JUIGCHEN IN DEN ADEL DER MENSCHLIJKE NATUUR

VOORWOORD
Het beeld van de eenzame onderzoeker op zijn zolderkamertje is een hersenschim: ik
woon in een appartement op de eerste verdieping, en er zijn altijd mensen rond mij
geweest die me (bewust, maar vaak ook onbewust) bijgestaan hebben.
Dit boek is ontstaan uit mijn proefschrift. Mijn dank gaat dan ook uit naar de mensen
die het ontstaan van dit proefschrift van dichtbij meegemaakt hebben. In de laatste
maanden van een doctoraatsonderzoek lijdt iedere onderzoeker aan tunnelzicht,
en dat heeft een paradoxaal effect: de aanwezigheid van die mensen rond je wordt nog
belangrijker dan ze al was, maar door je vernauwde blik merk je hen nauwelijks op.
Pas wanneer alles afgerond is, wanneer je uit de tunnel komt, besef je wat zij voor je
betekend hebben. Tot dat besef ben ik nu heel langzaam aan het komen, en ik wil
deze mensen dan ook bedanken – met mijn excuses aan wie niet expliciet genoemd
wordt: mijn dankbaarheid is er niet minder groot om.
In de eerste plaats wil ik degene danken die de aanzet gegeven heeft tot mijn onderzoek,
en die mij steeds met raad en daad ondersteund heeft, de promotor van mijn
proefschrift, Jürgen Pieters. Zijn hulp was van onschatbare waarde, zijn vertrouwen
een voortdurende motivatie. Hij heeft mij steeds met een grote belezenheid en een
even grote bereidwilligheid zijn kennis te delen bijgestaan, telkens ook – in goede
Verlichtingstraditie – met de uitdaging het beste uit mezelf te halen. Het is dankzij
hem dat ik op 13 mei 2008 mijn proefschrift mocht verdedigen aan de Universiteit
Gent. Zonder zijn gedrevenheid was dit onderzoek nooit gebeurd. Zonder zijn steun,
raad, en begeleiding was dit boek er nooit gekomen.
Ik wil ook de jury van mijn doctoraatsverdediging bedanken voor de wenken en suggesties:
Kristoffel Demoen, Lia van Gemert, Jan Oosterholt, en Bram van Oostveldt.
Hun opmerkingen vormden een uitdaging, en ik hoop dat ik met dit boek ten minste
gedeeltelijk daaraan tegemoet kom. Ik wil om diezelfde reden ook de anonieme leden
van de leescommissie van Academia Press bedanken.
Ik wil ook graag mijn collega’s van de vakgroep Nederlandse literatuur en algemene
literatuurwetenschap danken. Ik denk daarbij in het bijzonder aan Agnes Gelaude en
Katrien De Clercq. Zij waren niet alleen de onmisbare boekenbewaarsters, maar ook
en vooral steun- en rustpunten. Ik betwijfel of zij zelf wel beseffen hoe belangrijk ze
zijn voor de vakgroep, en in het bijzonder voor de jonge onderzoekers.
De vele mensen met wie ik het bureau 0.05 op de Blandijnberg gedeeld heb, hebben
mij vaak een hart onder de riem gestoken. Ik dank hen allen, en vooral Kris Pint –
voor het gezelschap, de vriendschap, en de inspirerende gedrevenheid – en degenen
die mij in de laatste maanden in dat lokaal vergezelden: Lise Gosseye, Christophe
Van der Vorst, en Dries Vrijders, en later ook Mike Keirsbilck: hun uitbundig
enthousiasme en oprechte belangstelling hebben mij vaker dan ik liet merken nieuwe
V