6.2 Ontwerpgrepen - Universiteit Twente

2.4 Conclusie
omgeving werd door hun activiteiten belangrijker dan de -intrinsiekefunctie
van het object zelf. Bovendien hebben ze door het zichtbaar
maken van het belang van deze culturele betekenis gezorgd voor een
belangrijke relativering van de dogmatische functionalistische ontwerpcanon.
Bij de uitwerking van deze aanval op het functionalisme bleef
de oorspronkelijke gebruiksfunctie van de objecten echter nogal eens
onderbelicht, denk aan de Carlton ‘room-divider’ van Ettore Sottsass.
Daardoor werd het postmodern ontwerp niet bepaald omarmd door
de gevestigde industrie en bleef de manier van ontwerpen beperkt tot
objecten uit de wereld van de toegepaste kunst: tafels, stoelen, lampen,
servies en aanverwante huiselijke objecten. Tegelijkertijd versterkte dit
het idee van inhoudsloosheid.
Het probleem van de vermeende oppervlakkigheid wordt mooi verwoord
door Ghislaine Kieft: ‘Een probleem voor het modernisme was in
hun ontwerpen ‘sprakeloos’ te zijn [...] Voor Sottsass en de zijnen is het
probleem, naar het mij voorkomt, niet zozeer te spreken, maar daarbij
ook eloquent te zijn, dat wil zeggen ons te voorzien van krachtige, welsprekende,
kernachtige beelden; metaforen die ons overtuigen en die de
ironie overstijgen.’ (Kieft 1984: p.26). Peter Zec verzucht tegelijkertijd
over het Neue Design: ‘Wir ersetzen immer das alte Dogma durch ein
neues Dogma.’ (Hauffe 1994: p.150). Niettemin vormde juist het Neue
Design een belangrijke inspiratiebron voor een volgende lichting tegendraadse
ontwerpers die in de jaren negentig bekend zou worden onder
de naam ‘Droog Design’ (Ramakers 1993: pp.44-47).
‘Anything goes’ als nihilistische opvolger van de dogmatische modernistische
ontwerpreligie (Drukker 2007) leek dus al met al een weinig
aanlokkelijk perspectief, maar bleek niettemin een blijvertje, want zoals
Gwendolyn Ristant terecht opmerkte; ‘The discussion of the eighties
[…] has led to a broader notion of design. It has now become common,
not only among young designers, to think about design in conceptual
terms.’ (Erlhoff et al. 1990: p.207). Precies dat conceptuele denken zullen
we in een later stadium terugvinden in een centrale rol.
93