DE OPKOMST VAN HET NEDERLANDSCH GEZAG OOST-INDIE.
DE OPKOMST VAN HET NEDERLANDSCH GEZAG OOST-INDIE.
DE OPKOMST VAN HET NEDERLANDSCH GEZAG OOST-INDIE.
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
193<br />
recht oost aenzeylende, by aldien de stroomen niet en loopen oost<br />
oft Avest.<br />
Wat aengaet de Avedercomp3te, overmits men dickwils heeft<br />
voorstroom ende int gemeyn bequamen Avindt, zoo syn (myns bedunckens)<br />
daertoe geen voordere Avaarschouwinge van noode. Die<br />
haer voile ladinge hebben becomen in de eylanden van Moluco,<br />
Banda endo ommeliggende eylanden souden bequamelyck mogen<br />
loopen voorby Timor, latendo Java liggen op stuyrboort, gelyck<br />
gedaen heeft de vermaerde zeevaerder Franchois Draeck, engelsch<br />
ridder, soo anders niet en wert goetgevonden om elckanderen te<br />
vergesolschappen oft om andere redenen.<br />
Die nae de eylanden van Banda zullen zeylen, dienen haar wel te<br />
Avachten van de sorgelycke clippen van Luzapinho ende andere<br />
ondiepten.<br />
Als men van het eylant St, Helena noordoost aenloopt, soo<br />
seylt men gemeynlyck van den achsten graet totte middellinie, op<br />
Aveyniger hoochte, dan men gist; insgelycx geschiet dit oock by<br />
noorden de middellinie, als men loopt by westen de eylanden van<br />
Cabo Verde , hetwelcke veroorsaeckt Avort door de cracht van loopstromen,<br />
maer als men zynen cours neempt by oosten d'voors.<br />
eylanden, zoo zeylt men van do middellinie noordAvaarts aen, meer<br />
hoochte op dan men gemeynlyck gisset.<br />
Als men van de oostlixte vlaemsche eilanden seylt nae het<br />
Canaal, zoo sal men het landt sien omtrent 61 duytsche mylen<br />
eer dan men 't gisset, hetwelcke geschiet om drie oorsaeken; d'Eerste<br />
is het noordoosteren van de naelde des compas, zoo dat men oostelycker<br />
aenseylt dan men meynt, doordien men by Heysant heeft<br />
13 graeden Avassende noordoosteringo endo een myl by oosten Pleymouth<br />
13 graeden ende 24 minuten, zynde voor zoodanige hoochte<br />
de grootste noordoosteringe; de tweede oorsaecke is het verminderen<br />
van graeden der lancte noordAvaerts aen, waerdoor de<br />
derdo zyde van den triangol in de gemeone zeecaerten oock als<br />
zy goet zijn , 15 duytsche mylen te groot is. Ick segge in<br />
de gemeyne zeecaerten, Avant in de zeecaerten met Avassende<br />
graden zyn alle drie zyden van den triangel zoo goet ende oprecht<br />
als zy zyn op den aertbodemskloot; de derdo oorsaecke is, 'omdat<br />
I. 13
Change language