12 ileri kurs1 - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 ileri kurs1 - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 ileri kurs1 - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ulusal <strong>Kan</strong> <strong>Merkezleri</strong> <strong>ve</strong> <strong>Transfüzyon</strong> T›bb› Kursu XII - ‹leri Kurs<br />
s›nda kendini korea <strong>ve</strong> demans ile gösterir. ‹nsan fetal kök hücrelerinin hayan huntington koresi modellerinde anatomik<br />
<strong>ve</strong> davran›flsal düzelme yapt›¤› gösterildi. Bu bulgular sonras› klinik olarak faz 1 çal›flmalar bafllam›flt›r.<br />
Amiyotrofik Lateral Sklerozis<br />
Klasik motor nöron hastal›¤› olup santral <strong>ve</strong> periferal motor nöronlar›n kayb› ile karakterizedir. Bu hücreler, motor<br />
korteksden spinal korddaki sakral segmentlerdeki sinapslara uzan›rlar <strong>ve</strong> en uzun aksonlara sahiptirler. Bu yüzden hücresel<br />
yerine koyman›n nas›l etkili olaca¤› kavram› kolay anlafl›lamaz. Ancak periferik <strong>ve</strong> intratekal kök hücre tedav<strong>ileri</strong><br />
klinik faz 1 çal›flmalar› bafllam›flt›r <strong>ve</strong> bu tedavilerle aksonlar›n uzamas› beklenmektedir.<br />
‹nme (stroke)<br />
‹nme; nörolojik sakatl›k <strong>ve</strong> ölümün en s›k sebebidir. ‹skemiyi takiben olan iyileflmenin, nöronal plastisiteye yada<br />
nörogenezise ikincil oldu¤u düflünülmüfltür. Hayvan deneylerinde kök hücreleri kullan›larak iyileflme elde edilmifltir.<br />
Hayvan modellerinde kemik ili¤inden <strong>ve</strong>ya göbek kordonundan elde edilen kök hücrelerin bölgesel yada intra<strong>ve</strong>nöz<br />
<strong>ve</strong>rilmesi ile fonksiyonel iyileflme oldu¤u, periferik kök hücrelerin; kronik serebral iskemi yarat›lan hastalarda intraserebral<br />
implante edildi¤inde kök hücrelerin glial hücrelere farkl›laflt›¤› <strong>ve</strong> anjiogenezisin artt›¤› gösterilmifltir. Hayvanlarda<br />
orta serebral arterin t›kanmas› ile yarat›lan iskemik modelde embiryonal kök hücrelerinden elde edilen nöral progenitör<br />
hücrelerin lateral striatuma implantasyonu ile implante edilen hücrelerin engrafte oldu¤u gösterilmifltir. Haraplanan<br />
hücrelerin yerine farkl› kaynaklardan (embriyonik <strong>ve</strong>ya eriflkin kök hücre, GKK hücresi <strong>ve</strong> genetik olarak de¤ifltirilmifl<br />
hücre ser<strong>ileri</strong>) elde edilen sa¤l›kl› hücreleri koyup fonksiyonu sa¤lamak en önemli hedef olmufltur.<br />
Di¤er taraftan Bang <strong>ve</strong> arkadafllar› infarktl› hastalarda otolog mezenfliyal kök hücrenin intra<strong>ve</strong>nöz infüzyonunun kolay,<br />
emniyetli <strong>ve</strong> fonksiyonel iyileflme sa¤layan bir tedavi oldu¤unu <strong>ileri</strong> sürmüfllerdir. Orta serebral arter t›kanmas›<br />
oluflturularak serebral iskemi oluflturulan hayvan deneyinde <strong>ve</strong> subakut dönemde G-CSF <strong>ve</strong> SCF tedavisi <strong>ve</strong>rildi¤inde<br />
önemli fonksiyonel iyileflme gözlenmifl dolay›s›yla endojen kemik ili¤inden mobilize olan kök hücrelerin <strong>ve</strong> beyindeki<br />
nöral kök hücrelerin etkisi ile ortaya ç›kt›¤›n› belirtilerek hematolojik büyüme faktörü kullanman›n inmeli hastalarda<br />
yeni bir tedavi stratejisi olabilece¤ini <strong>ileri</strong> sürülmüfltür. ‹nsanlarda yap›lan bir çal›flmada ise, akut inmeli hastalarda<br />
yap›lan pilot çal›flmada, inmenin 7. gününde 5 gün süre ile <strong>ve</strong>rilen G-CSF’in standart tedavi alan hastalara göre klinik<br />
skorlama <strong>ve</strong> MR daki metabolitik aktivite ölçümlerinde 6 ayl›k izlem süresinde önemli iyileflme yapt›¤› gösterilmifltir.<br />
Kalp Hastal›klar›<br />
Akut <strong>ve</strong>ya kronik bir iskemik kalp hastal›¤›; geri dönüflümsüz olarak kalp hücre ölümüyle karakterizedir. Ülkemizde<br />
yap›lan araflt›rmalara göre; y›lda 140.000 kifli iskemik kalp hastal›¤› <strong>ve</strong> sonras›nda geliflen kalp yetersizli¤inden dolay›<br />
yaflam›n› yitirir. Koroner arter dallar›n›n t›kanmas› sonucu kalp kas›n›n zedelenmesi bölgesel kalp ifllevlerinde<br />
önemli kay›plara yol açmaktad›r. Son y›llarda, enfarktüs s›ras›nda t›kanan damar›n en erken dönemde aç›lmas›, yani<br />
reperfüzyonu; hastalarda çok önemli, olumlu iyileflmelere yol açm›flt›r. Stent uygulamas›, balon anjiyoplasti <strong>ve</strong> cerrahi<br />
yöntemler bu konuda küçümsenmeyecek geliflmeler sa¤lam›flt›r, ancak halâ sorun tam çözülememifltir.<br />
Temel amaç kalp kas› hücre ölümünün hücre tedavisiyle engellenmesidir. Çeflitli donör hücrelerinin karaci¤erde,<br />
böbrekte, beyinde, çeflitli organlarda o organ›n hücre tipine döndü¤ü, kalp dokusunda da kalp hücresine döndü¤ü bilinmektedir.<br />
Embriyonik kök hücrelerinin hasarl› bölgeye aktar›lmas› <strong>ve</strong> kalp kas› hücrelerine dönüflecek biçimde farkl›laflmas›yla,<br />
kalbin yeniden normal ifllevlerini yerine getirmesinin sa¤lanabilmesi düflünülmektedir. Kemik ili¤i kök<br />
hücrelerinde de kardiyomiyosite (kalp kas› hücresine dönme) özellikleri mevcuttur. Kullan›m alanlar›, kronik iskemik<br />
kalp hastal›¤›, akut miyokard infarktüsü, idiyopatik dilate kardiyomiyopati olarak tan›mlanmaktad›r. Hücreler hastaya<br />
do¤rudan miyokarda enjeksiyon fleklinde, damar içi enjeksiyon olarak, miyoblast (çizgili kas hücreleri) transplantasyonu<br />
fleklinde <strong>ve</strong> sistemik olarak <strong>ve</strong>rilebilmektedir.<br />
Miyokard infarktüsü (MI) sonras› kemik ili¤i hücrelerinin intrakoroner <strong>ve</strong>rilmesini araflt›ran BOOST (Bone marrow<br />
transfer to enhance STY-elevation infarct regeneration) randomize kontrollu klinik çal›flmas›nda hücresel tedavi kolunda<br />
sonuçlar›n daha iyi oldu¤u gösteriflmifltir.<br />
- 176 -
Change language