12 ileri kurs1 - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 ileri kurs1 - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 ileri kurs1 - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Ulusal <strong>Kan</strong> <strong>Merkezleri</strong> <strong>ve</strong> <strong>Transfüzyon</strong> T›bb› Kursu XII - ‹leri Kurs<br />
¤ifltirir. Billüribinin vücut da¤›l›m hacmi, kan hacminden çok büyüktür. ‹ki kat hacimli de¤iflim vücuttaki billüribinin<br />
%50’sinin d›flar›ya at›lmas›n› sa¤lar.<br />
<strong>Kan</strong> de¤ifliminde kan grubu uyumunda anne ters gruplamas› <strong>ve</strong> indirekt Coombs testi önemlidir. K›sacas›, <strong>ve</strong>rilen<br />
kan›n eritrositleri anneden geçen anti-A, anti-B, anti-D <strong>ve</strong> di¤er subgrup antikorlar› ile birleflecek antikorlar tafl›mamal›d›r.<br />
Bunun için imkanlar› genifl olan kan merkezlerinde AB Rh(-) plazmalar stoklan›r. Anti-A <strong>ve</strong> Anti-B titreleri yüksek<br />
olmayan O grubu k›rm›z› kan hücresi süspansiyonlar›ndan Rh D uygun olan <strong>ve</strong> anne plazmas› ile çapraz karfl›laflt›rmas›<br />
uyumlu olanlardan birisi seçilir. Süspansiyonun üzerinden plazmas› uzaklaflt›r›l›r <strong>ve</strong> AB plazma ile birlefltirilerek<br />
Hct %60 olan bir kan kar›fl›m› elde edilir. Anti-A <strong>ve</strong> anti-B titrelerinin yüksek olmamas› eritrosit süspansiyonu ile bebe¤e<br />
geçecek antikorlar›n bebek eritrositlerini y›kmas›n› önler. Anne plazmas› ile eritrositlerin çapraz karfl›laflt›rmas›<br />
anneden geçen alt grup antikorlar› ile kümeleflmeyen torbalar› seçmemizi sa¤lar. D(+) bebeklerde AB D(+) plazmalar<br />
da kullan›labilir. O grubu eritrosit süspansiyonu yoksa annenin ters gruplamas› ile uyumlu kan grubu seçilir. Örnek anne<br />
A, bebek A ise A grubu, Anne AB ise bebe¤in kendi grubu, Anne O bebek A ise, O grubu. Annede anti D (+) ise<br />
D(-) kan seçilir. Alt grup antikorlar› için alt grubu bilinen <strong>ve</strong>rici bulmak zor oldu¤undan, anne plazmas› ile çapraz karfl›laflt›rmas›<br />
uyumlu olan kanlar seçilir. Eritrosit süspansiyonlar› potasyum seviyesi art›fllar›ndan dolay›, 5 günden eski<br />
olmamal›d›r. Ayr›ca, ›fl›nlanm›fl iseler 24 saatten eski olmamal›d›r. Yani ›fl›nlamadan sonra 24 saati geçmemelidir (4,5).<br />
Biz O grubu eritrositleri izotonik NaCL ile y›kad›ktan sonra AB D(-) plazma ile birlefltirmenin kan de¤iflimi say›s›n›<br />
azaltt›¤›n› gösteremedik. Bu sebeple eritrositlerin y›kanmas›n› önermiyoruz.<br />
<strong>Kan</strong> de¤iflimi için genellikle göbek toplardamar›ndan kateter (<strong>ve</strong>ya steril beslenme tüpü) sokularak yap›l›r. Göbek<br />
toplardamar›ndan girilemeyen durumlarda femoral <strong>ve</strong>nler kullan›labilir. 10-20 ml kan <strong>ve</strong>rilerek <strong>ve</strong> al›narak ifllem tamamlan›r.<br />
Sitrata ba¤l› hipokalsemiyi önlemek için arada kalsiyum glukonat yavafl <strong>ve</strong> kalp dinlenerek <strong>ve</strong>rilir. Ç›k›flta<br />
billüribin, elektrolitler, tam kan say›m›, kan kültürü al›nmal› <strong>ve</strong> kan de¤iflimi yap›lm›fl bebekler yak›ndan takip edilmelidir<br />
(16).<br />
TROMBOS‹T TRANSFÜZYONU<br />
Trombosit transfüzyonlar› kanamas› olan hastalarda tedavi edici, kanama riski yüksek hastalarda koruyucu olarak<br />
<strong>ve</strong>rilir. Yenido¤an yo¤un bak›m birimlerinde trombosit transfüzyonu en çok koruyucu amaçla <strong>ve</strong>rilir. Trombosit <strong>ve</strong>rilmesini<br />
tetikleyen de¤erler uzman görüfllerine dayan›r. Karfl›laflt›rmal› olgu say›s› azd›r. Trombosit say›m›n›n tetikleyici<br />
de¤er olarak seçilmesi uygulama kolayl›¤› sa¤lamakla birlikte, trombositlerin kanamay› önleyici etkisinin say› yan›nda,<br />
ortalama trombosit hacmi, trombositlerin yenili¤i, ifllevi, konakta infeksiyon <strong>ve</strong> inflamasyonun varl›¤› gibi sebeplerden<br />
etkilendi¤i ak›lda tutulmal›d›r (17-19).<br />
Trombosit süspansiyonu 10-20 ml/kg dozunda <strong>ve</strong>rilir. Torbada 3 x 1011 trombosit <strong>ve</strong>ya üstü bulunmal›d›r.<br />
Trombosit say›s› yerine trombosit hacmini dikkate alan bir çal›flmada trombosit transfüzyonu say›s› azald›¤› halde<br />
kanama oranlar›n›n artmad›¤› <strong>ve</strong> baz›lar›nda anlaml› azalma oldu¤u gösterilmifltir.<br />
GRANÜLOS‹T TRANSFÜZYONU<br />
Antimikrobiyal ilaçlar <strong>ve</strong> G-CSF uygulamalar› ile kontrol alt›na al›namayan sepsis <strong>ve</strong> mantar enfeksiyonlar›nda kullan›labilir.<br />
G-CSF <strong>ve</strong>rildikten sonra Aferez+ dekstran sedimentasyon yöntemi ile granülositler ayr›labilir. Uygulamada<br />
en çok tepe taban (Topard bottom) torbadaki beyaz hücre tabakas›n›n ›fl›nlanarak kullan›lmas› önerilmektedir. Bafllang›ç<br />
nötrofilleri nisbeten yüksek <strong>ve</strong>ric<strong>ileri</strong>n torbalar› seçilir. Ayn› kan ABO <strong>ve</strong> D grubu lökositler ›fl›nlanarak (25 Gy) kullan›lmal›d›r.<br />
Bu uygulaman›n çoklu HLA antikoru gelifltirmesi, CMV risk art›fl› <strong>ve</strong> amfoterisin B ile birlikte kullan›ld›-<br />
¤›nda yetiflkin tip akci¤er yetmezli¤i yapma riski göz önünde bulundurulmal›d›r (20-22).<br />
Önerilen doz 3 x 109 granülosit/kg’d›r.<br />
PLAZMA TRANSFÜZYONU<br />
Plazma transfüzyonlar› p›ht›laflma faktörlerinin eksikliklerine ba¤l› kanamalar›n tedavisinde <strong>ve</strong> korunmas›nda söz<br />
konusu faktörlerin saflaflt›r›lm›fl ticari flekli olmad›¤› <strong>ve</strong>ya ulafl›lamad›¤› zamanlarda yayg›n olarak kullan›l›r. Anti-trom-<br />
- 148 -
Change language