12 ileri kurs1 - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 ileri kurs1 - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 ileri kurs1 - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ulusal <strong>Kan</strong> <strong>Merkezleri</strong> <strong>ve</strong> <strong>Transfüzyon</strong> T›bb› Kursu XII - ‹leri Kurs<br />
%0.9’luk NaCl d›fl›nda hiçbir solüsyon kanla beraber <strong>ve</strong>rilmez. Dextroz içeren solüsyonlar eritrositleri hemolize u¤-<br />
rat›rken, ringer laktat solüsyonlar› kalsiyum içerdiklerinden sitrat ile etkileflerek p›ht›laflmaya yol açmaktad›r. FDA kan<br />
ile %5’lik albumin <strong>ve</strong> plazma protein fraksiyonlar›n›n birlikte <strong>ve</strong>rilmesinde sak›nca olmad›¤›n› belirtmifltir.<br />
<strong>Transfüzyon</strong>: <strong>Kan</strong> <strong>ve</strong>rme ifllemine, kan <strong>ve</strong>rme seti tamamen %0.9’luk NaCl <strong>ve</strong>ya kan ile doldurulduktan sonra bafllan›r.<br />
<strong>Transfüzyon</strong>dan önce herhangi bir ilaç ya da solüsyon gönderilmifl ise damar yolu %0.9’luk NaCl ile y›kan›r. ‹nfüzyona<br />
ilk 15 dakikada 2 ml/dakika olacak flekilde yavafl bafllan›r. <strong>Transfüzyon</strong>u gerçeklefltiren personel ilk 15 dakika<br />
hastan›n yan›ndan ayr›lmaz. Ciddi reaksiyonlar, 10 ml kanla da meydana gelebilir. Hayat› tehdit edici reaksiyonlar<br />
ço¤unlukla transfüzyonun ilk 15 dakikas›nda meydana gelir. Bu süre içinde reaksiyon meydana gelmemiflse infüzyon<br />
h›z› planlanan flekilde art›r›l›r. Önerilen infüzyon h›zlar› eriflkinlerde eritrosit süspansiyonlar› için 150-300 ml/saat, taze<br />
donmufl plazma için 200-300 ml/saat <strong>ve</strong> trombosit süspansiyonlar› için 200-300 ml/saat dir. Kriopresipitat mümkün<br />
oldu¤u kadar h›zl› <strong>ve</strong>rilir.<br />
<strong>Transfüzyon</strong>u gerçeklefltiren personel infüzyon boyunca hastay› takip etmelidir. Özellikle iv girifl yeri <strong>ve</strong> ak›m h›z›<br />
yak›n takip edilmelidir. E¤er ak›m h›z› yavafllam›flsa, öncelikle damar yolu kontrol edilerek damar yolunun aç›k olup<br />
olmad›¤›na, iv girifl yerinde fliflmenin var olup olmad›¤›na bak›l›r. Mümkünse infüzyon pompas› arac›l›¤› ile <strong>ve</strong>rilmesi<br />
denenir. <strong>Kan</strong> torbas› daha yükse¤e ç›kar›l›r. Filtre içinde hava, p›ht› <strong>ve</strong> hücre debrislerinin olup olmad›¤›na bak›l›r. E¤er<br />
kan çok yo¤un ise %0.9’luk NaCl ile suland›r›labilir. Hastan›n vital bulgular› ilk 15 dakika içinde yak›n takip edilmelidir.<br />
<strong>Transfüzyon</strong> boyunca kan torbas› üzerindeki etiketler ç›kar›lmamal›d›r.<br />
Bir transfüzyon reaksiyonu düflünülüyorsa, transfüzyon derhal durdurulur. %0.9’luk NaCl <strong>ve</strong>rilir. <strong>Transfüzyon</strong>u gerçeklefltiren<br />
personel etiket kontrolünü yapar. Hastan›n doktoruna haber <strong>ve</strong>rir. <strong>Transfüzyon</strong> reaksiyon formu doldurulur.<br />
<strong>Transfüzyon</strong> tamamland›¤›nda hastan›n vital bulgular›na tekrar bak›l›r. <strong>Kan</strong> torbas› damar yolundan ç›kar›l›r. Hastan›n<br />
vital bulgular› 1 saat süreyle takip edilir.<br />
<strong>Transfüzyon</strong> ifllemi tamamen kay›t alt›na al›nmal›d›r. AABB kay›t alt›na al›nacak minimum <strong>ve</strong>r<strong>ileri</strong> standardize etmifltir.<br />
1. Medikal order<br />
2. Hasta onam formu<br />
3. Bileflenin ad›<br />
4. Transfüze edilen bileflenin numaras›<br />
5. <strong>Transfüzyon</strong> günü <strong>ve</strong> saati<br />
6. <strong>Transfüzyon</strong> öncesi <strong>ve</strong> sonras› vital bulgular<br />
7. Transfüze edilen volüm<br />
8. <strong>Transfüzyon</strong>u gerçeklefltiren personelin ad› soyad›<br />
9. Herhangi bir transfüzyon reaksiyonu olup olmad›¤›<br />
Sonuç olarak; kan transfüzyonu hayat› tehdit eden reaksiyonlara yol açabilir. Bu nedenle, hasta gü<strong>ve</strong>nli¤i için hastane<br />
transfüzyon prosedürleri yaz›l› hale getirilmelidir. Prosedürlerin yak›n takibinin, transfüzyon reaksiyon s›kl›¤›n›<br />
azaltaca¤› flüphesizdir. <strong>Transfüzyon</strong>lar›n <strong>ve</strong> takiplerinin e¤itimli personel taraf›ndan yap›lmas› hizmet kalitesini art›racakt›r.<br />
Ülkemizde transfüzyon reaksiyonlar›nda geri bildirimin beklenenden çok daha az oldu¤unu düflünmekteyiz. Bu<br />
nedenle hastanelerde hastane transfüzyon komiteleri ile koordineli çal›flan transfüzyon ekiplerinin kurulmas› kaç›n›lmazd›r.<br />
- 144 -