12 ileri kurs1 - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 ileri kurs1 - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 ileri kurs1 - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ulusal <strong>Kan</strong> <strong>Merkezleri</strong> <strong>ve</strong> <strong>Transfüzyon</strong> T›bb› Kursu XII - ‹leri Kurs<br />
nofiltrasyon <strong>ve</strong> k›smen de kuru/nemli ›s› ile inaktivasyon zarfs›z viruslar› etkileyebilmekte, kalanlar› sadece zarfl› viruslar›<br />
inakti<strong>ve</strong> etmektedir. Di¤er mikroorganizmalarda inaktivasyon tamd›r. Fraksinasyon yöntemlerinin (Cohn fraksinasyon,<br />
kromatografik yöntemler, filtrasyon gibi) kend<strong>ileri</strong>nin de inaktivatör etkisi vard›r. ‹fllemlerde kullan›lan ayr›flt›rma<br />
<strong>ve</strong> saflaflt›rma teknikleri ile inaktivasyonda kullan›lan maddeler de tekrar uzaklaflt›r›lmaktad›r. En az 15 y›ll›k geçmifli<br />
olan bu yöntemler standardize <strong>ve</strong> valide edilmifl, rutin olarak uygulanmaktad›r. Plazma fraksinasyon ürünleri ile viral<br />
bulafl riski, karantina, viral inaktivasyon teknikleri <strong>ve</strong> NAT’›n birlikte uygulanmas› sonucunda, s›f›r olmasa da minimal<br />
kabul edilmektedir.<br />
Labil Ürünlerde P‹ (7, 9, 11, 17-20)<br />
Stabil ürünlere göre çeflitli güçlükler vard›r. Özellikle hücresel elemanlar sorun oluflturmaktad›r. TDP, hücresel eleman<br />
içermemesi nedeniyle ES <strong>ve</strong> TS’na göre avantajl›d›r. Zarar görecek hücresel eleman içermemesi nedeniyle pek çok<br />
kimyasal <strong>ve</strong>ya fotokimyasal yöntem, iyonizan radyasyon <strong>ve</strong> fiziksel metodlar TDP’ya uygulanabilmektedir. Günümüzde<br />
P‹ en yayg›n olarak TDP’de kullan›lmaktad›r.<br />
TDP için S/D (sol<strong>ve</strong>nt / deterjan) ile inaktivasyon <strong>ve</strong> metilen mavisi ile fotoinaktivasyon olmak üzere iki yöntem Avrupa<br />
<strong>ve</strong> Amerika Birleflik Devletleri’nde onay alarak klinik kullan›ma girmifltir. Metilen mavisi, mutajenik olabilece¤inin<br />
gösterilmesi sonucunda baz› ülkelerde kullan›mdan kald›r›lm›flt›r. Viruslar aç›s›ndan k›yasland›¤›nda; metilen mavisi<br />
ile fotoinaktivasyon zarfs›z viruslara da s›n›rl› bir etki gösterirken, S/D yöntemi ile sadece zarfl› viruslar inakti<strong>ve</strong> olmaktad›r.<br />
TDP için bir psörolen olan S-59 + UVA ile fotoinaktivasyon, riboflavin ile fotoinaktivasyon, pastörizasyon,<br />
gamma-irradiasyon, UVC ile irradiasyon <strong>ve</strong> ‹nactin (Etilenimin) ile kimyasal inaktivasyon halen üzerinde en çok çal›fl›lan<br />
di¤er inaktivasyon yöntemleridir.<br />
ES <strong>ve</strong> TS için henüz klinik kullan›ma yayg›n olarak girmifl bir yöntem bulunmasa da umut <strong>ve</strong>renler vard›r. ES <strong>ve</strong><br />
TS’lar›nda hücrelerin terapötik etkinli¤inde nükleik asitlerin bir rolünün olmamas› nedeniyle, inaktivasyon için hedef<br />
olarak özellikle mikroorganizmalar›n nükleik asitleri seçilmifltir. Psöralenler, riboflavin, metilen mavisi, dimetil metilen<br />
mavisi, merosiyanin <strong>ve</strong>ya fitalosiyanin gibi siyaninler kullan›larak, farkl› dalga boylar›nda ›fl›k ile gerçekleflen fotoinaktivasyon<br />
yöntemleri, FRALE (S-303) <strong>ve</strong> ‹naktin (PEN 110) olmak üzere de iki kimyasal yöntem, ES <strong>ve</strong> TS’lar› için en çok<br />
umut vadeden yöntemler olmufltur. Psöralen <strong>ve</strong> Riboflavin ile fotoinaktivasyon yöntemleri TS için Avrupa’da onay alm›fl<br />
<strong>ve</strong> pazarlanmaktad›r. ES için umut vadeden FRALE <strong>ve</strong> ‹naktin’in eritrositlerde neoantijenler oluflturarak duyarlanmaya<br />
yol açmalar› hayal k›r›kl›¤› yaratm›flt›r. ES için de en fazla umut vadeden yöntem Riboflavin ile fotoinaktivasyon<br />
olarak gözükmektedir.<br />
Sol<strong>ve</strong>nt / Deterjan Yöntemi:<br />
TDP’de baflar›yla kullan›lmaktad›r. Plazmalar havuzlan›r <strong>ve</strong> 30°C’de %1 tri(n-bütil) fosfat <strong>ve</strong> %1 Triton X-100 ile en<br />
az 4 saat ifllem görür. Reagenler, soya ya¤› ekstraksiyonu <strong>ve</strong> hidrofobik kromatografi ile uzaklaflt›r›l›r. Hidrofobik kromatografinin<br />
Prionlar› da uzaklaflt›rd›¤› gösterilmifltir. ‹fllem sonunda art›k lökosit, bakteri <strong>ve</strong> parazitler steril filtrasyon<br />
ile uzaklaflt›r›l›r. Dondurularak <strong>ve</strong>ya liyofilize edilerek saklan›r. Zarfs›z viruslara etkisizdir. Yak›n zamanlarda küçük havuzlara<br />
<strong>ve</strong>ya tek tek TDP’lere uygulanabilen daha basit bir yöntem de gelifltirilmifl <strong>ve</strong> M›s›r’da denenmeye bafllanm›flt›r.<br />
Bu yöntemde plazma proteinlerinin aktivitesi %90’›n üzerinde korunur. Ancak protein S, alfa-1 antiplazmin <strong>ve</strong> yüksek<br />
moleküllü von Willebrand faktörde bir miktar kay›p oldu¤undan, bu plazmalar kriyopresipitat haz›rlamak için uygun<br />
de¤ildir.<br />
Herhangi bir toksik etki <strong>ve</strong>ya yan etki bildirilmemifl, tersine TDP’ye göre komplikasyon s›kl›¤›n›n daha az oldu¤u<br />
görülmüfltür.<br />
Metilen Mavisi:<br />
Fenotiyazin olan metilen mavisi ile inaktivasyon, TDP için baz› ülkelerde kullan›lmaktad›r. ES için de bir metilen<br />
mavisi deri<strong>ve</strong>si olan dimetil metilen mavisi ile inaktivasyon çal›flma aflamas›ndad›r. Plazma, 1µM metilen mavisi <strong>ve</strong> gö-<br />
- 90 -
Change language