12 ileri kurs1 - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 ileri kurs1 - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 ileri kurs1 - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Ulusal <strong>Kan</strong> <strong>Merkezleri</strong> <strong>ve</strong> <strong>Transfüzyon</strong> T›bb› Kursu XII - ‹leri Kurs<br />
Amerikan kan bankalar›, kan ba¤›flç›lar›n›n HIV 1/2 tekrarlayan reaktif sonuçlar›n›n do¤rulanmas›nda kullan›lan ek<br />
test algoritmalar›nda ikinci ELISA testinin kullan›lmas›n› araflt›rm›fllard›r. Üç y›l sürdürülen araflt›rmada Amerika’daki<br />
kan stoklar›n›n % 70’ini içeren <strong>ve</strong> 7 884 tekrarlayan reaktif HIV1/HIV-2 ELISA sonucunun ikinci ELISA testi ile tekrar<br />
edildi¤i çal›fl›lmada, WB pozitif tespit edilen hiçbir örnekte ikinci ELISA testi hatal› negatif sonuç <strong>ve</strong>rmemifltir.<br />
HBV taramas›nda tekrarlayan reaktif sonuç elde edilen örneklerde do¤rulama laboratuvar›n›n en az spesifik nötralizasyon<br />
testi çal›flmas› <strong>ve</strong> kan ba¤›flç›s›n›n HBc antikorunun durumunu belirlemesi önerilmektedir. HBsAg nötralize<br />
edilebiliyorsa, anti HBc varl›¤›ndan ba¤›ms›z olarak HBV enfeksiyonunun varl›¤› do¤rulan›r. Enfeksiyonun yak›n zamanda<br />
geçirilip geçirilmedi¤ini belirlemede anti HBc IgM araflt›r›labilir.<br />
<strong>Kan</strong> Ba¤›flç›s›n›n Test Sonuçlar› Konusunda Bilgilendirilmesi <strong>ve</strong> Dan›flmanl›k Verilmesi<br />
<strong>Kan</strong> ba¤›flç›lar›n›n tarama testlerinde elde edilen tekrarlayan reaktif sonuçlar›n ek testlerle do¤rulanmas› kan ba¤›flç›lar›n›n<br />
bilgilendirilmesinde <strong>ve</strong> kan ba¤›flç›lar›na test sonuçlar› konusunda dan›flmanl›k <strong>ve</strong>rilmesinde son derece kritiktir.<br />
Belirsiz (indetermine) <strong>ve</strong>ya hatal› pozitif bir test sonucu konusunda bilgilendirilen kan ba¤›flç›lar› afl›r› düzeyde<br />
kayg› <strong>ve</strong> zihinsel karmafla yaflamaktad›rlar.<br />
Onbefl farkl› kategoride tarama <strong>ve</strong> do¤rulama testi sonucu bildirilen 4 141 kan ba¤›flç›s›n›n 28 soruluk bir anketle<br />
de¤erlendirildi¤i bir araflt›rmada kan ba¤›flç›lar›n›n % 81’i bildirimle birlikte zihinlerinin kar›flt›¤›n›, % 75’i ise duygusal<br />
travma yaflad›¤›n› bildirmifltir. Anket ile ulafl›lan kan ba¤›flç›lar›n›n % 27’si enfeksiyon bildiriminden sonra <strong>ileri</strong> bilgi<br />
almak üzere kan merkezine baflvurdu¤unu; % 60’› sonucu bir baflka sa¤l›kç› ile görüfltü¤ünü <strong>ve</strong> kal›c› red alan kan<br />
ba¤›flç›lar›n›n sadece % 73’ü durumlar›n› kavrad›klar›n› bildirmifllerdir.<br />
<strong>Kan</strong> ba¤›flç›s›n›n test sonuçlar› konusunda bilgilendirilmesinin amaçlar›:<br />
1. Enfeksiyonu bulunan kan ba¤›flç›lar›n› ilgili sa¤l›k birimlerine yönlendirmek.<br />
2. Enfeksiyonu bulunan kan ba¤›flç›lar›n›n tekrar kan ba¤›fl›nda bulunmalar›n› önlemek.<br />
3. Belirsiz (indetermine) <strong>ve</strong>ya çeliflkili sonuçlar› bulunan <strong>ve</strong> geçici red alan kan ba¤›flç›lar›n› ilgili test sonuçlar› yönünden<br />
takip etmek <strong>ve</strong> ayd›nlatmak.<br />
<strong>Kan</strong> ba¤›flç›s›n›n test sonuçlar› konusunda bilgilendirmesinin yaz›l› olarak mektupla, mektubun do¤rudan kan ba-<br />
¤›flç›s›na ulaflaca¤›ndan emin olunarak ya da yüzyüze görüflme ile yap›lmas› önerilmektedir.<br />
Test sonuçlar› belirsiz (indetermine) <strong>ve</strong>ya tutars›z (çeliflkili) olan kan ba¤›flç›lar›n›n tekrar kan ba¤›fl›nda bulunmalar›<br />
konusunda karar <strong>ve</strong>rilmesi-Reentry / Reinstatement: Mikrobiyolojik tarama testleri tekrarlayan reaktif bulunan kan ba-<br />
¤›fllar› bloke edilerek transfüzyonda <strong>ve</strong> ürün yap›m›nda kullan›lmaz; kan ba¤›flç›s›n›n dosyas›na tekrarlayan reaktivite<br />
kaydedilir; ba¤›flç› geçici red kapsam›na al›n›r. Do¤rulama testlerinin <strong>ve</strong>ya ek testlerin sonuçlar›na göre kan ba¤›flç›s›n›n<br />
kal›c› reddine karar <strong>ve</strong>rilebilir. Ancak do¤rulama testleri negatif sonuçlan›r ya da ek test sonuçlar› aras›nda tutars›zl›k<br />
meydana gelirse tekrarlayan reaktif sonucun hatal› pozitif bir test sonucu olma olas›l›¤› vard›r. Bu durumda kan<br />
ba¤›flç›s›n›n belli bir süre sonra testleri tekrarlanarak kan ba¤›fl› yap›p yapamayaca¤› konusunda karar <strong>ve</strong>rilmesi gerekir.<br />
‹lk tarama örne¤i ile takip örne¤i aras›nda geçmesi gereken süre ‹ngiltere standard›na göre en az <strong>12</strong> haftad›r. Amerika<br />
standartlar› bu süreyi HIV için sekiz hafta <strong>ve</strong> HCV için alt› hafta olarak bildirmektedir. <strong>Kan</strong> ba¤›flç›s›ndan al›nan<br />
yeni kan örne¤inde tarama testleri reaktif de¤ilse, ek testler de negatif sonuç <strong>ve</strong>rirse kifliden tekrar kan ba¤›fl› al›nabilir.<br />
Ancak ba¤›fl esnas›nda da testlerin tekrarlanmas› <strong>ve</strong> böylece iki seri negatif test sonucu bulunmas› gerekli görülmektedir.<br />
Bu konularda ulusal test algoritmalar›n›n belirlenmesine ihtiyaç vard›r (fiekil 7).<br />
ABD’de y›ll›k yaklafl›k 14 000 kan ba¤›flç›s›n›n tekrarlayan reaktif ELISA sonucu <strong>ve</strong> HIV <strong>ve</strong>ya HCV antikorlar›na karfl›<br />
negatif <strong>ve</strong>ya belirsiz (indetermine) ek test sonuçlar›na göre belirsiz bir süre için kan ba¤›fl›ndan men edildi¤i bildirilmektedir.<br />
Bu ülkelerde indetermine serolojik redlere ek olarak HIV RNA <strong>ve</strong> HCV RNA bak›lmas› için minipool NAT’›n<br />
uygulamaya girmesinden sonra yüzlerce kan ba¤›flç›s›n›n da hatal› NAT pozitiflikleri ile reddedildi¤i düflünülmektedir.<br />
Çeliflkili ya da belirsiz test sonuçlar›n› ya da hatal› reaktivite gösteren sonuçlar› ayd›nlatmak için kan merkezi eflit<br />
- 74 -
Change language