat eenige stuer-
luyden meynen , dat onder de middellinie eenen graed by zuyden
ende by noorden de stroomen oostwaert aen loopen, is een groot
misverstandt, Avant by de ervarentheid blyckt, dat de stroomen
aldaer door de zuydoostelicke winden, westwaert aen worden ge­
dreven , waerdoor geschiet, dat diegene, die van het eylant van
St. Thomas naer huys wederkeeren int gemeyn, haer westelicker
hevinden te wesen, dan zy gissen , soe dat men sonder perykel het
Cabo das Palmas mach voorby loopen, als men kan komen tot op
een graed nae onder de middellinie, gelyck bevonden hebben de
schepen van den commandador Don Gercia Jofrai do Loaysa, welcke
in den jare 1525, die caep syn voerby geseylt, ende van daer syn
gekomen aen het eylandt van St. Matheus alwaer sy seer goede
ververschinge , van Avater, visch , verckens, gemeyne hoenders ende
andere gevogelte, insgelycks oock oranjeappelen ende palmbomen
hebben gevonden , hotAvelcke geensints is te verwouderon, deAvyle
het voorz. eylandt eertyts van Portugysen is bewoont geweest.
Insgelycx off het gebeurde , dat eenige scheepen aen de seecusten
van Brazilien A'ervielen binnen de clippen en drooghten van de
Abrolhos, ende dat van Maerte tot October, in welken tyt de stroomen
langs de zeecusten noordwaerts loopen, soe en is geensints geraeden
weder nae huis te keeren, gelyck in sodanige gevallen de Portu­
gysen gewoon syn te doen, noch oock aldaer te blyven liggen, tot dat
de stroomen stille staen ofte zuydwaerts beginnen te loopen , gelyck
gedaen hebben de Oost-Indische schepen van Moucheron k maer het
alderbeste is, dat men met de zuydoostelicke winden noordoost ende
oost noordoost aenzeylo, tot dat men uyt de wassende noordooste-
1 Welligt wordt hier gesproken van de schepen door Moucheron in 1600
onder Spilbergh uitgezonden ; die in Augustus van datzelfde jaar zonder
Oost-Indie te hebben bereikt, in Zeeland zijn teruggekeerd. Zie pag. 115.