12 ileri kurs1 - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 ileri kurs1 - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 ileri kurs1 - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Ulusal <strong>Kan</strong> <strong>Merkezleri</strong> <strong>ve</strong> <strong>Transfüzyon</strong> T›bb› Kursu XII - ‹leri Kurs<br />
ri” düzenlendi. 1998’de “Avrupa Hemovijilans A¤›-EHN” kuruldu <strong>ve</strong> takip eden y›larda Hemojilans Seminerleri düzenlenerek<br />
ülke baz›nda <strong>ve</strong>riler <strong>ve</strong> yeni düzenlemeler tart›fl›ld› (7). Buna göre EHN’e bildirilecek transfüzyon yan etkiler;<br />
1- H›zl› bildirim/erken uyar› (rapid alert)<br />
2- <strong>Kan</strong> bileflen transfüzyonunun yan etkisi olarak iki bildirim sistemi tan›mland› (8).<br />
Ülkemizde 2007 y›l›nda <strong>Kan</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kan</strong> Ürünleri <strong>Kan</strong>unu yay›nland›. 2009 y›l›nda <strong>Kan</strong>un <strong>ve</strong> Yönetmelik’te sözü geçen<br />
“Ulusal <strong>Kan</strong> <strong>ve</strong> <strong>Kan</strong> Ürünleri Rehberi”nde Hemovijilans tan›m›;<br />
“Hemovijilans, kan ba¤›flç›s› <strong>ve</strong>ya al›c›larda ortaya ç›kan istenmeyen ciddi etki <strong>ve</strong> olaylar ile kan ba¤›flç›lar›n›n epidemiyolojik<br />
takibinin sa¤land›¤› ifllemlerin bütününü tan›mlamaktad›r”. Hemovijilans›n ana hedefi, istenmeyen ciddi<br />
olay <strong>ve</strong> etk<strong>ileri</strong>n tekrar›n› engellemektir. Bu amaçla; Sa¤l›k Bakanl›¤›, önleyici <strong>ve</strong> düzeltici faaliyetleri bafllatmak üzere<br />
Bölge <strong>Kan</strong> Merkezi <strong>ve</strong> <strong>Transfüzyon</strong> Merkezi sorumlular› ile temasa geçer. Hemovijilans ayn› zamanda bir erken uyar›<br />
sistemi ile birlefltirilmelidir (9).<br />
<strong>Transfüzyon</strong>la iliflkili istenmeyen olaylar›n ciddiyeti 2007 y›l›nda yap›lan ISBT-EHN Hemovijilans Çal›flma Grubu<br />
toplant›s›nda tart›fl›larak Uluslararas› Standart Terminoloji önerildi.<br />
ISBT Standartlar›na göre transfüzyon reaksiyon s›n›flamas›;<br />
A) S›n›fland›rma<br />
1- Hemolitik <strong>Transfüzyon</strong> Reaksiyonlar› (HTR);<br />
a- Akut HTR (24 saat içinde)<br />
b- Gecikmifl HTR (24 saat-28 gün)<br />
c- Gecikmifl serolojik transfüzyon reaksiyonu (alloimmünizasyon)<br />
2- Non-hemolitik <strong>Transfüzyon</strong> Reaksiyonlar› (NHTR);<br />
a- Febril NHTR<br />
b- Allerjik Reaksiyon<br />
c- TA-GvHD (<strong>Transfüzyon</strong>la ‹liflki Graft Versus Host Hastal›¤›)<br />
d- <strong>Transfüzyon</strong> sonras› purpura (TSP)<br />
e- TRALI<br />
f- TACO<br />
g- Hipotansif <strong>Transfüzyon</strong> Reaksiyonu<br />
3- Di¤er <strong>Transfüzyon</strong> Reaksiyonlar›<br />
a- Hemosideroz (demir birikimi)<br />
b- Hiperkalemi (potasyum birikimi)<br />
c- S›n›fland›r›lamayan <strong>Transfüzyon</strong> Reaksiyonlar›<br />
B) Ciddiyet ‹ndeksi;<br />
1- Derece (Ciddi olmayan):<br />
- Al›c›ya t›bbi giriflim yapmak gereken ancak kal›c› hasar b›rakmayan.<br />
2- Derece (Ciddi):<br />
- Al›c›n›n hastanede yatmas›n› ya da yat›fl›n› uzatmas›n› gerektiren, direkt olarak transfüzyonla iliflkili olay <strong>ve</strong>/<strong>ve</strong>ya<br />
- Kal›c› <strong>ve</strong>ya önemli bir hasara <strong>ve</strong>ya kapasite düflüklü¤üne yol açan yan etki; <strong>ve</strong>ya<br />
- Kal›c› hasar <strong>ve</strong>ya vücut fonksiyon kayb›n› önlemek için t›bbi <strong>ve</strong>ya cerrahi giriflime gereksinim do¤uran yan etki.<br />
3- Derece (hayat› tehdit eden):<br />
- Al›c›n›n transfüzyon sonras› ölümünü engellemek için major giriflim yap›lmas›na neden olan (vazopressör, entübasyon,<br />
yo¤un bak›m ünitesinde tedavi).<br />
4- Derece (Ölüm)<br />
- 32 -