17PTAKI LAK I MOKRADEL POLSKI.pdf

Fundacja IUCN Poland
licz¹ce 132 samce zaobserwowano 1 VI 1994 r. W sierpniu na jeziorze W¹¿ przebywa³o
oko³o 700-800 krzy¿ówek.
Cyranka (Anas querquedula). Drugi co do liczebnoœci gatunek kaczki. Liczbê par oceniono
na 10-14; 19 V 1994 r. znaleziono lêg zniszczony w wyniku wypalenia traw w pobli¿u
ujœcia Wê¿ówki. Ulubionym biotopem cyranek oprócz wype³nionego wod¹ torfowiska
otwartego by³y silnie podmok³e ³¹ki, przylegaj¹ce do ³ozowisk w czêœci pó³nocnej. Liczbê
pierz¹cych siê samców oszacowano na 20-25; 28 VIII 1994 r. obserwowano na jeziorze
W¹¿ stado licz¹ce 140-160 cyranek. Jest to obok rezerwatu £uknajno [Bukaciñski,
Jab³oñski 1993] jedna z wa¿niejszych ostoi tego gatunku na Mazurach.
G³owienka (Aythya ferina). Gniazdowa³y 3-4 pary; 1 VI na powierzchni I rzêdu znaleziono
gniazdo zawieraj¹ce 6 jaj; zasiedla³y przede wszystkim jezioro W¹¿ i najbli¿sze
rozlewiska, gdzie 12 V by³o 12 samców i 4 samice, a 18 V – 3 samce i 2 samice.
Czernica (Aythya fuligula). Z jeziorem W¹¿ zwi¹zane by³y 1-2 pary lêgowe, ptaki tego
gatunku obserwowano na jeziorze wielokrotnie.
G¹go³ (Bucephala clangula). Prawdopodobne gniazdowanie jednej samicy – 19 V
obserwowano na jeziorze W¹¿ 2 pary a 26 V widziano samicê oblatuj¹c¹ kêpy starych
osik w pobli¿u szosy Zastru¿ne-Cierzpiêta (granica badanej powierzchni), w których s¹
dziuple wykute przez dziêcio³a czarnego; 1 VI obserwowano l¹duj¹c¹ samicê na jeziorze
W¹¿, przypuszczalnie by³ to ptak, który przylecia³ na ¿erowisko podczas przerwy
w wysiadywaniu. G¹go³y na Pojezierzu Mazurskim gniazduj¹ czêsto poza lasami, np.
w dziuplach przydro¿nych drzew lub w kêpach starych olch wœród pól i ³¹k.
B³otniak stawowy (Circus aeruginosus). Na podstawie obserwacji samic liczbê par
lêgowych oceniono na 4-5. Jest to najczêœciej obserwowany tu ptak drapie¿ny.
Cietrzew (Tetrao tetrix). Bardzo nieliczny gatunek lêgowy; wiosn¹ 1994 r. liczbê
tokuj¹cych samców oceniono na 4-5. Wszystkie tokowa³y samotnie. Ulubion¹ ostoj¹
cietrzewi s¹ torfowe wypaleniska (czêœæ zachodnia powierzchni), 9 VII obserwowano tam
2 samice, a w pobli¿u znaleziono szcz¹tki m³odego koguta; 28 VII wyp³oszono st¹d
koguta, a w miesi¹c póŸniej kurê. Jest to najbardziej na pó³noc wysuniêta mikropopulacja
cietrzewia na Pojezierzu Mazurskim.
Przepiórka (Coturnix coturnix). Dwa odzywaj¹ce siê samce s³yszano na nie u¿ytkowanych
³¹kach ko³o Zastru¿nego i Paprotek.
Wodnik (Rallus aquaticus). Jeden z liczniejszych gatunków. Liczebnoœæ tego gatunku
oszacowano na 55-65 par i jest ona z pewnoœci¹ nieco zani¿ona. Nietlickie Bagna
w 1994 r. – z nienaturalnie wysokim poziomem wody – by³y idealnym biotopem tak¿e
dla pozosta³ych chruœcieli – wodnik zasiedla³ ca³e torfowisko niskie, ³¹cznie z zalanymi
³ozowiskami, brak ich by³o jedynie w g³êbi wiêkszych trzcinowisk. Jest to obok rezerwatu
£uknajno [Bukaciñski, Jab³oñski 1992] jedna z najwiêkszych ostoi tego gatunku na
Pojezierzu Mazurskim.
Kropiatka (Porzana porzana). Na podstawie g³osów odzywaj¹cych siê samców,
czêœciowo prowokowanych magnetofonem, liczebnoœæ ich oszacowano na oko³o 30-34
pary, przy czym jest to ocena nieco zani¿ona. Kropiatki zasiedla³y otwarte torfowisko
z turzycami i trzcinnikiem prostym, a tak¿e silnie uwodnione ³¹ki i turzycowiska
w pobli¿u ujœcia Wê¿ówki. Jest to prawdopodobnie najwiêksza znana aktualnie ostoja
tego gatunku w regionie.
140