februari 2013 nummer 1

onderzoekers werkzaam in de Desert
Botanical Gardens in Arizona recent een
onderzoeksartikel waaruit blijkt dat DNA
geïsoleerd kan worden uit cactusdoorns
(Fehlberg et al. 2013). Hierdoor is het
mogelijk om in plantentuinen jonge cactusdoorns
in te zamelen in plaats van
weefselmonsters te nemen die een lelijk
litteken nalaten op de planten. Anderzijds
werden veldreizen georganiseerd
door medewerkers van de Onderzoeksgroep
Zaadplanten en externe collega’s
om de nodige monsters te bekomen van
natuurlijke populaties. Zo werden voor
Hydrangea en Magnolia planten ingezameld
in Azië (China, Japan en Taiwan)
en in Latijns-Amerika (Chili, Costa Rica,
Ecuador, Mexico, Panama en Peru). Voor
de Cactaceae werd in april 2013 een
veldreis georganiseerd naar Chili.
Moleculaire laboratoriumtechnieken
laten ons toe om heel wat waardevolle
gegevens te verkrijgen over de genetische
variatie die aanwezig is in een bepaalde
(natuurlijke) populatie van planten.
Naast het sequenceren* van DNA
regio’s om soorten te kunnen identificeren
wordt in deze studie ook gebruik
gemaakt van enkele andere technieken
om populaties en/of individuen te kunnen
onderscheiden. Dit zijn bijvoorbeeld
AFLP (Amplified Fragment Length Polymorphism),
RFLP (Restriction Fragment
Length Polymorphism), microsatellieten,
ISSR (Inter Simple Sequence Repeat) en
next-generation sequencing technieken.
De technieken worden momenteel getest
en/of ontwikkeld om kosten versus hoeveelheid
en kwaliteit opgeleverde data,
gebruiksgemak, en toepasbaarheid voor
conservatieonderzoek te vergelijken
(Samain & Cires 2012).
A future for cacti? – Een toekomst voor
cactussen?
Een van de lopende projecten in
het kader van het overkoepelende
PLAN(E)T project is het project ‘A future
for cacti? – Een toekomst voor cactussen?’
Dit postdoc-project ging van start
274
in oktober 2012 en focust op enkele
(grotendeels) Chileense cactusgenera,
namelijk Copiapoa, Eriosyce en Eulychnia,
en heeft als doel de genetische diversiteit
van geselecteerde soorten uit
deze genera te bestuderen, zowel in de
natuurlijke populaties in Chili als in de
bestaande verzamelingen in plantentuinen
over de hele wereld.
Als eerste stap in het project werd
gedetailleerde informatie over de bestaande
plantenverzamelingen van deze
genera opgevraagd bij tal van plantentuinen.
Dit om de gegevens die terug
te vinden zijn via de online PlantSearch
databank van BGCI (www.bgci.org/
plant_search.php) aan te vullen. Met behulp
van deze informatie wordt momenteel
een rapport opgesteld van de conservatiestatus
van deze genera (Larridon
et al. in voorbereiding).
Op basis van de gegevens verstrekt
door BGCI en de individuele plantentuinen
werden ook monsters van geselecteerde
soorten opgevraagd om te
gebruiken in het DNA-onderzoek met
als doel de genetische diversiteit aanwezig
in ex situ verzamelingen te beoordelen.
De genetische diversiteit aanwezig
in plantentuincollecties zal daarna
vergeleken worden met de totale genetische
diversiteit aanwezig in de natuurlijke
populaties van deze soorten in
Chili. Een representatief aantal monsters
van natuurlijke populaties werd onlangs
verzameld in Chili, in samenwerking
met medewerkers van de Jardín Botánico
Nacional in Viña del Mar (zie de
afbeeldingen).
Meer informatie over het lopend onderzoek
en een fotoreportage over de
wetenschappelijke expeditie naar Chili
kunt u terugvinden op de website van
de Onderzoeksgroep Zaadplanten:
http://www.spermatophytes.ugent.be/.
Wat kunt u doen om te helpen?
Zoals reeds kort vermeld in de inleiding
zijn enkele zaken van belang opdat
planten uit ex situ verzamelingen aangewend
zouden kunnen worden voor
©Succulenta jaargang 92 (6) 2013