12 ileri kurs1 - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 ileri kurs1 - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 ileri kurs1 - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Kan</strong> <strong>Transfüzyon</strong>u <strong>ve</strong> Viral Enfeksiyonlar<br />
Arta Kalan Risk<br />
‹nsan immün yetmezlik virüsü (HIV-1/2), hepatit C virüsü (HCV) <strong>ve</strong> hepatit B virüsü (HBV)’nün kan <strong>ve</strong> kan bileflenleri<br />
ile bulafl› tüm dünyada son on y›lda önemli oranda azalm›flt›r. Bunu sa¤layan etkenler duyarl› testler <strong>ve</strong> test yöntemlerinin<br />
gelifltirilmesi, uluslararas› kurulufllarca onay almas›, bunlar›n birçok ülkede hiçbir sa¤l›k alan›nda benzeri<br />
olmayan flekilde en küçük riski önlemek üzere uygulamaya konmas›, uygulamalar›n yasal zorunluluklar›n önünde gitmesi<br />
<strong>ve</strong> konu ile ilgili yap›lan çeflitli araflt›rmalarla geliflmelerin sürdürülmesidir. Viral antikorlar, antijenler <strong>ve</strong> nükleik<br />
asitlerin araflt›r›lmas›nda kullan›lan <strong>ileri</strong> yöntemlerin sa¤lad›¤› transfüzyonla bulaflan viral enfeksiyon oranlar›ndaki düflüfle<br />
ra¤men riskin s›f›r oldu¤unu söylemek mümkün de¤ildir. Arta kalan risk, uygulanan mikrobiyolojik tarama testlerine<br />
ra¤men halen kan <strong>ve</strong>ya kan bilefleninin transfüzyonu ile ortaya ç›kabilecek enfeksiyon riskini ifade eder. Arta kalan<br />
risk, enfeksiyonun toplumdaki <strong>ve</strong> düzenli ba¤›flç›lardaki prevalans›na, kullan›lan yöntemlerin <strong>ve</strong> testlerin pencere<br />
dönemini yakalamada gösterdikleri duyarl›l›¤a ba¤l›d›r.<br />
Arta Kalan Riskin Sebepleri<br />
HIV, HCV <strong>ve</strong> HBV bulafl›nda arta kalan riskin sebepleri; enfeksiyon göstergelerinin tespit edilemedi¤i pencere dönemi<br />
ba¤›fllar›, immünovaryant viral sufllar› tafl›yan kan ba¤›flç›lar›, çeflitli sebeplere ba¤l› olarak antikor yan›t›n›n meydana<br />
gelmedi¤i persistan antikor negatif (immünsessiz) tafl›y›c›lar, laboratuvar hatalar› <strong>ve</strong> HBV’de geç enfeksiyon döneminde<br />
meydana gelebilen bulafl ihtimalidir. HIV <strong>ve</strong> HCV bulafl›ndaki en önemli risk pencere dönemi ba¤›fllar›d›r.<br />
HBV’de risk, virüsün ço¤alma h›z› <strong>ve</strong> buna ba¤l› virüsü tespit etmede kullan›lan testlerin yetersiz kalmas›ndan dolay›<br />
her zaman di¤er iki virüsten daha yüksek tespit edilmifltir. Türkiye’nin de içinde bulundu¤u orta <strong>ve</strong> yüksek endemisiteye<br />
sahip ülkelerde hem pencere dönemi hem de geç enfeksiyon dönemi <strong>ve</strong> okkult HBV’nin bulafl riski oluflturdu¤u<br />
gösterilmifltir.<br />
Testlerin Seçilmesi<br />
TRANSFÜZYON VE V‹RAL ENFEKS‹YONLAR<br />
V‹RAL ENFEKS‹YONLARDA ALGOR‹TMALAR<br />
<strong>Kan</strong>›n viral gü<strong>ve</strong>nli¤inin sa¤lanmas› transfüzyon t›bb› yönünden önemli önceliklerden biridir. Ancak viral gü<strong>ve</strong>nli-<br />
¤i sa¤laman›n tek bir yöntemi olmad›¤› gibi riski s›f›ra indirmek de mümkün de¤ildir. Ülkelerin kan ba¤›fllar›nda uygulad›¤›<br />
testler farkl›l›klar göstermektedir (Tablo 1). Geliflmifl ülkeler hiçbir sa¤l›k uygulamas›nda benzeri olmayan maliyet<br />
etkinlik oranlar› ile baz› testleri uygulamaya sokmufl durumdad›r. Geliflmekte olan ülkelerde ise yöntemlerin özellikleri,<br />
lokal epidemiyolojik <strong>ve</strong>riler, tarama laboratuvarlar›n›n kapasitesi, kan›n taranmas›na ayr›lan bütçe <strong>ve</strong> sa¤l›k alan›ndaki<br />
öncelikler dikkate al›narak en iyi tarama stratej<strong>ileri</strong> oluflturulmal› <strong>ve</strong> risk takibi ile birlikte maliyet etkinlik çal›flmalar›<br />
yap›larak yeni stratejiler gelifltirilmelidir.<br />
- 65 -<br />
Uzm. Dr. A. Esra KARAKOÇ
Change language