12 ileri kurs1 - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 ileri kurs1 - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 ileri kurs1 - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ulusal <strong>Kan</strong> <strong>Merkezleri</strong> <strong>ve</strong> <strong>Transfüzyon</strong> T›bb› Kursu XII - ‹leri Kurs<br />
da da akci¤er hasar› geliflmesi oldu¤u kabul edilmektedir. Çok gebelik geçirmifl kad›n ba¤›flç›larda anti-HLA <strong>ve</strong> anti-<br />
HNA antikorlar›n›n daha s›kl›kla bulundu¤u <strong>ve</strong> bu aç›dan daha yüksek risk içerdi¤i kabul edilmektedir. Bu sendrom<br />
transfüzyon bafllang›c›ndan sonraki 6 saat içinde geliflen a¤›r hipoksemi (oda havas›nda oksijen satürasyonunun<br />
%90’dan az olmas›), taflikardi/hipotansiyon, atefl <strong>ve</strong> akci¤er grafisinde bilateral infiltrasyon (non-kardiyojenik akci¤er<br />
ödemi) olmas› ile karakterizedir. Tan› için hastada daha önceden olan bir akci¤er hasar› <strong>ve</strong>ya s›v› yüklenmesinin olmamas›<br />
gereklidir. <strong>Transfüzyon</strong> sonras› akut bafllang›çl› geliflen solunum s›k›nt›s›n›n 3 temel nedeni vard›r: 1) TRALI;<br />
2) S›v› yüklenmesi; 3) Alerjik reaksiyon. Ayr›ca konjestiv kalp yetmezli¤i, pulmoner embolizm, h›zl› geliflen pnömoniler<br />
<strong>ve</strong> akut respiratuvar distres sendromu (ARDS) gibi durumlar da TRALI benzeri tabloya neden olabilirler. Bu nedenle<br />
transfüzyon sonras› solunum s›k›nt›s› geliflti¤inde TRALI kesin tan›s›n› koymak ço¤u zaman güç olabilmektedir. Hastada<br />
transfüzyon sonras› ilk 6 saat içinde TRALI ile uyumlu bulgular geliflmesine karfl›n daha önceden bilinen akci¤er<br />
hasar›, pnömoni tan›s› varsa hastan›n “olas›l›kla TRALI” olarak de¤erlendirilmesi gerekmektedir. <strong>Transfüzyon</strong> s›ras›nda<br />
TRALI gelifliminden flüphe edildi¤i zaman transfüzyon halen devam ediyorsa acilen sonland›r›lmal› <strong>ve</strong> hastan›n solunum,<br />
kardiak fonksiyonlar›n› destekleyecek <strong>ve</strong> tansiyonunu normal de¤erlerde tutacak flekilde destek tedavinin <strong>ve</strong>rilmesi<br />
önerilmektedir. Tan›y› kesinlefltirebilmek ad›na da flu incelemelerin yap›lmas› önerilir: 1) Akci¤er direkt grafisi; 2)<br />
Oksijen satürasyonu; 3) <strong>Transfüzyon</strong> sonras› B-natriüretik peptid; 4) HLA s›n›f I <strong>ve</strong> II fenotiplendirmesi. Verilen kan ürününde<br />
<strong>ve</strong>ya ba¤›flç›da anti-HLA antikor tespit edilebilir <strong>ve</strong> bu antikorlar›n hedefi olan antijenin al›c›n›n lökositlerinde<br />
oldu¤u da gösterilebilirse <strong>ve</strong>ya hasta ile al›c› lökosit çapraz karfl›laflt›r›lmas› yap›l›p sonucun pozitif oldu¤u gösterilebilirse<br />
kesin tan› daha net olarak konulabilir.<br />
Alerjik Reaksiyonlar: <strong>Transfüzyon</strong> sonras› geliflen alerjik reaksiyonlar klini¤in a¤›rl›¤›na göre hafif <strong>ve</strong> fliddetli alerjik<br />
reaksiyonlar olmak üzere ikiye ayr›labilir. Hafif alerjik transfüzyon reaksiyonlar›nda transfüzyon s›ras›nda <strong>ve</strong>ya hemen<br />
sonras›nda yayg›n kafl›nt›, ürtikeriyal döküntüler, eritem, yüzde k›zar›kl›k <strong>ve</strong> anjioödem gibi klinik bulgular olur. Hafif<br />
alerjik reaksiyonlar eritrosit transfüzyonundan daha çok trombosit transfüzyonundan sonra (%0.4’e karfl›n %4.0) görülmektedir.<br />
Trombositlerin lökositten ar›nd›r›lm›fl olup olmamas› <strong>ve</strong>ya bunun depolanma öncesi yap›l›p yap›lmamas›<br />
alerjik reaksiyon s›kl›¤› üzerine etki etmemektedir. Tekrarlayan hafif alerjik transfüzyon reaksiyonlar›, transfüzyon öncesi<br />
antihistamin uygulamas› ile önlenebilmektedir. Tüm transfüzyon alanlara antihistaminik <strong>ve</strong>rilmesi önerilmemekle<br />
birlikte özellikle trombosit transfüzyonu alanlardan daha önce alerjik reaksiyon gelifltirmifl olanlara premedikasyon olarak<br />
<strong>ve</strong>rilmesi uygun olabilir. fiiddetli alerjik transfüzyon reaksiyonlar› daha az s›kl›kla görülmekle birlikte ölüme kadar<br />
gidebilen ciddi klinik sorunlara yol açabilir. fiiddetli alerjik reaksiyonlarda gö¤üs a¤r›s›, dispne, wheezing <strong>ve</strong>ya stridor<br />
gibi solunum sistemi bulgular›n›n yan› s›ra hipotansiyon <strong>ve</strong> taflikardi de görülebilir. Bunun d›fl›nda bulant›, kusma <strong>ve</strong>ya<br />
diare gibi gastrointestinal bulgular da buna efllik edebilir. En a¤›r olgularda bu klinik bulgular›n eflli¤inde flok <strong>ve</strong>ya<br />
kardiyak arreste ba¤l› ölüm geliflebilir. fiiddetli alerjik reaksiyonlar›n nedeni olarak en iyi bilinen, IgA eksikli¤i olan al›c›lara<br />
yap›lan transfüzyonlarda IgG karakterindeki anti-IgA antikorlar nedeni ile geliflen alerjik reaksiyonlard›r. Ancak<br />
fliddetli alerjik reaksiyonlar›n ço¤unun nedeni anti-IgA antikorlar› olmay›p örne¤in Japonya’da antihaptoglobin antikorlard›r.<br />
Buna karfl›n alerjik reaksiyonlara neden olan faktör hastalar›n büyük ço¤unlu¤unda bilinmemektedir. <strong>Transfüzyon</strong><br />
s›ras›nda fliddetli bir alerjik reaksiyon geliflti¤i takdirde transfüzyonun acilen durdurulmas› <strong>ve</strong> antihistaminik <strong>ve</strong> steroid<br />
tedavisinin yan› s›ra destek tedav<strong>ileri</strong>n uygulanmas› önerilmektedir.<br />
KAYNAKLAR:<br />
1. Eder AF, Chambers LA. Noninfectious complications of blood transfusion. Arch Pathol Lab Med; 2007, 131:708-<br />
718.<br />
2. Despotis GJ, Zhang L, Lublin DM. Transfusion risks and transfusion-related pro-inflamatory responses. Hematol<br />
Oncol Clin N Am; 2007, 21:147-161.<br />
3. Kleinman S, Chan P, Robillard P. Risk associated with transfusion of cellular blood components in Canada.<br />
Transf Med Rev; 2003, 17:<strong>12</strong>0-162.<br />
4. Linden JV, Wagner K, Voytovich AE, Sheehan J. Transfusion errors in New York State: an analysis of 10 years’<br />
experience. Transfusion; 2000, 40:<strong>12</strong>07-<strong>12</strong>13.<br />
- 132 -
Change language