12 ileri kurs1 - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 ileri kurs1 - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 ileri kurs1 - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Ulusal <strong>Kan</strong> <strong>Merkezleri</strong> <strong>ve</strong> <strong>Transfüzyon</strong> T›bb› Kursu XII - ‹leri Kurs<br />
Hipotermi<br />
Hipotermi (vücut ›s›s›n›n 35°C alt›nda olmas›) büyük hacimde kan <strong>ve</strong>ya eritrosit transfüzyonu sonucu geliflebilir.<br />
Masif transfüzyon s›ras›nda geliflen hipotermi kardiyak aritmi <strong>ve</strong> arreste neden olabilir. Santral <strong>ve</strong>nöz hattan transfüzyon<br />
yap›lan az miktarda so¤uk kan kardiotoksik olabilir. Her 5-10 dakikada bir <strong>ve</strong>rilen 1 ünite kan sa¤ atrium arkas›na yerlefltirilen<br />
özefageal bir probun ›s›s›n› 30°C’ye düflürmeye yeterli olmaktad›r. Sino-atrial dü¤üm ›s›s›n›n buna ba¤l› olarak<br />
düflmesi <strong>ve</strong>ntriküler fibrilasyonu bafllatabilir. Rutin transfüzyonlarda kan›n ›s›t›lmas›na gerek yoktur ancak santral<br />
<strong>ve</strong>nöz kateterden so¤uk kan transfüzyonu yap›lmamal›d›r. Eriflkinlerde 50ml/kg/saat, çocuklarda 15 ml/kg/saat’den h›zl›<br />
transfüzyonlarda <strong>ve</strong> yenido¤anlar›n transfüzyonlar›nda kan ›s›t›lmal›d›r. <strong>Kan</strong> ›s›t›lacaksa onay alm›fl bir kan ›s›tma cihaz›<br />
kullan›lmal›, ›s›tma ›s›s› 42°C alt›nda tutulmal›d›r. Gere¤inden fazla ›s›tma, hemolize <strong>ve</strong> termal olarak hasarlanm›fl<br />
hücrelerin infüzyonu ise dissemine intravasküler koagülasyona <strong>ve</strong> floka sebebiyet <strong>ve</strong>rebilir. Mekanik kan ›s›t›c›lar›<br />
ile elde edilen maksimum ak›fl h›z› 850 ml/dk olmas›na ra¤men ço¤unlu¤u 150 ml/dk’l›k bir ak›fl h›z› sa¤lamaktad›r.<br />
Mekanik kan ›s›t›c›lar›na bir alternatif, transfüzyondan hemen önce kan›n ›l›k fizyolojik serum ile kar›flt›r›lmas›d›r. Bu<br />
yöntem de bir eritrosit ünitesini belirgin hemolize neden olmadan süratle ›s›t›r.<br />
Hipervolemi<br />
<strong>Transfüzyon</strong> sonucu ortaya ç›kacak hipervolemi, kardiyak <strong>ve</strong> renal yetmezli¤i olan <strong>ve</strong>ya hali haz›rda artm›fl kan hacmi<br />
olan kronik anemili hastalarda görülebilecek bir komplikasyondur.Yenido¤anlar <strong>ve</strong> küçük çocuklar gibi k›s›tl› kan<br />
hacimlerine sahip hastalarda tranfüze edilen kan hacmi vücut kitlesi <strong>ve</strong> intravasküler kan hacmi ile orant›l› olacak flekilde<br />
azalt›lmazsa yine hipervolemi bulgular› görülebilir.<br />
Yüklenme bulgular› ortaya ç›karsa transfüzyon durdurulmal›, diürez furosemid infüzyonu ile zorlanmal›, hastaya dik<br />
pozisyon <strong>ve</strong>rilerek gerekirse oksijen deste¤i sa¤lanmal›d›r. Genel bir kural olarak rutin bir transfüzyonda transfüzyon h›z›<br />
hiçbir flekilde 2-4ml/kg/saat’i geçmemeli, dolafl›m yüklenmesi riski fazla olan hastalarda bu h›z daha düflük<br />
(1ml/kg/saat) olmal›d›r. Yüklenmesi fazla <strong>ve</strong> transfüzyon ihtiyac› olan hastalarda bir ünite eritrosit daha küçük birimlere<br />
bölünerek, her birinin 4 saati geçmeyecek flekilde transfüzyonunun yap›lmas› tavsiye edilebilir.<br />
Koagülopati<br />
Klasik çal›flmalarda, asker <strong>ve</strong> sivil travma hastalar›nda 2-3 kan volümü de¤ifltirecek (20-30 tam kan ünitesi) masif<br />
transfüzyon sonras› “mikrovasküler kanama” ile karakterize bir koagülopati tan›mlanm›flt›r. Trombosit say›mlar›, koagülasyon<br />
zamanlar› <strong>ve</strong> seçilmifl koagülasyon faktörlerinin düzeyleri transfüzyon hacmi ile korele olmas›na ra¤men kanama<br />
ile iliflk<strong>ileri</strong> basit bir dilüsyon modeli ile aç›klanamamaktad›r. <strong>Kan</strong>ama diatezi gelifltiren hastalardaki laboratuvar parametreleri<br />
<strong>ve</strong> çeflitli hemostatik bileflenlere karfl› kanayan hastalar›n yan›tlar› trombosit defektlerinin koagülasyon faktör<br />
eksikliklerine göre kanamaya yol açmada daha etkili oldu¤unu göstermektedir. Mikrovasküler kanama tipik olarak<br />
trombosit say›s› 50-60.000/mm3 ’e indi¤inde geliflmektedir. Düflük fibrinojen <strong>ve</strong> trombosit düzeylerinin, PT <strong>ve</strong> aPTT<br />
yükselmelerine göre hemostatik defekti daha iyi belirlemeleri dilüsyona ek olarak tüketim koagülopatisinin de kanamada<br />
önemli bir faktör oldu¤unu göstermektedir. Özellikle hipotansif hastalarda, transfüzyondan çok floka ba¤l› dissemine<br />
intravasküler koagülasyon kanamalardan sorumlu tutulabilir.<br />
Yo¤un transfüzyon alan travma <strong>ve</strong> cerrahi hastalar›nda trombosit say›s›, PT, aPTT <strong>ve</strong> fibrinojen düzeyleri izlenerek<br />
hastada kanamaya neden olan spesifik defekt tespit edildikten sonra trombosit <strong>ve</strong>ya taze donmufl plazma replasman›na<br />
geçilmelidir. Tromboelastografi de bu konuda yard›mc› bir test olabilir.<br />
Hava embolisi<br />
Hava embolisi aç›k bir sistemde bas›nç alt›nda kan transfüzyonu yap›l›yorsa <strong>ve</strong>ya kan <strong>ve</strong>rme setleri <strong>ve</strong> torbalar de-<br />
¤ifltirilirken santral katetere hava girmesi sonucu olur. Bir eriflkin için ölümcül olabilecek minimum hacim 100 ml dir.<br />
Öksürük,dispne, gö¤üs a¤r›s› <strong>ve</strong> flok semptomlar› olur. Hava embolisinden flüpheleniliyorsa, hasta bafl› afla¤›ya gelecek<br />
flekilde sol taraf›na yat›r›larak hava kabarc›klar›n›n pulmoner kapaktan at›lmas›na çal›fl›lmal›d›r.<br />
- 119 -