17PTAKI LAK I MOKRADEL POLSKI.pdf

Fundacja IUCN Poland
Wiêkszoœæ powierzchni stanowi³y ³¹ki koœne z rzêdu Molinietalia. Dominowa³
zespó³ Arrhenatheretum-elatoris, przechodz¹cy w miejscach bardziej wilgotnych
w Cirsietum-rivularis. Na obrze¿ach powierzchni, fragmentach po³o¿onych wy¿ej,
dominowa³ zespó³ Epilobio-Juncetum. W pobli¿u oczek wodnych oraz w zag³êbieniach
terenu wystêpowa³y p³aty turzyc (Carex). Oko³o 37% powierzchni by³o wykorzystywanych
jako pastwiska. Niektóre fragmenty by³y wypasane intensywnie.
Na powierzchni próbnej I rzêdu by³y prowadzone badania metod¹ kartograficzn¹
w roku 1982 [Rzêpa³a 1985]. Autor przeprowadzi³ 6 liczeñ porannych w okresie 16 IV
– 7 VII. Kontrole wieczorne nie by³y prowadzone. W roku 1994 granice powierzchni
I rzêdu zosta³y nieco zmienione, chocia¿ jej wielkoœæ by³a zbli¿ona do wielkoœci
w 1982 r. W celu zmniejszenia efektu styku, pó³nocn¹ granicê powierzchni
poprowadzono w 1994 r. 140 m od drogi Krzeœlin – Czepielin, obsadzonej szpalerem
wysokich drzew, która w 1982 r. stanowi³a pó³nocn¹ granicê powierzchni próbnej.
Od strony po³udniowej powierzchnia zosta³a powiêkszona o 7,40 ha. W wyniku tych
zmian, wielkoœæ powierzchni wspólnej w obu sezonach badawczych wynosi³a
31,30 ha. Aby wyeliminowaæ b³¹d wynikaj¹cy ze zmiany granic, do porównañ wyników
badañ wykorzystano tylko dane z powierzchni wspólnej w obu sezonach. By³o
to mo¿liwe dziêki przeanalizowaniu map gatunkowych z powierzchni próbnej z
1982 r. i ocenie liczby par lêgowych z uwzglêdnieniem wprowadzonych zmian
granic. Uzyskane w ten sposób wyniki porównano w tabeli 8.4.
Na powierzchni I rzêdu przeprowadzono liczenia wed³ug za³o¿eñ kombinowanej
metody kartograficznej. Liczenia dzienne wykonano w dniach 30 IV, 7 V, 17 V, 29 V,
9 VI i 30 VI, w godzinach porannych, zazwyczaj od 6 oo do 9 oo . Ponadto przeprowadzono
dwa liczenia wieczorne w dniach 25 V i 18 VI. W dniach 7 i 11 IV uaktualniono
w terenie plan powierzchni (w skali 1:1700), na który nanoszono rowy melioracyjne,
granice dzia³ek, ogrodzenia pastwisk, drzewa i kêpy krzewów oraz inne
wystêpuj¹ce na tej powierzchni elementy.
Liczba kontroli przeprowadzonych na odkrytej powierzchni I rzêdu wydaje siê
byæ ca³kowicie wystarczaj¹ca; mo¿liwe jest bowiem objêcie ca³ej powierzchni kontrol¹
w czasie wczesnych godzin, a wiêc w okresie najwiêkszej aktywnoœci g³osowej
ptaków. Liczbê kontroli na powierzchniach I rzêdu w œrodowiskach zakrytych
(³ozowiska, ³êgi) nale¿a³oby zwiêkszyæ do 9, analogicznie jak na zakrzewionych
i zadrzewionych fragmentach powierzchni II rzêdu.
8.2.2. Wyniki badañ
Powierzchnia II rzêdu. W sezonie lêgowym 1994 r. stwierdzono wystêpowanie
65 gatunków ptaków lêgowych i prawdopodobnie lêgowych. W grupie tej znajduj¹
siê trzy gatunki kaczek – krzy¿ówka (Anas platyrhynchos), cyranka (A. querquedula)
i czernica (Aythya fuligula), dwa gatunki ptaków drapie¿nych (w tym jeden – b³otniak
³¹kowy (Circus pygargus) – typowy dla rozleg³ych dolin rzecznych), cztery gatunki
siewkowców (Charadrii) – czajka (Vanellus vanellus), kszyk (Gallinago gallinago), rycyk
(Limosa limosa) i kulik wielki (Numenius arquata), trzy gatunki chruœcieli (Rallidae), trzy
z rodzaju grzebi¹cych (Galliformes), liczna grupa wróblowych (Passeriformes) oraz
kilka gatunków nale¿¹cych do innych grup systematycznych, np. dziêcio³y (Picidae),
kuku³ki (Cuculidae), tabela 8.1. Z grupy gatunków zasiedlaj¹cych otwarte ³¹ki
200