Bevorderen van disseminatie van innovaties in het ... - Cinop

12
onderscheid gemaakt worden in een groep van theorieën die als eerste ontstaan
zijn; een soort basistheorieën. Ideeën van Marx, Weber en Durkheim behoren
bijvoorbeeld tot deze categorie. Daar zijn de uitgangspunten en opvattingen
veelal zeer verschillend en confl icterend. Ten tweede zijn er volgende generaties
theorieën ontstaan. Er zijn twee duidelijke kenmerken in de ontwikkeling van
deze theorieën te herkennen: 1) Veel van de al aanwezige aspecten in de
basistheorieën zijn veel specifi eker uitgewerkt en veel complexer in die volgende
generaties. 2) Er zijn veel verbindingen tussen deze zogenoemde basistheorieën
ontstaan.
Omdat in dit hoofdstuk alleen datgene beschreven wordt wat de theorieën zelf
zeggen, wordt hier vooral aandacht besteed aan de kenmerken van organisaties
en aan hoe organisaties zich ontwikkelen. Disseminatie en innovatie komen
alleen aan de orde indien de theorie zelf daar expliciet aandacht aan besteed.
Het doel van hoofdstuk 3 is inzicht bieden in de theorieën zelf, maar dan
specifi ek wat betreft de aspecten in deze theorieën die van belang kunnen zijn
voor disseminatie van innovaties. Dit gebeurt op basis van de defi nities die in
hoofdstuk 2 ontwikkeld zijn en die later vertaald kunnen worden naar concrete
handelingen voor disseminatiebevordering. In hoofdstuk 3 zijn de theorieën
gestructureerd naar vertrekpunt van de theorie; dat kan het individu, de groep of
de organisatie zijn. Theorieën worden behandeld als het vertrekpunt relevant is
voor de later te behandelen disseminatie. Naast het niveau van het vertrekpunt is
er nog een tweede relevante dimensie te onderscheiden; die van het object dat
ontwikkeld en gedissemineerd moet worden: kennis. Er is een groep theorieën
die vooral voor disseminatie relevant is door de aandacht die besteed wordt
aan kennis en kennisontwikkeling. En die gezamenlijk niet zinvol bij een van de
onderscheiden niveaus opgenomen kunnen worden. Daarom worden deze in
een aparte paragraaf beschreven. De structuur binnen de paragrafen is naar
relevante aspecten in relatie tot disseminatiebevordering en niet naar theorie. Om
te begrijpen waarom en hoe bepaalde geformuleerde mogelijkheden voortkomen
uit de analyse van een bepaalde theorie, wordt van sommige, specifi eke
theorieën meer achtergrondinformatie gegeven over wat een bepaalde theorie
bevat aan assumpties, kenmerken en ideeën.
Nadat hoofdstuk 3 een groot aantal aspecten heeft opgeleverd waarvan (in de
verschillende theorieën en modellen) verondersteld wordt dat ze nodig zijn voor