12 ileri kurs1 - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 ileri kurs1 - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 ileri kurs1 - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Ulusal <strong>Kan</strong> <strong>Merkezleri</strong> <strong>ve</strong> <strong>Transfüzyon</strong> T›bb› Kursu XII - ‹leri Kurs<br />
Allojenik Kordon <strong>Kan</strong>› Bankac›l›¤›n›n Önemi <strong>ve</strong> Durumu Nedir?<br />
Allojenik kordon kan› bankac›l›¤› günümüzde en h›zl› geliflen t›p alanlar›ndan biridir.<br />
Bunun bafll›ca nedeni kordon kan› nakillerinde son y›llarda izlenen önemli katsal art›fllard›r.<br />
• Kordon kan›n›n bir kök hücre kayna¤› olarak de¤erinin daha iyi anlafl›lmas›,<br />
• Kolayl›kla toplanabilmesi,<br />
• Gereksinim oldu¤u dönemde (nakil için) h›zla ulafl›labilmesi,<br />
• Eriflkin hastalar için de kullan›lmaya bafllamas›,<br />
• Daha düflük doku uyumu varl›¤›nda bile baflar›l› nakillerin yap›lmas›,<br />
nakil say›lar›nda izlenen art›fl›n en önemli nedenleri (avantajlar›) aras›nda yer almaktad›r.<br />
Günümüzde tüm dünyada 350 bin den fazla allojenik kordon kan›n›n yaklafl›k 45 bankada sakland›¤› bilinmektedir<br />
<strong>ve</strong> bu say›n›n çok önemli bir bölümü son 5 y›lda toplanm›flt›r. Bu kanlar›n yar›s› ABD kordon kan› bankalar›nda bulunmaktad›r.<br />
Bu kanlar ile günümüzde 14 bin den fazla kordon kan› nakli yap›ld›¤› bilinmektedir. Yap›lan nakil say›lar›<br />
genellikle bir önceki y›l›n 2 kat› fleklinde logaritmik bir art›fl göstermektedir. Özellikle eriflkin hastalara yap›lan nakil<br />
say›lar›nda önemli art›fl olmufl <strong>ve</strong> % 30 düzeylerine kadar ç›km›flt›r. Japonya’da akraba d›fl› <strong>ve</strong>ricilerden yap›lan kök<br />
hücre/kemik ili¤i nakillerinin yaklafl›k yar›s›n› kordon kan› nakillerinin oluflturdu¤u bilinmektedir.<br />
Allojenik Kordon <strong>Kan</strong>› Nakillerinde Klinik Veriler Nedir?<br />
HLA uyumlu kardeflten 21 y›l önce yap›lan ilk kordon kan› naklinden sonra allojenik kordon kan› nakillerinde kordon<br />
kan› bankac›l›¤› ile paralel önemli ilerlemeler kaydedilmifltir. Kordon kan› nakilleri günümüzde hem çocuk hem<br />
de eriflkin hastalarda myeloablatif <strong>ve</strong>ya non-myeloablatif nakillerde baflar›yla uygulanmaktad›r. Gönüllü ba¤›flç›lardan<br />
yap›lan kök hücre nakilleri ile k›yasland›¤› zaman kolay ulafl›labilir olmas›, daha az HLA uyumu ile de yap›labilmesi,<br />
az›nl›k ›rk <strong>ve</strong> etnik gruplar için alternatif oluflturmas›, beklenenden daha az graft <strong>ve</strong>rsus host hastal›¤› izlenmesi <strong>ve</strong> tedavisinin<br />
daha kolay olmas› kordon kan› nakillerine olan ilginin artmas›n›n bafll›ca nedenleri aras›ndad›r.<br />
Günümüzde kordon kan› nakillerini akraba d›fl› gönüllü ba¤›flç› kök hücre nakilleri ile k›yaslayan randomize<br />
kontrollü bir çal›flma olmamas›na ra¤men birçok retrospektif analizde kordon kan› nakillerinin gerek çocuk gerekse<br />
eriflkinlerde en az akraba d›fl› gönüllü ba¤›flç› kök hücre nakilleri kadar etkili oldu¤u gösterilmifltir. Hatta 6/6 uyumlu<br />
kordon kan› nakillerinin 8/8 uyumlu akraba d›fl› gönüllü ba¤›flç› kök hücre nakillerinden daha baflar›l› oldu¤unu gösteren<br />
çal›flmalar da bulunmaktad›r. Eapen <strong>ve</strong> arkadafllar› 4-6/6 HLA-A,B <strong>ve</strong> DRB1 uyumlu kordon kan› nakli ile 8/8<br />
uyumlu akraba d›fl› kemik ili¤i nakli yap›lan 503 lösemili 16 yafl alt› çocu¤u de¤erlendirmifller <strong>ve</strong> 6/6 uyumlu kordon<br />
kan› nakillerinin alt›n standart kabul edilen 8/8 uyumlu kemik ili¤i nakillerinden daha iyi 5 y›ll›k hastal›ks›z yaflam olana¤›<br />
sa¤lad›¤›n›, 4-5/6 uyumlu kordon kan› nakillerinin ise efl düzeyde oldu¤unu göstermifllerdir. Benzer flekilde eriflkinlerde<br />
de tam uyumlu kordon kan› nakillerinde hastal›ks›z yaflam olas›l›¤›n›n akraba d›fl› gönüllü <strong>ve</strong>rici kök hücre nakillerinden<br />
daha üstün oldu¤u Takahashi <strong>ve</strong> arkadafllar›n›n Japonya’da yapt›klar› çal›flmada bildirilmifltir. Roche <strong>ve</strong><br />
arkadafllar›n›n eriflkin hastalarda Avrupa’da yapt›klar› de¤erlendirmede de 1 antijen uyumsuz kordon kan› nakillerinin<br />
tam uyumlu akraba d›fl› gönüllü <strong>ve</strong>rici kök hücre nakilleri ile eflde¤er oldu¤u gösterilmifltir.<br />
Kordon kan› nakillerinde en önemli sorunlardan biri kök hücre say›s›n›n az olmas›d›r. Kordon kan› nakillerinin daha<br />
çok çocuklar <strong>ve</strong> düflük a¤›rl›kl› eriflkinler için uygulanmas›n›n temel nedeni de budur. Ancak yap›lan çal›flmalarda<br />
kordon kan›ndan elde edilen kök hücrelerin engraftman potansiyellerinin yüksek oldu¤unun gösterilmesi daha az kök<br />
hücre say›lar› ile baflar›l› kordon kan› nakillerinin yap›labilmesini sa¤lam›flt›r. Özellikle doku uyumunun tam olmas›<br />
kök hücre say›s›n›n azl›¤›ndan do¤an eksi¤i gidermektedir. Doku uyumunun 4-5/6 oldu¤u kordon kan› nakillerinde<br />
benzer baflar›y› yakalamak için daha yüksek say›da kök hücreye gereksinim bulunmaktad›r. Bu amaçla New York Kordon<br />
<strong>Kan</strong>› Bankas› 6/6 <strong>ve</strong> 5/6 uyumlu kordon kan› nakilleri için >2.5 x 107 /kg, 4/6 uyumlu kordon kan› nakilleri için<br />
>5.0 x 107 /kg çekirdekli hücre içeren ürünleri hedeflemektedir. Bu sorunun afl›lmas›nda önemli ad›mlardan biri de çift<br />
kordon kan› kullan›larak yap›lan nakiller ile yeterli kök hücre dozuna ulafl›lmas›d›r. Bu uygulama ile sonuçta 1 ürüne<br />
ait kök hücreler ile engraftman sa¤lan›rken di¤er ürün aplazi döneminde destek olmakta <strong>ve</strong> transplantasyona ba¤l› mortalite<br />
oran›n› azaltmaktad›r. Yüksek riskli eriflkin hematolojik maligniteli hastalarda çift doz kordon kan› nakilleri ile ba-<br />
- 183 -
Change language